Theo người dân sinh sống tại khu 3, khu 4 (xã Sông Lô), gần đây xuất hiện nhiều tàu cuốc hoạt động cả ngày lẫn đêm. Tại các điểm này đều không có biển báo khai thác cát. Nghiêm trọng hơn, vị trí tàu cuốc khai thác cát sát với vùng đất nông nghiệp đang được bà con trồng ngô, trồng chuối… đe dọa “xóa sổ” hàng chục ha đất màu mỡ.

Ghi nhận của phóng viên, trong một buổi sáng, có 6 tàu cuốc hoạt động trên sông thuộc địa phận xã Sông Lô, lấy cát không ngừng nghỉ. Lượng cát này được đưa lên thuyền mang đi nơi khác. Máy cẩu chạy ầm ầm, tàu chở cát ra vào tấp nập như một đại công trường. Theo người dân, thiết bị, máy móc khai thác cát nêu trên là của Công ty Tự Lập.

Dẫn chúng tôi ra thực địa, người dân Khu 4 cho biết, hiện tại, các tàu cuốc vục cát sát gần với khu đất nông nghiệp. “Nếu cứ múc với tốc độ ngày đêm như thế này thì chỉ vài tháng nữa sẽ thành vực thẳm sát đất trồng ngô, trồng chuối của chúng tôi, mùa mưa nước dâng lên đất sẽ sụp xuống. Trước đây khu vực bãi này đất được bồi ra xa phía ngoài hàng chục mét nhưng bây giờ đã bị sụt sát về đây rồi. 

Trẻ em mùa hè các cháu ra bãi chơi, chăn trâu bò lỡ sa xuống thì biết kêu ai, rồi sẽ lở hết vào bãi của chúng tôi. Đề nghị các cấp ngành vào cuộc kiểm tra xem xét giúp người dân chúng tôi” – bà Nguyễn Thị K – người dân xã Sông Lô bức xúc.

Ông Nguyễn Văn Tảo, Chủ tịch UBND xã Sông Lô cho biết, UBND xã Sông Lô “chưa nhận được đơn thư khiếu nại của người dân nên chưa nắm được”.

 Người dân Khu 4 (xã Sông Lô) dẫn PV đến khu vực khai thác cát (ảnh cắt từ clip).

Ông Tảo cũng xác nhận: “Trước đây có nạn khai thác cát trái phép khiến dòng chảy thay đổi, nên hiện tượng sụt lún đất nông nghiệp của bà con là có. Đây cũng là đất nông nghiệp loại 1, xã đã làm báo cáo lên các ngành chức năng”, đồng thời cho biết thêm: “Hoạt động khai thác cát hiện nay là của Cty TNHH Xây dựng Tự Lập (Cty Tự Lập) được UBND tỉnh mới cấp giấy phép. UBND xã phối hợp để cắm mốc ranh giới mỏ mà thôi”. 

PV tìm hiểu, được biết, ngày 23/2/2018, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Hoàng Công Thủy ký văn bản số 22/GP-UBND cấp giấy phép khai thác cát sỏi sông Lô cho Công ty TNHH xây dựng Tự Lập tại địa bàn xã Sông Lô (TP. Việt Trì) với diện tích 23ha (trong đó, khu vực được khai thác là 21,3ha, còn 1,55ha là khu vực bảo vệ không được khai thác). 

Thời hạn khai thác là 5 năm, có trữ lượng là 278.049m3 với công suất là 39.400m3/năm. Trong quá trình khai thác, Cty Tự Lập phải thực hiện khai thác mỏ đúng theo thiết kế mỏ được duyệt và ranh giới; thực hiện phòng, chống, khắc phục các sự cố về môi trường, sạt lở tầng tuyến, đảm bảo an toàn giao thông… Cty Tự Lập chỉ được khai thác khi đã thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật và các quy định trong giấy phép.

Theo báo cáo thẩm định của sở Xây dựng Phú Thọ về thiết kế cơ sở của dự án đầu tư xây dựng công trình khai thác mỏ cát sỏi lòng sông Lô của Cty Tự Lập, công nghệ khai thác sử dụng tàu cuốc hoặc tàu hút khai thác lên các thiết bị vận tải chuyển về bãi tập kết và được tập kết lên bờ bằng máy xúc thủy lực. Theo chế độ làm việc của mỏ được sở phê duyệt là 250 – 300 ngày với mỗi ca làm việc là 8 tiếng/ngày.

Máy cẩu đua nhau ngoạm cát ngay sát bờ (ảnh cắt từ clip) 

Cũng theo thiết kế được thẩm định, số thiết bị được cấp phép là tàu hút khai thác có 4 chiếc với công suất là 25m3/h; tàu cuốc 3 chiếc với công suất 15m3/h; cẩu gầu dây 3 chiếc (1 tàu cuốc, 1 gầu dây dự phòng). Số cát sỏi khai thác được vận chuyển bằng đường thủy, sử dụng xà lan vận chuyển cát khai nguyên từ nơi khai trường về bãi tập kết tại xã Sông Lô (TP. Việt Trì) được đưa lên bờ bằng máy xúc thủy lực.

Tuy nhiên, ghi nhận tại vị trí mỏ mà Cty Tự Lập đang khai thác, PV không thấy có bãi tập kết cát, sỏi. Số cát được múc lên đến đâu đều được đưa lên tàu hàng chở đi nơi khác.

Trao đổi với PV, một lãnh đạo Cty Tự Lập cho biết, công nhân khai thác tại mỏ đã cắm mốc chỉ giới để người dân biết. Cát được hút lên và chuyển đến san lấp ở các công trình đang thi công và bán ra ngoài. Số phương tiện đăng ký là khoảng 11 chiếc tàu cuốc, 6 xà lan đã được đăng ký bằng văn bản.

Trước bức xúc của người dân xã Sông Lô, phóng viên đã liên hệ với lãnh đạo TP. Việt Trì, Sở Tài nguyên & Môi trường, Sở Xây dựng để làm rõ nhưng chưa nhận được thông tin trả lời.

Có thể nói, sự lo lắng, bức xúc của người dân xã Sông Lô trước những hoạt động khai thác cát rầm rộ của Cty Tự Lập là có cơ sở. Đề nghị chính quyền, các cơ quan có thẩm quyền ở TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ kiểm tra thực tế và xử lý việc này theo đúng quy định của pháp luật.

Nhóm PV Pháp luật