Tuy nhiên, điều dư luận quan tâm hiện nay là vai trò, trách nhiệm quản lý của cơ quan chức năng địa phương ở đâu khi để xảy ra vụ việc? Và vì sao mà doanh nghiệp có thể tự tin “cầm đèn chạy trước ô tô” để ném hàng chục tỷ đồng “qua cửa sổ”?

Cổng vào trang trại heo trái phép của Công ty TNHH MTV Phan Thị Trâm 

Thông tin từ nhân viên Công ty TNHH MTV Phan Thị Trâm (xã Túc Trưng, huyện Định Quán) cho biết, việc tự nguyện tháo dỡ trang trại được bắt đầu tiến hành cùng ngày với Đoàn kiểm tra của Bộ TN-MT đến kiểm tra (24/10/2018). Dự kiến thời gian tháo dỡ sẽ kéo dài hơn 30 ngày để hạn chế hư hại cho hệ thống thiết bị chăn nuôi đắt tiền đã được trang bị hoàn chỉnh vào trang trại, tránh thiệt hại thêm nữa cho doanh nghiệp.

 Hệ thống trang thiết bị phụ vục chăn nuôi được lắp đặt hoàn thiện

Tính đến ngày 26/10/2018, Công ty Phan Thị Trâm đã tiến hành tổ chức tháo dỡ được nhiều hạng mục của dự án. Ngoài các hạng mục cửa cổng, tường bao quanh trang trại được sử dụng máy múc để phá dỡ một cách nhanh chóng, các hệ thống thiết bị, lồng nuôi bằng thép… các nhân viên vẫn đang tỉ mẫn tháo dỡ để tránh hư hỏng.

 Trang trại đang được tháo dỡ

Trại heo của Công ty Phan Thị Trâm xây dựng ngay trên vùng thượng nguồn sông Đồng Nai, hơn nửa diện tích nằm trong vùng bảo vệ an toàn của nguồn nước hồ Trị An vì vậy nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước là rất lớn.

Trang trại của Công ty Phan Thị Trâm có diện tích khoảng gần 1,4 ha, công suất thiết kế trại heo nái sinh sản quy mô 2.400 con. Được cho là bắt đầu tiến hành đầu tư xây dựng từ khoảng tháng 10/2017 khi chỉ mới được chấp thuận chủ trương thực hiện, chưa được đánh giá tác động môi trường, chưa được cấp phép đầu tư và cấp phép xây dựng.

Dự án trang trại heo của Công ty Phan Thị Trâm được UBND huyện Định Quán chấp thuận chủ trương thực hiện dựa trên quan điểm, căn cứ vào Quyết định số 4693/2017 của UBND tỉnh Đồng Nai về điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của huyện Định Quán thì khu vực xây trại heo đã được chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất nông nghiệp khác, trong đó có vùng khuyến khích chăn nuôi. Và đó là lý do UBND huyện Định Quán kết luận dự án của Công ty Phan Thị Trâm là phù hợp quy hoạch. Riêng diện tích hơn 2.642m² trong phạm vi hành lang an toàn hồ Trị An chỉ được sử dụng vào mục đích trồng cây xanh.

Trong khi đó, sau khi tổ chức kiểm tra thực tế vào cuối tháng 9/2017, Sở TNMT tỉnh Đồng Nai cho rằng, việc rà soát điều chỉnh quy hoạch chăn nuôi tập trung của tỉnh đã phê duyệt có địa bàn huyện Định Quán nhưng căn cứ vào Luật Quy hoạch năm 2017 thì quy hoạch chăn nuôi không thuộc lĩnh vực phải tiếp tục lập quy hoạch. Do đó, việc UBND huyện Định Quán áp dụng quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung của tỉnh để điều chỉnh quy hoạch chăn nuôi là không phù hợp.

Ngày 6/6/2018, UBND huyện Định Quán phối hợp với Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai tiến hành kiểm tra khi trang trại của Công ty Phan Thị Trâm đã triển khai đến giai đoạn hoàn thiện, chuẩn bị đưa vào sử dụng. Ngày 21/6/ 2018, Phó Chủ tịch UBND huyện Định Quán - ông Trần Nam Biên ký quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ đầu tư số tiền 40 triệu đồng. Đồng thời, yêu cầu chủ đầu tư phải làm thủ tục đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp phép xây dựng trong thời gian 60 ngày kể từ ngày lập biên bản vi phạm hành chính.

 Một góc trang trại trái phép của Công ty Phan Thị Trâm bên bờ hồ thủy điện Trị An

Và phải cho đến đầu tháng 10/2018, khi người dân đi đánh cá ở đập thủy điện Trị An phát hiện thì công trình xây dựng trái phép đồ sộ nằm ngay đầu nguồn cấp nước cho hơn 10 triệu dân của cả tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và TP.HCM này mới được phơi bày trước dư luận.

Cùng với đó, dư luận cũng bắt đầu hoang mang vì trang trại heo này đi vào hoạt động không chỉ gây ô nhiễm nguồn nước mà còn là nguồn lây lan dịch bệnh, phát tán vi khuẩn, vi trùng gây bệnh vào nguồn nước khi trại heo xảy ra dịch bệnh…

Từ một việc khá bất thường khác là dù công trình đã xây dựng gần hoàn thiện, đã lắp đặt máy móc, thiết bị để chuẩn bị đưa vào sử dụng thì đến cuối tháng 9/2018 một số cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai mới đi khảo sát thực tế để đo đạc nhằm xem xét, thẩm định hồ sơ đánh giá tác động môi trường. Hiện dư luận đang đặt ra nghi vấn, để cho công trình hoàn thiện mới khảo sát đánh giá tác động môi trường phải chăng là “quy trình” để hợp thức hóa chuyện đã rồi?

Thanh Hải