Để ổn định thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh này tổ chức triển khai thực hiện nhiều việc để nắm bắt, kiểm soát tình hình. Cụ thể, lãnh đạo Bộ xây dựng yêu cầu tổ chức kiểm tra, nắm bắt tình hình, làm rõ nguyên nhân gây ra biến động của thị trường.

Tổ chức thanh tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về Đất đai, pháp luật về Kinh doanh bất động sản và pháp luật có liên quan theo thẩm quyền. Đã có nhiều ý kiến rất giá trị của các chính khách và học giả trong luận bàn về phương cách triển khai thực các ĐKKT ở Việt Nam, trong đó, có hai điểm Quốc hội và Chính phủ cần hết sức lưu tâm.

Đặc khu kinh tế Thâm Quyến được hình thành từ làng chài ven biển.

Điểm thứ nhất là, luật ĐKKT cần là một luật chung. Nó tạo cho Việt Nam một vũ khí chiến lược có sức mạnh tiềm tàng để triển khai ở bất kỳ đâu và bất kỳ khi nào khi có thể tạo ra xung lực phát triển quan trọng cho toàn bộ nền kinh tế. Trên cơ sở luật chung này, nghị định áp dụng luật ĐKKT cho ba địa bàn Vân Đồn, Bắc Vân Phong, và Phú Quốc là bước đi khởi đầu. 

Điểm thứ hai là, tuyệt đối không cho tăng thêm thời hạn thuê so với mức tối đa 70 năm mà luật đất đai hiện tại cho phép. Tôn trọng ý kiến này không chỉ tăng ủng hộ của nhân dân mà còn khuyến khích các dự án ứng dụng kỹ thuật có tiến bộ nhanh và mang lại hiệu quả sớm. Cho thuê đất 99 năm sẽ làm các ĐKKT bị thiên lệch về thu hút các nhà đầu tư có tính đầu cơ. 

Bà Phạm Chi Lan tỏ ra băn khoăn với 3 đặc khu kinh tế Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc khi có tới hơn 120 ngành nghề ưu tiên, trong đó có bất động sản. Bà Chi Lan phân tích: “BĐS Việt Nam rất gần với bong bóng rồi, mà lại muốn đặc khu để ưu tiên cho BĐS nhằm mục đích gì? Tới casino, đây có phải ngành mang lại giá trị gia tăng cao, tạo năng suất lao động tốt cho Việt Nam không mà dành ưu tiên cho nó? Nếu ưu tiên cho BĐS, casino, chúng sẽ đánh bật tất cả các ngành công nghệ cao chúng ta muốn hướng tới. 

Khu công nghệ cao Hòa Lạc tuổi đời đã 20 năm mà chúng ta vẫn vất vả phát triển công nghệ như vậy đủ thấy thiết chế cho nó phát triển đâu có dễ dàng”. “Nếu quyền sử dụng đất trở thành quyền tài sản của người sử dụng, được mua bán đàng hoàng sẽ không có chuyện người ta bán đất cho người nước ngoài. Bởi họ chỉ được thuê trong một thời hạn nhất định thì họ sẵn sàng bán đi khi được trả giá cao”, bà Phạm Chi Lan nhận định. 

Về mục tiêu, nỗ lực xây dựng ĐKKT nhằm tới ba mục đích lớn;Thứ nhất, đó là một thông điệp chiến lược về ý chí phát triển, tư duy hội nhập, và năng lực tổ chức. 

Thứ hai, các ĐKKT là động lực thúc đẩy Việt Nam đẩy nhanh công cuộc cải cách-phát triển thông qua gắn kết sâu rộng với thế giới và thử nghiệm các mô hình quản trị có tính đột phá. 

Thứ ba, các ĐKKT, thay vì hoàn toàn ỷ lại vào ưu đãi, phải là nơi thể hiện sáng chói sự ưu tú về con người và thể chế. Đây không chỉ là nơi sử dụng hiệu quả nhất mà còn là nơi tốt nhất thu hút và đào tạo nguồn nhân lực xuất sắc cho Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý, lãnh đạo, và hội nhập quốc tế. 

Mục tiêu xây dựng Đặc khu kinh tế là làm cho kinh tế phát triển nhanh và bền vững. Muốn vậy phải phát triển trình độ sản xuất ở mức độ cao, phát triển các dịch vụ cao cấp, bộ máy quản lý phải tinh gọn và hiệu quả, an sinh xã hội ngày càng được đảm bảo tốt hơn. 

Cơ cấu ngành nghề của đặc khu kinh tế chủ yếu là dịch vụ du lịch biển cao cấp với casino quy mô lớn; công nghệ thông tin và truyền thông tự do ở mức độ cao nhất; dịch vụ tài chính ngân hàng phát triển. 

Trên cơ sở đó, các thể chế như: thuế, đất đai… phải cạnh tranh được ở quy mô toàn cầu. Thể chế hành chính phải tinh gọn và hiệu quả. Với các mục tiêu này, sự hình thành và phát triển của các ĐKKT sẽ không chỉ hạn hẹp ở ba khu Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc, mà có thể lan tỏa rất nhanh, biến cả Việt Nam thành đặc khu phát triển của châu Á và thế giới. 

Theo TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu & Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) cho biết: “Hiện nay một thực trạng là các địa phương thay nhau xin cơ chế đặc thù. Ông Cung tỏ ra lo lắng, nếu xin đặc thù theo cách hiện nay sẽ khiến kinh tế nước ta “nát” thêm. 

Trong khi Cách mạng 4.0 cần phải kết nối, chia sẻ để tận dụng nguồn lực của nhau nhằm thúc đẩy tăng trưởng. Thêm vào đó, 3 đặc khu kinh tế Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc lại là những đặc thù khác.

Đáng lẽ phải cải cách hơn, thống nhất hơn, kết nối hơn thì chúng ta lại phân tán hơn”. Xây dựng các ĐKKT là một bước đi đột phá, có khả năng giúp Việt Nam tạo nên những bước tiến ngoạn trong công cuộc phát triển. 

Yếu tố nền móng nhấn mạnh đến mục tiêu lớn, tầm chiến lược, và khả năng thực thi sắc bén. Xây dựng ĐKKT của Việt Nam sẽ chỉ thành công nếu chúng ta không coi đây là cơ hội của cá nhân, nhóm người hay địa phương mà là một lời tuyên ngôn quả cảm của thế hệ người Việt Nam hôm nay rằng. chúng ta sẽ cùng nhau viết lên những trang sử vẻ vang mà thế hệ mai sau mãi mãi thấy tự hào và thôi thúc.

Dự kiến vào kỳ họp tháng 5 tới, Quốc hội sẽ cho ý kiến và xem xét thông qua Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc. Luật thông qua sẽ tạo tiền đề cho việc thành lập các đặc khu trong tương lai.

Thực tế cho thấy, mặc dù hiện nay các tỉnh này chưa chính thức lên đặc khu kinh tế nhưng tình trạng giá đất bị đẩy lên quá cao so với giá trị thực đã tác động nghiêm trọng đến thị trường bất động sản cũng như an sinh xã hội của khu vực.

 Bảo Anh