Người dân chưa tin dùng xăng E5

Mục tiêu của việc ngưng kinh doanh xăng A92 và chuyển đổi sang kinh doanh đại trà xăng E5-RON 92 là nhằm tăng cường an ninh năng lượng, giảm tỷ lệ phục thuộc vào xăng khoáng, đảm bảo phát triển kinh tế bền vững. 

Đồng thời, xăng E5 cũng góp phần cải thiện môi trường do sử dụng nhiên liệu có nguồn gốc hóa thạch. Sau hai tháng thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, kể từ ngày 1/1/2018, chỉ cho phép sản xuất và kinh doanh xăng E5-RON 92 và xăng A95, người dân cho biết chưa tin dùng xăng E5-RON 92 vì chưa nắm bắt hết thông tin quy chuẩn của loại xăng này. 

Ngoài ra, khi xăng A92 bị ngừng kinh doanh, phần lớn người tiêu dùng có xu hướng chuyển sang sử dụng A95 hơn là E5-RON 92, vì khả năng cạnh tranh của xăng E5-RON 92 trên thị trường còn yếu. Trong đó, những thông tin mà người dân muốn biết là các loại xe nào có thể sử dụng xăng E5-RON 92 và khi chuyển đổi sang dùng loại xăng này, người dân phải thực hiện một số thao tác kỹ thuật như bảo trì phương tiện giao thông, súc rửa bình xăng… 

Đặc biệt, đối với những phương tiện giao thông đời cũ thì chuyển đổi sang sử dụng xăng E5-RON 92 có an toàn, vì hiện nay tai nạn giao thông là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao ở nước ta. Mặc dù đã được Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVoil) chính thức triển khai bán trên toàn quốc từ 15/12/2017, nhưng cho đến nay, nhiều doanh nghiệp vẫn lo doanh thu tụt giảm vì giá của xăng E5 chưa thực sự cạnh tranh. 

Người dân vẫn còn lo ngại khi sử dụng xăng E5  

Các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đã thật sự nhập cuộc?

Việc thay thế xăng RON92 bằng xăng E5 khiến cho nhiều doanh nghiệp lo ngại sản lượng bán ra sẽ bị sụt giảm, kèm theo lợi nhuận sụt giảm. Sở Công thương TP.HCM cũng đã từng nhắc đến khả năng này. Và trong một báo cáo của Sở, sự lựa chọn ồ ạt xăng RON95 sẽ gây ra hệ lụy ảnh hưởng tới nguồn cung cấp vì nhu cầu đột ngột tăng cao. Bên cạnh việc không bán xăng sinh học, khảo sát thực tế còn nhận thấy ở nhiều cửa hàng, dù có bán xăng sinh học các trụ bơm E5 lại đặt ở vị trí rất khó quan sát, không thuận tiện để người dân ghé vào đổ xăng. Bởi thế nhiều người ví von xăng sinh học E5 “núp lùm”.

Ngược lại, các trụ bơm xăng A95 thường đặt ở vị trí đẹp, mặt tiền, rất thuận lợi cho người đổ xăng. Đó là chưa kể tại một số cây xăng dù có hàng chục trụ bơm xăng nhưng chỉ có một trụ đổ xăng sinh học E5, khiến người mua phải đợi rất lâu mới được đổ nên nản lòng. Đây cũng là nguyên nhân khiến lượng tiêu thụ xăng E5 ít. Phân tích thêm về vấn đề này, một chuyên gia trong ngành xăng dầu cho rằng trước đây khi còn bán xăng A92, các nhà kinh doanh xăng dầu muốn mua từ đơn vị đầu mối nào cũng được. Bây giờ khai tử xăng A92, chuyển bán qua xăng E5 chỉ có vài “ông lớn” đầu tư trạm phối trộn xăng sinh học. 

Điều này có nghĩa đầu vào của họ không được tự do thoải mái như trước, nên không thích bán E5. Trên thị trường đang có 5 đầu mối kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp đang khai thác các trạm trộn xăng E5, bao gồm Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam), Công ty TNHH MTV Dầu khí TP.HCM (Saigon Petro), Công ty TNHH MTV - Tổng công ty Xăng dầu Quân đội (Mipe Corp), và Công ty cổ phần thương mại đầu tư dầu khí Nam Sông Hậu (NSH Petro). Hai đơn vị khác đã triển khai trạm trộn nhưng chưa hoạt động là Công ty TNHH một thành viên thương mại dầu khí Đồng Tháp và Tổng công ty thương mại xuất nhập khẩu Thành Lễ. 

Nguồn cung xăng E5 hiện tại phụ thuộc hoàn toàn vào các doanh nghiệp đầu mối cung ứng. Trong thời gian qua, các doanh nghiệp cũng đã nâng cấp hệ thống phối trộn đảm bảo vận hành. Tuy nhiên số lượng trạm phối trộn vẫn tương đối ít khi mức tiêu thụ E5 tăng lên. Petrolimex đã tăng cường đầu tư hệ thống phối trộn ở Hà Nội và TP.HCM. Còn PVOil vẫn đang nâng cấp, cải tạo, tăng công suất các trạm phối trộn hiện có ở các địa phương để có thể tăng cường nguồn cung.

Lãnh đạo một doanh nghiệp đầu mối phía Nam cho rằng việc trang bị hay lắp đặt các cơ sở phối trộn không quan trọng bằng đảm bảo nguồn cung về nguyên liệu cho các nhà máy sản xuất Ethanol. Đặc biệt là đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu, tổ chức kết nối vùng nguyên liệu với các hệ thống phân phối. Trong khi chờ đợi người tiêu dùng chấp nhận về mặt chất lượng thông qua một thời gian dài sử dụng, trong thời điểm ban đầu này, giá cả hợp lý chính là cách kích cầu tốt nhất.

Trong khi đó lợi nhuận là vấn đề quan tâm của doanh nghiệp. Để thu hút người tiêu dùng, các doanh nghiệp vẫn bảo lưu ý kiến là cần áp dụng một mức giá hợp lý. Sở Công Thương TP.HCM cũng từng cho biết có một số công ty có văn bản đề nghị tạm ngưng kinh doanh xăng E5, vì sản lượng bán ra rất thấp, mức chiết khấu không cao, không bù đắp được chi phí hoạt động của cửa hàng.

Đại diện Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho hay đã triển khai bán ra xăng E5 từ cuối năm 2017. Đến nay lượng xăng E5 bán ra đạt mức bình quân khoảng 170.000 m3/tháng. Tuy nhiên, lượng bán E5 còn chậm và có xu hướng giảm. Dù vậy, đại diện tập đoàn này khẳng định sử dụng xăng E5 có nhiều cái lợi cho môi trường như giảm ô nhiễm khí thải, giá xăng E5 lại rẻ hơn A95 khoảng 1.500-1.600 đồng/lít… nên cần kiên trì thực hiện chủ trương bán xăng sinh học. 

Để người tiêu dùng quen dần với việc sử dụng xăng E5, thời gian tới Sở cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng trong việc sử dụng xăng sinh học E5; tăng cường tổ chức các hội thảo khoa học nhằm khẳng định, công bố chất lượng xăng sinh học E5 của các cơ quan chuyên môn… để người tiêu dùng yên tâm sử dụng./.

Cẩm Tú