1. “Phát đại bác” đầu tiên nổ ra vào đầu tháng 6/2018, khi Ban thường vụ Thành ủy TP.HCM thống nhất đề xuất kỷ luật ông Tất Thành Cang - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư thường trực Thành ủy vì những sai phạm trong việc Công ty Tân Thuận chuyển nhượng hơn 30ha đất đã đền bù tại Khu dân cư Phước Kiển (huyện Nhà Bè) cho Công ty Quốc Cường Gia Lai.

Ban thường vụ Thành ủy xác định các vi phạm của ông Tất Thành Cang là ra quyết định không đúng thẩm quyền, vi phạm các quy định của Nhà nước về quản lý tài sản, đầu tư trong các doanh nghiệp nhà nước, về kinh doanh bất động sản, không bảo đảm quy trình, nguyên tắc xử lý công việc của Đảng bộ thành phố và thiếu kiểm tra trong triển khai thực hiện các quyết định của mình. Ban Thường vụ Thành ủy thống nhất đề xuất kỷ luật ông Tất Thành Cang và giao UBKT Thành ủy tập hợp đầy đủ hồ sơ, tài liệu liên quan để báo cáo UBKT Trung ương xem xét xử lý theo quy định của Đảng.

Cách đó gần 2 tháng, khi vụ việc tại Phước Kiển “nóng ran”, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đã giao UBKT Thành ủy khẩn trương tổ chức kiểm tra các dấu hiệu vi phạm pháp luật và quy định của Thành ủy về quản lý các doanh nghiệp thuộc sở hữu của Thành ủy trong việc chuyển nhượng đất; làm rõ nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả các vi phạm; trách nhiệm của các cá nhân, tập thể có liên quan... Cùng với đó, Ban Thường vụ Thành ủy đã yêu cầu Công ty Tân Thuận đàm phán với đối tác hủy hợp đồng; không đồng ý việc bán chỉ định.

Và tới nay, ngoài ông Tất Thành Cang bị đề xuất kỷ luật, nhiều lãnh đạo, cán bộ Công ty Tân Thuận đã bị xử lý trách nhiệm; UBKT Thành ủy cũng tiếp tục kiểm tra và có kết luận sai phạm của các cá nhân liên quan tại Văn phòng Thành ủy…

Nhiều người dân đến điểm tiếp xúc cử tri sớm để chờ gặp Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân. Ảnh: Tự Trung 

2. Ngay khi những ồn ào ở Phước Kiển chưa lắng dịu, Thành ủy, UBND TP.HCM đã nhanh chóng hướng tới Quận 2, Quận 9, Quận 12…, với không ít những tồn tại nhức nhối.

Từ cuối tháng 5/2018, UBND TP.HCM đã có báo cáo Thủ tướng Chính phủ về các vụ khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài trên địa bàn, nhận định dự án Thủ Thiêm (Quận 2) và Khu Công nghệ cao (Quận 9) là 2 trong 4 vụ nổi cộm cần xử lý.

Đối với dự án Khu công nghệ cao, UBND TP.HCM cho biết các khiếu nại liên quan tới việc công khai không đúng bản đồ quy hoạch; không lập phương án bồi thường hỗ trợ thiệt hại theo quy định; thu hồi thêm khoảng 334ha đất ngoài ranh giới quy hoạch… Và thực tế, Thanh tra Chính phủ vào tháng 9/2017 đã chỉ ra nhiều sai phạm: Thu hồi, giao đất không đúng thẩm quyền; không lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; không lập phương án đền bù, hỗ trợ thiệt hại và tái định cư…, dẫn tới sự bức xúc gay gắt của người dân bị thu hồi đất.

Đối với dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND TP.HCM cho biết đây là vụ việc phức tạp, kéo dài; nội dung khiếu nại chủ yếu là xác định ranh giới quy hoạch, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, cưỡng chế…

Để giải quyết những vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài, từ cuối tháng 12/2017, Ban Thường vụ Thành ủy đã quyết định thành lập Ban chỉ đạo gồm 16 thành viên do Chủ tịch UBND TP.HCM làm Trưởng ban và Tổ giúp việc do Phó chánh Thanh tra TP.HCM làm Tổ trưởng.

Và khi thành phố đã nắm bắt thực trạng, đã tính tới nhiều phương án xử lý, thì người dân đang mong mỏi rằng cuộc sống của họ sẽ sớm ổn định trở lại. Và cũng như câu chuyện Phước Kiển, sẽ không một cá nhân, tập thể nào cầm được kim bài miễn tội nếu liên quan tới việc thu hồi, cưỡng chế trái luật, gây hại cho nước, cho dân.

3. “Thành phố không gạt bà con”, Bí thư Nguyễn Thiện Nhân đã nói như vậy trong buổi tiếp xúc cử tri Quận 2 chiều 20/6. Suốt buổi chiều ấy, ông đã lắng nghe, đã trao đổi bằng rất nhiều sự đồng cảm, chân thành và tha thiết.

Ông Nhân cho biết ông đã đi gặp 3 hộ dân ở khu tạm cư. Ông đã thăm gia đình bà Giác (78 tuổi), ông Lực (88 tuổi), nhà lụp xụp, tường mốc hết. Ông nói đó là những người trong chiến tranh sẵn sàng hy sinh, cuối đời muốn có chỗ ở đàng hoàng bình yên và bày tỏ sự đau xót.

Ông kể việc đi thăm nhà bà Phạm Thị Vinh (61 tuổi) bị khuyết tật chân, thăm gia đình ông Hồng Minh Hả (69 tuổi) là thương binh 4/4, có mẹ là Mẹ Việt Nam anh hùng, cha là liệt sĩ... Ông nói đi thăm khu tạm cư của bà con để xem có nên sống như vậy nữa không. Câu trả lời của ông là không và thiết tha xin bà con ủng hộ chủ trương của thành phố, vào ở các khu tái định cư trong lúc chờ thành phố giải quyết. “Tôi khẳng định việc này không phải bà con vào đó rồi xí xóa hết cho thành phố. Thành phố không gạt bà con, mà chỉ muốn cuộc sống ngắn hạn của bà con tốt hơn bây giờ”, ông tha thiết.

Về việc chưa xử lý dứt điểm vụ Thủ Thiêm, ông Nhân giải thích rằng thành phố muốn giải quyết dứt điểm những vụ việc bà con bức xúc, nhưng phải chờ cơ quan thanh tra. Về vấn đề trong và ngoài ranh giới, ông mong bà con chờ một chút, để 15/7 Thanh tra Chính phủ kết luận chính thức; khẳng định “nếu ở ngoài ranh giới thu hồi đất, thì không phải di dời” khiến người dân ấm lòng.

Diễn biến tại Phước Kiển, sự thẳng thắn, chân thành của Bí thư Nguyễn Thiện nhân đối với Thủ Thiêm, hay các cuộc tiếp xúc với người dân Quận 9… diễn ra trong bối cảnh Tổng Bí thư và các cơ quan Đảng, Chính phủ đang đẩy mạnh cuộc chiến chống tham nhũng, đã thể hiện quyết tâm tiếp lửa, sự mạnh mẽ và bài bản của TP.HCM trong xử lý các vụ khiếu nại nổi cộm.

Người dân sẽ tin đó chỉ là những cú vấp. Và thành phố sẽ đứng lên mạnh mẽ sau những vấp váp ấy.

Kiên Giang