Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc – Nam đi qua địa bàn tỉnh Bình Thuận có chiều dài 160,3 km với tổng mức đầu tư 39,66 ngàn tỷ đồng, được chia làm 3 đoạn: Cam Lâm – Vĩnh Hảo (12km), Vĩnh Hảo – Phan Thiết (100,8km) và Phan Thiết – Dầu Giây (47,5km). Dự án đi qua 29 xã, thị trấn thuộc 5 huyện Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc, Hàm Thuận Nam và Hàm Tân. Trong đó, chiều dài tuyến đường cao tốc Bắc – Nam đi qua địa bàn huyện Bắc Bình là 42,4 km, trên địa phận 7 xã.

Hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng của dự án đường cao tốc Bắc – Nam đi qua huyện Bắc Bình đang ở giai đoạn kiểm kê. Dự kiến cuối tháng 7/2019 sẽ ban hành quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và đến đầu tháng 8/2019 sẽ bắt đầu chi trả tiền bồi thường cho các hộ dân.

Nhưng trước đó, cụ thể là khi có thông tin chính xác về vị trí dự án cao tốc Bắc - Nam sẽ đi qua, nhiều khu đất trên địa bàn huyện Bắc Bình, nằm trong phạm vi sẽ được thu hồi bắt đầu xuất hiện tình trạng người dân đổ xô lập vườn cây ăn trái, xây dựng nhà cửa… Chỉ trong một vài ngày, trong phạm vi lộ giới hành lang của dự án đường cao tốc Bắc – Nam sắp được đầu tư, bắt đầu xuất hiện nhiều vườn cây ăn trái đã cao quá đầu người. Cùng đó, nhiều ngôi nhà trái phép của người dân cũng đã hiện diện nằm sẵn chờ để hưởng lợi tiền bồi thường từ dự án.

Theo quan sát, tại khu vực thôn Bình Nghĩa, xã Bình Tân, huyện Bắc Bình, bên trong lộ giới dự án đường cao tốc Bắc – Nam đã được cơ quan chức năng cắm trụ mốc giải phóng mặt bằng, người dân nơi đây đã khoanh từng khu đất bằng hàng rào kẽm gai còn mới tinh. Bên trong vườn, những cây xoài đã cao quá đầu người được trồng vội nằm san sát nhau, cây này cách cây kia chỉ hơn 1m. Cùng đó là những ngôi nhà được vây lợp bằng những tấm tôn rỉ sắt, từ xa trông rất to lớn nhưng đến gần mới thấy trống trước hở sau và dường như những ngôi nhà này dựng lên không dùng để ở.

Tương tự, tại xã Phan Hòa, xã Sông Bình (huyện Bắc Bình) trong phạm vi tuyến cao tốc nhiều vườn xoài cũng có dấu hiệu trồng mới, cùng đó là ao cá, nhà cửa xây dựng trái phép cũng đua nhau mọc lên để chờ đền bù của nhà nước…

Trước hiện tượng người dân cố tình lập vườn, đào ao cá, xây dựng các công trình trái phép trên phần đất chuẩn bị thu hồi để thực hiện dự án đường cao tốc Bắc – Nam nhằm trục lợi tiền bồi thường giải phóng mặt bằng, gây khó khăn cho công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư… UBND huyện Bắc Bình đề nghị Chủ tịch UBND các xã và Trung tâm Phát triển quỹ đất quản lý chặt chẽ hiện trạng sử dụng đất. Từ đó có biện pháp kịp thời và kiên quyết ngăn chặn, không để hiện tượng lập vườn, xây dựng nhà ở, công trình trái phép trong phạm vi đất đã cắm mốc tuyến lây lan thêm nữa. Đồng thời, chủ động quay phim, ghi hình hiện trạng công trình xây dựng, vườn cây trên đất.

Liên quan đến tình trạng người dân tranh thủ lập vườn, xây dựng trái phép trên phạm vi diện tích đất sẽ được thu hồi giải phóng mặt bằng thực hiện dự án đường cao tốc Bắc – Nam để chờ bồi thường, trước đó Bộ Giao thông vận tải cũng đã có công văn hỏa tốc đề nghị địa phương tăng cường tuyên truyền vận động nhân dân vùng dự án tuân thủ các quy định pháp luật về đền bù, giải phóng mặt bằng, quản lý chặt chẽ hiện trường, kịp thời ngăn chặn các hành vi trồng cây, xây nhà trái phép trong phạm vi diện tích đất sẽ được thu hồi giải phóng mặt bằng. Bộ Giao thông vận tải cũng đề nghị kiên quyết không đền bù và có biện pháp xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.

Thanh Hải – Văn Do