Sau thời gian triển khai, sản lượng xăng sinh học E5 được tiêu thụ đã có bước tăng trưởng đáng kể nhưng chưa đạt được như kỳ vọng. Theo báo cáo của Bộ Công Thương, trong 2 tháng đầu năm, tổng lượng xăng tiêu thụ nội địa đạt khoảng 1.429.905 m³. Trong đó xăng E5 đạt khoảng 593.609 m³, chiếm tỷ trọng khoảng 42%; xăng RON 95 đạt khoảng 836.296 m³, chiếm tỷ trọng khoảng 58%. Theo thống kê của Saigon Petro, trước đây, tỷ lệ bán xăng A92 là 70%, xăng A95 là 30%. Nhưng hiện nay xăng E5 thay thế cho A92 chỉ chiếm chưa đến 30%. 

Đại diện Petrolimex cũng thừa nhận đang có xu hướng chuyển dịch sang dùng xăng A95 nhiều hơn mặc dù đắt hơn. Tập đoàn Petrolimex cũng thừa nhận xu hướng tiêu dùng của người dân tại các vùng miền cũng có sự khác biệt rõ rệt. Trong khi ở miền Bắc, sức tiêu thụ xăng E5 đang chiếm tỷ trọng tới 60% thì khu vực miền Nam chỉ khoảng 30%. Còn miền Trung, xăng E5 chiếm khoảng 43% tổng sản lượng tiêu thụ. 

Tại miền Bắc, một số địa phương có tỷ trọng tiêu thụ xăng E5 lớn, gồm Lai Châu chiếm 95%, Điện Biên 83%, Tuyên Quang khoảng 73%... Sau Thông báo 255/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ, từ năm 2018, Chính phủ chỉ cho phép sản xuất kinh doanh xăng E5 RON92 và xăng khoáng RON 95, vĩnh viễn “khai tử” xăng khoáng RON 92. Đến nay, tất cả các địa điểm kinh doanh xăng dầu trên cả nước đã triển khai bán song song xăng sinh học E5 RON 92 và xăng khoáng RON95. 

 Trong khi ở miền Bắc, sức tiêu thụ xăng E5 đang chiếm tỷ trọng tới 60% thì khu vực miền Nam chỉ khoảng 30%. Còn miền Trung, xăng E5 chiếm khoảng 43% tổng sản lượng tiêu thụ.

Tuy nhiên, theo đề xuất của đại diện Công ty TNHH một thành viên dầu khí TP. Hồ Chí Minh (Saigon Petro) tại buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải vào ngày 24/04 vừa qua, nên triển khai sớm bán xăng sinh học E5 RON 95 và chỉ kinh doanh 02 loại xăng sinh học trên toàn quốc là E5 RON 92 và E5 RON 95. Như vậy, với đề xuất trên, xăng khoáng RON 95 có thể cũng sẽ chung số phận với RON 92 như trước đây, bị xóa sổ hoàn toàn khỏi thị trường xăng dầu trong nước. Được biết, đề xuất này đã nhận được sự đồng tình của nhiều đại diện doanh nghiệp; Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cũng đánh giá cao và khẳng định sẽ tổng hợp để báo báo Chính phủ. Dù đã được đưa vào sử dụng chính thức khoảng hơn 4 tháng, tuy nhiên theo ghi nhận của Bộ Công Thương, tỷ trọng bán xăng E5 vẫn chưa được như kỳ vọng. Theo số liệu thông kê trong 02 tháng đầu năm 2018, tổng lượng xăng E5 tiêu thụ nội địa là 42% và xăng RON 95 chiếm khoảng 58%, “cán cân” thị trường đang nghiên hẳn về phía xăng RON 95.

Đại diện Petrolimex cho biết, tỷ trọng bán xăng E5 chưa đạt được mức kỳ vọng do người tiêu dùng chưa thực sự tin tưởng khi sử dụng xăng E5; Độ chênh lệch giá giữa xăng sinh học E5 chưa đủ lớn để hấp dẫn người dùng; Việc triển khai của các thương nhân đầu mối chưa thật sự quyết liệt… Với chủ trương khuyến khích tiêu thụ xăng sinh học, Thứ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu cần nỗ lực hơn nữa, quyết tâm hơn nữa để nâng cao thị phần xăng sinh học E5 trên địa bàn của nước. Một trong những giải pháp được nêu ra là tăng thêm mức chênh lệch về giá giữa xăng E5 và xăng RON 95. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền về lợi ích của xăng sinh học… Hiện xăng E5 RON 92 có giá gần 19.000 đồng/lít, xăng khoáng A95 là 20.500 đồng/lít, đề xuất khoảng cách chênh lệch về giá giữa E5 và RON 95 là 1.800-2.000 đồng thì sẽ tạo được sự hấp dẫn đối với xăng E5 nhiều hơn nữa. 

Nếu không cải thiện về chính sách, sản lượng xăng sinh học bán ra sẽ không được như kỳ vọng, và đề xuất tăng chênh lệch giữa E5 và RON 95 từ 1.800 đồng trở lên, sẽ thực sự hấp dẫn, đặc biệt là đối tượng lái xe taxi. Ông Trần Minh Hà, Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên dầu khí TP HCM (Saigon Petro), xác nhận doanh nghiệp có đề xuất đẩy nhanh việc thay thế xăng khoáng A95 bằng xăng sinh học E5 RON 95 như đã thực hiện đối với xăng khoáng A92 vào đầu năm 2018. Theo ông Hà, đây không phải là sáng kiến hay ý tưởng gì mới mà Saigon Petro chỉ kiến nghị triển khai sớm lộ trình phân phối xăng sinh học. 

Ông Hà cho biết mục đích của việc xóa bỏ xăng khoáng A95 là vì mục tiêu bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, người tiêu dùng lại đặt ra nhiều câu hỏi về việc sử dụng xăng sinh học, đặc biệt là trước đề xuất chỉ bán hai loại xăng sinh học này. Trong khi doanh số bán xăng E5 không như kỳ vọng mà giá sắn đã tăng. Nhiều người đặt câu hỏi nếu số lượng bán xăng E5 như kỳ vọng thì giá sắn là nguyên liệu sẽ tăng lên bao nhiêu nữa? Trong khi quỹ đất cho nông nghiệp chỉ có chừng đó. Nếu muốn cung cấp đủ diện tích đất nông nghiệp để trồng sắn thì phải cắt bớt đất để trồng nông sản khác. Như vậy giá thực phẩm sẽ tăng. 

Chưa nói gì đến hiện tượng hư hỏng motor xe tay ga. Nhiều người cho rằng đề xuất này không liên quan đến lợi ích cho người tiêu dùng, chỉ có lợi cho mấy doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nhiều người cũng không đồng tình với giải pháp bỏ xăng A95 vì đó là giải pháp không được khôn ngoan. Bởi xăng E5 còn nhiều chuẩn chưa được khắc phục như: chưa đảm bảo độ hòa tan, làm hao mòn, đóng cặn trong động cơ gây hỏng hóc thiết bị... Chưa kể nạn buôn lậu Xăng A95 sẽ tăng cao, gây mất trật tự trị an. Trước đề xuất trên, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng các doanh nghiệp đầu mối cần nỗ lực hơn, quyết tâm hơn để nâng cao thị phần xăng sinh học E5 trên địa bàn cả nước, đạt được mục tiêu mà Chính phủ đề ra. 

Thứ trưởng yêu cầu bố trí trụ bơm xăng E5 ở các vị trí thuận tiện nhất, số lượng trụ bơm cần nhiều hơn. Các đơn vị thuộc Bộ Công Thương cần tổng hợp các ý kiến liên quan đến thuế bảo vệ môi trường, chênh lệch giá xăng E5 và RON 95, các vấn đề liên quan đến đơn vị sản xuất E100... để trình lãnh đạo Bộ, báo cáo lãnh đạo Chính phủ cho ý kiến./.

Cẩm Tú