Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 (với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc), các nhà lãnh đạo nêu bật ý nghĩa quan trọng của năm 2017 khi cơ chế hợp tác ASEAN+3 kỷ niệm 20 năm thành lập.

Trên tinh thần đó, các nhà lãnh đạo đã thông qua “Tuyên bố Manila về kỷ niệm 20 năm hợp tác ASEAN+3” nhằm điểm lại các thành tựu đã đạt được; khẳng định cam kết tiếp tục tăng cường hợp tác mọi mặt trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, tài chính, văn hoá- xã hội; đẩy mạnh giao lưu nhân dân, kết nối doanh nghiệp, hướng tới mục tiêu xây dựng cộng đồng Đông Á.

Các nhà lãnh đạo đánh giá cao vai trò của hợp tác ASEAN+3 trong thúc đẩy hợp tác ở Đông Á trong bối cảnh tình hình khu vực và quốc tế có nhiều biến động và chủ nghĩa bảo hộ có chiều hướng gia tăng.

Tại cuộc họp, các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc khẳng định cam kết hợp tác khu vực, tự do thương mại, phát triển kinh tế số, kết nối hạ tầng và mong muốn sớm kết thúc đàm phán RCEP; ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và tiếp tục hỗ trợ ASEAN triển khai hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng 2025.

Các nước đánh giá cao các dự án hợp tác của ASEAN+3 trong việc hỗ trợ quốc gia thành viên, đặc biệt là các nước đang phát triển như Việt Nam thực hiện các mục tiêu phát triển như thu hẹp khoảng cách phát triển, xóa đói giảm nghèo, ổn định tài chính, phát triển doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ và thúc đẩy hợp tác du lịch.

Nhân dịp này, các nhà lãnh đạo cũng đã thông qua “Tuyên bố của lãnh đạo ASEAN+3 về an ninh lương thực” và ghi nhận 2 văn kiện gồm “Báo cáo tiến trình triển khai Kế hoạch hành động hợp tác ASEAN+3” và “Kế hoạch hành động hợp tác kinh tế ASEAN+3” đã được các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 thông qua vào tháng 8/2017.

Trong Tuyên bố về an ninh lương thực, các nhà lãnh đạo khẳng định cam kết hợp tác về an ninh lương thực giữa các nước trong khu vực và đề ra nhiều biện pháp triển khai cụ thể, trong đó có nội dung về tăng cường đầu tư cho nông nghiệp, phối hợp lập trường về các vấn đề biến đổi khí hậu, kiểm dịch qua biên giới và nâng cao sức cạnh tranh của nông dân và các SME hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp.

Tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh ý nghĩa kỷ niệm 20 năm tiến trình hợp tác ASEAN+3, ghi nhận chặng đường phát triển mở rộng hợp tác từ 8 lên 20 lĩnh vực và triển khai hơn 475 dự án trong nhiều lĩnh vực đa dạng từ kinh tế, thương mại đến kết nối, giao lưu nhân dân. Thủ tướng đánh giá cao sự hỗ trợ của ba nước đối tác trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và duy trì hoà bình, an ninh và ổn định ở khu vực.

Trên cơ sở đó, để nâng cao hơn nữa hợp tác giữa các bên nhằm phục vụ thiết thực lợi ích của người dân, Thủ tướng đề nghị cơ chế ASEAN+3 cần hướng hợp tác vào tăng trưởng kinh tế khu vực, đặc biệt là thương mại, tài chính, cơ sở hạ tầng, thu hẹp khoảng cách phát triển, kết nối và nâng cao năng lực doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa. Thủ tướng kêu gọi các nước thành viên ASEAN+3 đẩy mạnh hợp tác trong ứng phó với các thách thức an ninh mới nổi, bao gồm tội phạm xuyên quốc gia, biến đổi khí hậu, quản lý thiên tai và dịch bệnh...

Tại hội nghị, Thủ tướng cũng chia sẻ quan điểm của Việt Nam về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, nhấn mạnh lập trường nhất quán của Việt Nam về vấn đề phi hạt nhân hoá trên Bán đảo Triều Tiên và khẳng định lại lập trường đã được ASEAN thống nhất về Biển Đông, đặc biệt là các nguyên tắc được nêu tại Thông cáo chung Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 50 (tháng 8/2017). Thủ tướng cũng khẳng định Việt Nam sẵn sàng cùng các nước ASEAN đóng góp tích cực vào các nỗ lực chung vì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực.

Cũng trong sáng 14/11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc hội kiến với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi nhân dịp tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 31 và các hội nghị cấp cao liên quan tổ chức tại Manila, Philippines.

Tại cuộc hội kiến, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy mạnh quan hệ hợp tác song phương; nhất trí thúc đẩy hợp tác quốc phòng, với việc Ấn Độ tăng cường chia sẻ công nghệ và cung cấp tín dụng quốc phòng cho Việt Nam.

Về kinh tế thương mại, hai bên tin tưởng sẽ đạt được mục tiêu kim ngạch 15 tỷ USD vào năm 2020; nhất trí triển khai các biện pháp cụ thể, trong đó đẩy mạnh kết nối hàng không và hàng hải; Ấn Độ tăng cường đầu tư trên các lĩnh vực có thế mạnh và Việt Nam đang có nhu cầu như xây dựng cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin, cơ khí chế tạo, xây dựng khu công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao, tạo môi trường thuận lợi cho các nhà đầu tư hai nước; thúc đẩy hợp tác về năng lượng, trong đó có việc Ấn Độ tiến hành thăm dò và khai thác dầu khí, xây dựng nhà máy nhiệt điện.

Hai bên cũng nhất trí triển khai hiệu quả Hiệp định khung về khai thác và sử dụng không gian vũ trụ vì mục đích hòa bình; thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực y tế, văn hóa, giao lưu nhân dân…

Hai Thủ tướng cũng đã trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Việt Nam ủng hộ chính sách “Hành động hướng Đông” của Ấn Độ; ủng hộ Ấn Độ có vai trò, vị thế cao hơn ở khu vực và tăng cường đối tác chiến lược với ASEAN. Hai bên khẳng định tiếp tục phối hợp và ủng hộ nhau tại các diễn đàn khu vực và quốc tế.

Trao đổi về những diễn biến gần đây tại Biển Đông, hai Thủ tướng nhất trí về tầm quan trọng của việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, đề cao việc tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS-1982), tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.

PV