Trong một ngày, ba lần xả trạm

Ngày 30/11, đúng 09h sáng, BOT Cai Lậy (huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang) thu phí trở lại sau 3 tháng xả cửa cho xe qua miễn phí. Giá vé mỗi lượt của các loại xe đồng loạt giảm 30%, thấp nhất là 25.000, cao nhất 140.000 đồng.

"Học tập" BOT Biên Hòa, chủ đầu tư BOT Cai Lậy đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng như: Làm thêm hai bãi xe rộng 800 m2, để những tài xế trả tiền lẻ sẽ không phải dừng ở các làn đường, đưa xe vào bãi riêng giải quyết. Đặc biệt, ngoài số lượng nhân viên bảo vệ đông đảo, tại BOT Cai Lậy, lực lượng CSGT, CSCĐ… cùng các xe cứu thương, xe chữa cháy… cũng được huy động, sẵn sàng xử lý các tài xế "không chấp hành".

Nhưng thay vì sử dụng tiền lẻ, một số tài xế trả 24.500 đồng và ba tờ mệnh giá 200 đồng để mua vé mức giá 25.000 đồng, khiến các nhân viên thu phí "đứng hình". Các lái xe kiên quyết đòi nhân viên phải thối 100 đồng, không nhận thừa, dẫn tới cảnh cãi vã, làm xe cộ ùn ứ nhiều km trên Quốc lộ 1. Khoảng 12h45, BOT Cai Lậy buộc phải xả trạm, rồi trở lại thu phí sau đó khoảng 1 giờ.

Tới khoảng 15h30, các tài xế lại dừng xe trước trạm giở những xấp tiền lẻ, tiền xu, tiền chẵn 500.000 đồng. Khoảng một giờ sau, trạm thu phí "vỡ trận" khi CSGT thu giấy tờ xe của một tài xế. Hai tài xế liên quan đến vụ cự cãi với lực lượng giữ gìn trật tự bị cảnh sát áp giải lên xe đặc chủng. 

Khoảng 17h00, BOT Cai Lậy phải xả trạm lần hai, và thu phí trở lại sau đó khoảng 45 phút.

Tới 23h cùng ngày, các tài xế chuẩn bị nhiều tiền lẻ và đòi thối 100 đồng để mua vé qua trạm thu phí khiến phương tiện hướng từ TP.HCM về Cần Thơ ùn ứ hàng km. Và hơn 2h ngày 1/12, BOT Cai Lậy xả trạm lần thứ 3.

Tới nay, BOT Cai Lậy vẫn tiếp tục xả trạm, lực lượng CSGT, CSCĐ… không xuất hiện, các phương tiện lưu thông bình thường.

Cần phải trả trạm thu phí BOT Cai Lậy về đúng vị trí

Sự "thất bại" của các phương án đối phó với tài xế của BOT Cai Lậy thể hiện bằng câu nói với báo chí của ông Lưu Văn Hào, Phó chủ tịch HĐQT Công ty TNHH đầu tư quốc lộ 1 Tiền Giang (chủ đầu tư BOT Cai Lậy), rằng: Tạm thời vẫn xả trạm BOT Cai Lậy, chưa biết khi nào sẽ thu lại…

Mô hình đầu tư hạ tầng theo hình thức BOT được áp dụng thành công ở nhiều quốc gia, ngay cả ở nước Campuchia bên cạnh. Tuy nhiên, như các chuyên gia kinh tế, luật sư và người dân đã phản ánh, BOT ở Cai Lậy được đầu tư chưa hẳn là phục vụ lợi ích của cộng đồng, bởi đường tránh không ai đi, đặt ở vị trí bất hợp lý – cửa ngõ của ĐBSCL.

Về "lùm xùm" này, chuyên gia kinh tế Chung Thành Tiến cho rằng, việc đặt trạm thu phí Cai Lậy ở vị trí trên quốc lộ 1 để thu phí toàn bộ xe cộ đi trên tuyến Quốc lộ 1 và tuyến đường tránh là bất hợp lý. 

Có thể thấy ngay một thực tế, là khi không có tài xế phản đối bằng tiền lẻ, tiền xu, tiền mệnh giá cao, Quốc lộ 1 qua khu vực đặt trạm BOT Cai Lậy cũng ùn ứ (thời điểm khoảng 21, 22h ngày 30/11/2017), ảnh hưởng tới việc chuyên chở hàng hóa, hành khách của doanh nghiệp, đi lại, làm việc của người dân, thậm chí nhiều xe cứu thương, xe công vụ cũng bám đuôi nhau di chuyển từng mét một…

Trên mạng xã hội, nhiều chuyên gia và người dân bày tỏ: Quốc lộ 1 là tuyến đường huyết mạch quốc gia, để xảy ra ùn ứ sẽ gây thiệt hại lớn về mặt kinh tế - xã hội đối với cả nước nói chung cũng như ĐBSCL nói riêng. Các tỉnh Tây Nam Bộ những năm qua gặp nhiều khó khăn, khi biến đổi khí hậu ảnh hưởng lớn tới mọi mặt của đời sống kinh tế: Xâm mặn, sạt lở, lũ hạn thất thường… BOT Cai Lậy nằm ở vị trí được ví như "yết hầu" của ĐBSCL, mọi chi phí đánh trên phương tiện, đều đổ lên đầu doanh nghiệp và người dân.

Giải pháp mà chuyên gia kinh tế Chung Thành Tiến đề xuất "Bộ GTVT cần nhanh chóng di dời trạm về đúng vị trí để yên lòng dân... Nhà đầu tư chỉ xây dựng tuyến đường tránh, trạm thu phí bắt buộc đặt trên đường tránh. Còn quốc lộ 1 là hạ tầng cơ bản, được xây dựng từ ngân sách nhà nước thì không được thu phí của nhân dân. Về phần chi phí cải tạo quốc lộ mà nhà đầu tư đã bỏ ra, Nhà nước phải hoàn trả…" rất cần được Chính phủ, các Bộ, Ngành liên quan cân nhắc.

Kiên Giang

Trạm thu phí Cai Lậy hoạt động ngày 1/8. Tuy nhiên, sau đó nhiều tài xế đã sử dụng tiền lẻ mua vé để phản đối trạm đặt sai vị trí. Vụ việc khiến trạm này bị ùn tắc giao thông nghiêm trọng nhiều ngày. Ngày 15/8, chủ đầu tư cho xả trạm.

Bộ GTVT khẳng định vị trí đặt trạm BOT trên quốc lộ 1 là hợp lý vì nằm trên dự án mở rộng Quốc lộ 1 và làm mới tuyến tránh Cai Lậy; vị trí đặt trạm đã được các bộ ngành và địa phương thống nhất. Giữa tháng 8, Bộ quyết định giảm giá vé. Mức phí qua trạm thấp nhất là 25.000 đồng, cao nhất là 140.000 đồng… Sau ba tháng tạm dừng, BOT Cai Lậy thu phí trở lại vào sáng 30/11/2017 và mọi kế hoạch của chủ đầu tư đều "phá sản".