Đảm bảo quyền Hiến định của công dân

Thứ năm, 24/05/2018 15:00 PM - 0 Trả lời

(CLO) Sáng 24/5, Quốc hội thảo luận ở Hội trường về một số nội dung còn có ý kiến khác nhau của dự án Luật Tố cáo (sửa đổi).

Báo cáo giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự thảo Luật Tố cáo (sửa đổi) của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Tố cáo (sửa đổi). 

Ngay sau kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Cơ quan thẩm tra phối hợp chặt chẽ với Cơ quan soạn thảo và các cơ quan, tổ chức hữu quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội; đồng thời, tổ chức lấy ý kiến các Bộ, ngành, các cơ quan hữu quan, các chuyên gia, nhà khoa học để chỉnh lý dự thảo Luật. 

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan, dự thảo Luật đã được tiếp thu chỉnh lý, hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp này.

Báo Công luận
 Sáng 24/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Tố cáo (sửa đổi). Ảnh: Quốc hội

Quá trình tiếp thu chỉnh lý, dự thảo Luật đã được sửa đổi 53 điều, bổ sung 5 điều, bỏ 9 điều, giữ nguyên 10 điều so với dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 và hiện gồm 9 chương và 68 điều. 

Nhiều quy định của dự thảo Luật đã được chỉnh lý, hoàn thiện với các nội dung quan trọng nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, giải quyết tố cáo, cụ thể hóa quy định mới của Hiến pháp về quyền con người, quyền cơ bản của công dân, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, khắc phục những bất cập của Luật Tố cáo hiện hành.

Về hình thức tố cáo, qua thảo luận, kết quả lấy phiếu xin ý kiến đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 4, có 2 loại ý kiến về hình thức tố cáo. Loại ý kiến thứ nhất đề nghị bổ sung hình thức tố cáo qua bản fax, thư điện tử, điện thoại bởi hiện nay, việc chuyển tải thông tin thông qua các hình thức điện tử, viễn thông đã hết sức phổ biến. Việc mở rộng hình thức tố cáo như trên nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân trong việc thực hiện tố cáo. 

Thực tế thời gian qua, nhiều nội dung tố cáo, phản ánh các việc làm sai phạm của cán bộ, công chức, của cơ quan nhà nước thông qua các phương tiện điện tử hoặc ngay cả qua mạng xã hội tuy chưa được thừa nhận chính thức nhưng đã góp phần tích cực trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, tham nhũng và vi phạm pháp luật nói chung. 

Do đó, cùng với việc bổ sung hình thức tố cáo mới, cần quy định chặt chẽ hơn về quy trình tiếp nhận, xác minh thông tin ban đầu về tố cáo để bảo đảm tính khả thi và tránh việc lạm dụng.

Loại ý kiến thứ hai đề nghị tiếp tục quy định 2 hình thức tố cáo như Luật hiện hành là tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp bởi việc quy định thêm các hình thức tố cáo mới như tố cáo qua fax, điện thoại, thư điện tử có thể dẫn đến tình trạng tố cáo tràn lan, gây khó khăn, quá tải cho các cơ quan nhà nước trong quá trình giải quyết và việc xác định trách nhiệm đối với những người tố cáo sai sự thật.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, kết quả phiếu lấy ý kiến cho thấy cả 2 loại ý kiến trên đều chưa được quá 50% tổng số đại biểu Quốc hội đồng ý. Do đây là vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau, nên tại Kỳ họp này, các vị đại biểu Quốc hội tiếp tục thảo luận, góp thêm ý kiến.

Về thời hiệu tố cáo: Dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 đề xuất phương án quy định thời hiệu tố cáo. Qua thảo luận và kết quả tổng hợp phiếu xin ý kiến đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 4, nhiều ý kiến đề nghị không quy định thời hiệu tố cáo. Trong số các ý kiến tán thành cần quy định thời hiệu tố cáo thì cũng chưa có sự thống nhất về cách xác định thời hiệu nên là 3 năm, 5 năm hay cần kéo dài hơn nữa để ngăn ngừa việc bỏ lọt hành vi vi phạm pháp luật.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc giải quyết tố cáo là nhằm kết luận có hay không có hành vi vi phạm pháp luật, tính chất, mức độ vi phạm... từ đó mới có cơ sở để xem xét, xử lý đối với người có hành vi vi phạm và thực hiện các biện pháp nhằm khắc phục hậu quả, cải tiến, nâng cao hiệu quả của công tác quản lý nhà nước. 

Việc xử lý đối với người có hành vi vi phạm phải tuân theo quy định của pháp luật chuyên ngành, như pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức, về xử lý vi phạm hành chính hoặc pháp luật hình sự, trong đó đã có quy định cụ thể về thời hiệu xử lý hành vi vi phạm pháp luật. 

Do đó, không cần quy định thêm về thời hiệu tố cáo để tránh tạo ra xung đột với quy định về thời hiệu xử lý vi phạm trong các luật có liên quan, làm phát sinh vướng mắc khó xử lý trong thực tiễn.

Về quy định “rút tố cáo”, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành việc dự thảo Luật bổ sung quy định về rút tố cáo, nhưng đề nghị xác định rõ việc rút tố cáo được thực hiện ở giai đoạn nào; đồng thời cần quy định chặt chẽ hơn về vấn đề này.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng: Người tố cáo có thể rút toàn bộ nội dung tố cáo hoặc một phần nội dung tố cáo trước khi người giải quyết tố cáo kết luận nội dung tố cáo. 

Trường hợp người tố cáo đề nghị rút tố cáo mà người giải quyết tố cáo xét thấy hành vi bị tố cáo có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc có căn cứ cho rằng việc rút tố cáo là do bị đe dọa, ép buộc, mua chuộc hoặc người tố cáo lợi dụng việc tố cáo để vu khống, xúc phạm, gây thiệt hại cho người bị tố cáo thì vụ việc vẫn phải được giải quyết; người lợi dụng việc tố cáo để vu khống, xúc phạm, gây thiệt hại cho người bị tố cáo vẫn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi tố cáo của mình, nếu gây thiệt hại phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Về cấp giải quyết tố cáo cuối cùng: Một số đại biểu Quốc hội nhất trí với dự thảo Luật đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 quy định cơ quan cấp trên trực tiếp của cơ quan đã giải quyết tố cáo là cơ quan có thẩm quyền giải quyết tố cáo lại và là cấp giải quyết cuối cùng đối với vụ việc tố cáo đó. Ngược lại, nhiều đại biểu Quốc hội không tán thành với quy định này.

Về việc này, quan điểm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, quy định 2 cấp giải quyết tố cáo như trong dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 có thể gây ra cách hiểu là mọi vụ việc tố cáo phải được giải quyết ở 2 cấp. Việc quy định như vậy vừa không có ý nghĩa thực tiễn trong khắc phục tình trạng tố cáo kéo dài, vừa có nguy cơ bỏ sót, bỏ lọt hành vi vi phạm trong quá trình giải quyết tố cáo.

Theo quy định của Luật Tố cáo hiện hành và trên thực tế, nếu tố cáo đã được giải quyết đúng quy định pháp luật thì việc tố cáo chỉ dừng ở 1 cấp giải quyết duy nhất. Việc tố cáo tiếp và giải quyết tố cáo lại chỉ đặt ra khi quá thời hạn quy định mà tố cáo không được giải quyết hoặc có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo trước đó không đúng pháp luật.

Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị kế thừa Luật hiện hành, không quy định giải quyết tố cáo ở 2 cấp mà bổ sung quy định cụ thể, chặt chẽ hơn về điều kiện thụ lý tố cáo, điều kiện giải quyết lại vụ việc tố cáo.

Theo đó, nếu người tố cáo không cung cấp được thông tin, tài liệu để xác định người vi phạm, hành vi vi phạm pháp luật trong quá trình giải quyết tố cáo trước đó, thì cơ quan có thẩm quyền sẽ không thụ lý tố cáo tiếp và không giải quyết lại vụ việc tố cáo. 

Trường hợp nội dung tố cáo tiếp có đủ thông tin, bằng chứng chứng tỏ có hành vi vi phạm pháp luật và quá trình giải quyết tố cáo chưa bảo đảm tuân thủ đúng các quy định của pháp luật thì cơ quan cấp trên có thẩm quyền phải thụ lý để xem xét, giải quyết.

Về bảo vệ người tố cáo quy định tại Chương VI, Dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 chỉ quy định đối tượng được bảo vệ là người tố cáo; nội dung bảo vệ bao gồm bảo vệ bí mật thông tin, bảo vệ vị trí công tác, việc làm, bảo vệ các quyền công dân tại nơi cư trú của người tố cáo. 

Như vậy là hẹp hơn so với quy định của Luật hiện hành. Qua thảo luận, một số ý kiến nhất trí với quy định nêu trên; nhiều ý kiến đề nghị cần mở rộng hơn nữa về đối tượng được bảo vệ và nội dung bảo vệ.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, nhằm khuyến khích người dân thực hiện quyền tố cáo và thể chế hóa chủ trương của Đảng về tăng cường công tác bảo vệ người tố cáo, nhưng đồng thời để bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tiễn, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng kế thừa một phần quy định của Luật hiện hành về đối tượng và nội dung bảo vệ, bổ sung các quy định rõ ràng, cụ thể hơn trên cơ sở tương thích với quy định của pháp luật về dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan. 

Theo đó, người được bảo vệ bao gồm người tố cáo; vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người tố cáo. 

Nội dung bảo vệ bao gồm bảo vệ bí mật thông tin, bảo vệ vị trí công tác, việc làm, bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự, nhân phẩm của người được bảo vệ.

Ngoài những nội dung trên, một số nội dung khác tại dự thảo Luật đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình cụ thể, trên cơ sở tiếp thu ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan.

PV

 

 

Tin khác

Phát động thi đua hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam

Phát động thi đua hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam

(CLO) Chiều 28/3, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Lễ phát động thi đua hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (06/01/1946 – 06/01/2026). Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Vương Đình Huệ dự chỉ đạo buổi Lễ.

Tin tức
Hoạt động giám sát được tăng cường và đổi mới, ngày càng linh hoạt, sát thực tiễn

Hoạt động giám sát được tăng cường và đổi mới, ngày càng linh hoạt, sát thực tiễn

(CLO) Chiều 28/3, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024.

Tin tức
Quy định việc thực hiện Công ước cấm phát triển, sản xuất vũ khí hóa học

Quy định việc thực hiện Công ước cấm phát triển, sản xuất vũ khí hóa học

(CLO) Mới đây, Văn phòng Chính phủ cho biết, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 33/2024/NĐ-CP quy định việc thực hiện Công ước cấm phát triển, sản xuất, tàng trữ, sử dụng và phá hủy vũ khí hóa học.

Tin tức
Đầu tư sớm nhất các tuyến cao tốc quy mô 2 làn xe, thiếu làn dừng khẩn cấp và trạm dừng nghỉ

Đầu tư sớm nhất các tuyến cao tốc quy mô 2 làn xe, thiếu làn dừng khẩn cấp và trạm dừng nghỉ

(CLO) Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ GTVT khẩn trương báo cáo về phương án đầu tư, nâng cấp tuyến cao tốc phân kỳ; trong đó, có giải pháp cụ thể để đầu tư sớm nhất đối với các tuyến đường bộ cao tốc quy mô 2 làn xe, các tuyến đường bộ cao tốc thiếu làn dừng khẩn cấp, thiếu trạm dừng nghỉ....

Tin tức
Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao: Mọi hoạt động ở Biển Đông phải phù hợp với luật pháp quốc tế

Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao: Mọi hoạt động ở Biển Đông phải phù hợp với luật pháp quốc tế

(CLO) Chiều 28/3, tại họp báo thường kỳ Bộ Ngoại giao, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Nguyễn Đức Thắng đã trả lời câu hỏi của phóng viên về bình luận của Việt Nam trước những va chạm mới đây giữa tàu Trung Quốc và tàu tiếp tế của Philippines ở Bãi Cỏ Mây.

Tin tức