Nhìn vào khối lượng công việc này, có thể thấy Hội Nhà báo Việt Nam ngày càng nêu cao vai trò là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp của đội ngũ người làm báo cả nước, khẳng định vị thế của giới báo chí và của tổ chức Hội trong đời sống xã hội. Trước thềm Xuân Mậu Tuất, báo Nhà báo & Công luận đã có cuộc phỏng vấn ông Thuận Hữu, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, về hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam nói riêng và báo chí Việt Nam nói chung.

+ Nhìn lại tổng thể hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam năm 2017, có thể tóm gọn trong 4 chữ: sôi động, ấn tượng. Sôi động về số lượng, ấn tượng về chất lượng của các hoạt động. Qua đó, có thể thấy Hội Nhà báo Việt Nam ngày càng nêu cao vai trò là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp của đội ngũ người làm báo cả nước, khẳng định vị thế của giới báo chí và của tổ chức Hội trong đời sống xã hội. Ông đánh giá thế nào về những kết quả mà Hội Nhà báo Việt Nam đạt được trong năm qua, thưa Chủ tịch?

- Có thể nói năm 2017 là một năm làm được nhiều việc của Hội Nhà báo Việt Nam. Từ đầu năm, các cấp Hội Nhà báo Việt Nam đã chủ động đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, bám sát và triển khai kịp thời, có hiệu quả, góp phần thiết thực vào việc quán triệt và thực hiện các nhiệm vụ chính trị năm 2017; tiếp tục củng cố và nâng cao vai trò và vị trí của Hội Nhà báo Việt Nam trong thời kỳ mới. Nhiều hoạt động, công tác trọng tâm chủ yếu đã được triển khai thực hiện tốt, đó là: Chỉ đạo và tổ chức thành công đại hội nhiệm kỳ của các đơn vị trực thuộc Trung ương Hội, bảo đảm đúng Điều lệ Hội; hoàn thành kế hoạch đổi cấp thẻ mới nhiệm kỳ 2016–2020 kết hợp với việc củng cố bộ máy và rà soát lại đội ngũ hội viên của các tổ chức hội trực thuộc, hiện đã đổi và cấp mới thẻ hội viên nhiệm kỳ 2016-2020 cho hơn 22.500 hội viên.

Thực hiện hiệu quả các hoạt động trong công tác xây dựng Hội, công tác Nghiệp vụ, công tác Kiểm tra, công tác Đối ngoại, công tác báo chí, công tác văn thể, xã hội từ thiện…; tổ chức thành công nhiều hoạt động, sự kiện theo chức năng, nhiệm vụ của Hội như hội nghị, hội thảo, tọa đàm, các Giải báo chí và các khóa tập huấn bồi dưỡng về chính trị, chuyên môn nghiệp vụ…

Chủ tịch HNBVN Thuận Hữu.

Hội Báo toàn quốc lần thứ 2 thực sự tạo được ấn tượng mạnh mẽ; Lễ Trao Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XI được giới báo chí hết sức quan tâm với nhiều tác phẩm xuất sắc đã được vinh danh. Năm 2017, Trung ương Hội đã tổ chức được 114 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí với gần 4.400 lượt hội viên - nhà báo trên toàn quốc tham gia, Hội tổ chức và phối hợp với Ban, Bộ, ngành Trung ương và địa phương tổ chức 14 Giải báo chí… đây thực sự là các con số hết sức ấn tượng.

Qua việc triển khai thực hiện các hoạt động trên, cho thấy các cấp hội từ Trung ương đến địa phương đã có bước chuyển biến tích cực với những kết quả rõ nét, các cấp hội không ngừng đổi mới nội dung và hình thức hoạt động, từng bước khẳng định vai trò, vị thế của Hội Nhà báo trong hệ thống chính trị, góp phần tích cực và hiệu quả vào công cuộc đổi mới đất nước cũng như sự phát triển của báo chí Việt Nam.

+ Một trong những nhiệm vụ lớn của năm 2017 là việc triển khai thực hiện Luật Báo chí năm 2016 và 10 Điều Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam, cùng với việc thành lập, hoạt động của Hội đồng xử lý vi phạm Quy định đạo đức nghề nghiệp. Sự ra đời của Hội đồng xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam là một bước đi quan trọng trong thực hiện 10 Điều Quy định về đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam được hiệu quả, công bằng. Trong năm 2017, hoạt động của Hội đồng đã đi qua một chặng đường khởi đầu với nhiều điểm mới, bước đầu đã phát huy hiệu quả. Điều này cho thấy, Hội Nhà báo Việt Nam đã có hướng đi thật sự phù hợp và sát thực trong bối cảnh báo chí Việt Nam đang gặp nhiều thách thức?

- Tính tới cuối năm 2017, đã có 255/285 đơn vị Hội đã thành lập được Hội đồng, còn 30 đơn vị Hội chưa thành lập được có lý do khách quan, chủ quan như đang chuẩn bị đại hội nhiệm kỳ hoặc chi hội quá nhỏ không đủ điều kiện nhân lực. Mặc dù mới được thành lập và đi vào hoạt động, song hoạt động của Hội đồng bước đầu đã thu được những tín hiệu tích cực. Những sai phạm, hành vi trong hoạt động báo chí có biểu hiện phi đạo đức giảm hẳn, đưa hoạt động báo chí tại nhiều địa bàn đi vào nề nếp. Trong số 12 trường hợp bị Bộ TT&TT tước Thẻ Nhà báo thì có 6  người là Hội viên HNBVN và cũng đã bị khai trừ khỏi Hội và tước thẻ hội viên, còn lại là những người chưa phải hội viên HNBVN…

Bên cạnh đó, tín hiệu tích cực này còn được chứng minh từ kết quả hoạt động của một số Hội đồng xử lý vi phạm tại một số tỉnh, thành như TP. Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An, TP. Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh… vốn là các địa bàn có hoạt động báo chí khá sôi động, là nơi “đặt chân” của rất nhiều cơ quan báo chí thuộc các Bộ, ngành ở Trung ương và các  tỉnh, thành phố trong nước có văn phòng đại diện, có phóng viên thường trú hoạt động. Bên cạnh những mặt tích cực thì đội ngũ này cũng đã đưa lại không ít hệ lụy, bức xúc cho địa phương từ hoạt động tác nghiệp chưa chuẩn chỉnh của mình.

Trước thực trạng này, các Hội đồng xử lý vi phạm ở cơ sở cũng đã góp phần giám sát các hoạt động của các văn phòng đại diện, phóng viên thường trú. Tại TP. Hải Phòng, Đà Nẵng, các thành viên của Hội đồng thường xuyên trao đổi về tình hình hoạt động của các phóng viên trên địa bàn, rà soát đội ngũ cộng tác viên, nhân viên ở các văn phòng đại diện, trao đổi với các cơ quan báo chí trong nước, kịp thời chấn chỉnh nhằm tăng cường phối hợp, quản lý hoạt động nghề nghiệp của người làm báo, đặc biệt là đội ngũ phóng viên thường trú. Đến nay, hoạt động của các cơ quan báo chí trên địa bàn 2 thành phố này đã gắn kết hơn, coi trọng nhân cách hành nghề theo đúng quy chuẩn về đạo đức của người làm báo, bước đầu đã thực sự có sức răn đe, phát huy hiệu quả…

Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Thuận Hữu và ông Jean Musy- Chủ tịch Hiệp hội báo chí nước ngoài tại Thụy Sỹ và Liechtenstein trao thỏa thuận hợp tác ngày 28/11. Ảnh: Nguyễn Mạnh

- Hiệu quả của Hội đồng trong chặng đường khởi đầu này là một tín hiệu đáng mừng, tuy nhiên, còn không ít những khó khăn đang đặt ra trong đời sống báo chí của cả nước nói chung, cũng là một thách thức đối với Hội đồng trong hoạt động sắp tới. Nhiều cơ quan báo chí có sinh mà không có dưỡng, nền tảng tài chính không có, phải “tầm gửi” ở nhiều nơi, bằng nhiều cách, cũng vì thế, mà đành lòng xao nhãng tôn chỉ, tìm cách giật tít câu view, đơm đặt để vụ lợi. Nhiều tờ báo cũng có khi xuất phát từ sự yếu kém về năng lực quản lý, chuyên môn, kỹ năng nghề, ứng xử phi đạo đức, việc chấp hành pháp luật không nghiêm… gây bức xúc lớn trong xã hội, suy giảm niềm tin của nhân dân đối với báo chí.

Từ thực tế này, để môi trường báo chí lành mạnh hơn, để Hội đồng xử lý vi phạm phát huy được hết sức mạnh của mình, cần rất nhiều yếu tố. Trong đó, cần rà soát việc thực hiện quy định thành lập và quản lý cơ quan báo, thành lập văn phòng đại diện, phóng viên thường trú tại địa phương. Đề nghị quy định bắt buộc tất cả các phóng viên thường trú phải sinh hoạt với các Hội Nhà báo địa phương; Các tòa soạn cần tách bạch giữa hoạt động nội dung báo chí và hoạt động tạo nguồn thu để không làm ảnh hưởng đến sự công tâm trong phản ánh thông tin và quyền lợi của cơ quan báo chí trong hoạt động kinh tế; Công tác thực hiện đạo đức nghề nghiệp của người làm báo phải được giám sát thông qua tổ chức Đảng, các đoàn thể; Tăng cường các hoạt động bồi dưỡng chính trị, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp người làm báo. Đặc biệt phát huy vai trò của cơ sở Hội, ngăn ngừa các vi phạm đạo đức, giảm thiểu vi phạm pháp luật của người làm báo. Kiên quyết khai trừ ra khỏi Hội những trường hợp không đủ tiêu chuẩn theo điều lệ. Hội đồng xử lý các cấp dành thời gian quan tâm đến công tác quan trọng này, kịp thời xử lý từ cơ sở, từ sự việc mới manh nha góp phần giảm thiểu một cách thực chất vi phạm. Bên cạnh đó, kiên quyết loại trừ  hiện tượng nể nang nhau, ngại va chạm giữa các thành viên trong Hội đồng…

Hoạt động của Hội đồng không phải chỉ để ngăn chặn, răn đe, tăng cường sự kỷ cương và cảnh báo mà còn có tác dụng khuyến khích, cổ vũ các hội viên HNBVN thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm của mình đối với đất nước, với xã hội, bước đầu đã tạo được dấu ấn mạnh mẽ trong đời sống báo chí được báo giới, dư luận xã hội hết sức quan tâm và ủng hộ. Với việc thực hiện, giáo dục đạo đức nghề nghiệp một cách thường xuyên, phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của Hội đồng - xử lý một cách kịp thời và nghiêm minh, nhắc nhở và có tính cảnh báo vi phạm, tôi tin là thời gian tới hoạt động này sẽ đưa lại hiệu quả ngày càng rõ rệt, đời sống báo chí sẽ ngày càng lành mạnh hơn.

​Đoàn Đại biểu HNBVN thăm Kênh phát thanh Radio Rebelde, ngày 19/9. Ảnh: Duy Linh.

 

- Năm 2017, Hội Nhà báo Việt Nam đã triển khai kế hoạch hoạt động đối ngoại theo đúng định hướng của Đảng và Nhà nước, bám sát tình hình trong nước và quốc tế. Trên cơ sở duy trì mối quan hệ hợp tác hữu nghị với các đối tác truyền thống, Hội Nhà báo Việt Nam đã cử 04 đoàn thăm và trao đổi nghiệp vụ báo chí tại Thái Lan, Hàn Quốc, Trung Quốc, Cu Ba và 02 đoàn lãnh đạo cấp cao tham dự cuộc họp  Ban giám đốc Liên đoàn các nhà báo ASEAN (CAJ) tại In-đô-nê-xi-a và cuộc họp Nhóm hành động CAJ lần thứ 1 tại Lào, trình xin bổ sung đón đoàn Lãnh đạo cấp cao Hội Nhà báo toàn Trung Quốc sang chào xã giao; đón 02 nhà báo Thái Lan sang thực tập tại Báo Nhân Dân và VTV theo chương trình giao lưu, đào tạo tiếng Việt cho nhà báo Thái Lan..

Cũng trong năm 2017, với sự phối hợp và đài thọ của Liên đoàn báo chí Thái Lan - đối tác truyền thống và tích cực của Hội, Hội Nhà báo Việt Nam đã khai giảng khóa đào tạo tiếng Thái Lan đầu tiên cho các nhà báo Việt Nam tại trụ sở của Hội, thu được hiệu quả tích cực. Dự kiến trong năm 2018, hai học viên xuất sắc nhất khóa học sẽ được bạn đài thọ chuyến đi thực tập tại các cơ quan báo chí, truyền thông Thái Lan.

Đặc biệt năm 2017 là năm ghi dấu sự thành công trong công tác đối ngoại của Hội bằng việc tổ chức kí kết Thỏa thuận giao lưu - hợp tác báo chí với Hội Nhà báo toàn Trung Quốc dưới sự chứng kiến của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư/Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình; đồng thời mở rộng hợp tác song phương với Hiệp hội báo chí nước ngoài tại Thụy Sỹ và Liechtenstein. Việc tổ chức thành công Lễ kí kết Thỏa thuận với Hội Nhà báo toàn Trung Quốc và mở rộng hợp tác song phương với Thụy Sỹ là một nỗ lực của Hội Nhà báo Việt Nam nhằm khẳng định vai trò và vị trí của báo chí trong công tác thông tin, tuyên truyền, góp phần xứng đáng vào công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước. Đây là những minh chứng rất rõ nét để qua đó, khẳng định uy tín của Hội Nhà báo Việt Nam trong cộng đồng báo chí quốc tế.

Năm 2018, Hội Nhà báo Việt Nam chủ trương tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân song phương và đa phương, nhằm tăng cường và thúc đẩy hợp tác báo chí một cách chủ động hơn nữa; Bằng việc tổ chức các hoạt động có hiệu quả, Hội Nhà báo Việt Nam tiếp tục hoàn thành tốt chức trách là Chủ tịch đương nhiệm của Liên đoàn các nhà báo ASEAN, tạo sự đồng thuận cao, đoàn kết và thống nhất nội khối để Liên đoàn các nhà báo ASEAN ngày càng phát triển vững mạnh và phát huy vai trò chủ động, dẫn dắt của CAJ trong quan hệ với các tổ chức báo chí đối tác. 

+ Tiếp nối những kết quả ấn tượng và sôi động của năm 2017, Chủ tịch kỳ vọng điều gì đối với hoạt động của Hội Nhà báo năm 2018?

- Tôi tin tưởng rằng, năm 2018, hơn 22.500 hội viên nhà báo trong cả nước tiếp tục đoàn kết, đồng lòng thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội lần thứ X Hội Nhà báo Việt Nam và Chương trình công tác toàn khóa của Ban Chấp hành Hội nhiệm kỳ 2015-2020.

HNBVN sẽ tiếp tục phát huy những thành tích, những kết quả nổi bật thực hiện trong 2 năm vừa qua sau kỳ Đại hội lần thứ X và kịp thời rút kinh nghiệm những vấn đề còn bất cập, thiếu sót, để từ đó xây dựng chương trình hoạt động của HNBVN trong năm 2018 thật thiết thực và hiệu quả hơn. Các cấp Hội phát huy hơn nữa vai trò, chức năng nhiệm vụ, xây dựng tổ chức Hội vững mạnh; chú trọng công tác bồi dưỡng về chính trị, tư tưởng và tập huấn nghiệp vụ cho hội viên, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để thiết thực nâng cao chất lượng hoạt động Hội và hoạt động báo chí; tăng cường kiểm tra, giám sát đối với hội viên và tổ chức Hội trong việc thực hiện Điều lệ Hội, Luật Báo chí, 10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của người làm báo trong giai đoạn mới.

+ Xin trân trọng cảm ơn Chủ tịch!

Lan Anh (Thực hiện)