Bài 3: Đầu tư cho văn hóa, con người là đầu tư cho phát triển bền vững

Những con số biết nói

Thực hiện chủ đề công tác năm 2024 “Nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế; phát triển văn hóa, con người giàu bản sắc Quảng Ninh”, thời gian qua, các cấp, ngành, địa phương của tỉnh Quảng Ninh đã quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát triển văn hóa, con người giàu bản sắc Quảng Ninh góp phần thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống và chỉ số hạnh phúc của nhân dân.

Đến nay, toàn tỉnh đã có những công trình văn hóa đạt tiêu chuẩn quốc tế như: Bảo tàng - Thư viện, Công viên hoa Hạ Long, Quảng trường 30/10, Cột Đồng hồ, Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm tỉnh... Hệ thống thiết chế văn hóa từ tỉnh đến cơ sở được đầu tư đồng bộ đã rút ngắn khoảng cách, nhu cầu thụ hưởng văn hóa của người dân giữa các vùng miền, địa phương trong tỉnh.

Theo đó, thiết chế văn hóa, thể thao cấp huyện của các địa phương được xây mới và sửa chữa, cải tạo nâng cấp với tổng mức đầu tư gần 680 tỷ đồng; hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao thôn, khu đạt trên 98%. Đặc biệt, để xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, năng động, sáng tạo, nhân văn, tiến bộ, tỉnh đã ban hành Quy định về việc thực hiện văn hóa công sở của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động cơ quan, đơn vị khối Đảng, đoàn thể và chính quyền.

Tính trong 9 tháng đầu năm 2024, tổng chi an sinh xã hội của tỉnh Quảng Ninh ước đạt 1.435 tỷ đồng, tăng 38,4% cùng kỳ năm 2023. Quảng Ninh đã về đích sớm hơn 2 năm chương trình xây dựng nông thôn mới ở cả 3 cấp tỉnh, huyện, xã. Bình Liêu là huyện dân tộc, miền núi, biên giới đầu tiên của cả nước đạt chuẩn nông thôn mới; Tiên Yên, Đầm Hà là 2 huyện đầu tiên trong cả nước đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao theo tiêu chí của giai đoạn 2021-2025.

Trước đó, trong giai đoạn 2020-2022, tổng chi cho an sinh, phúc lợi xã hội trên địa bàn tỉnh đạt hơn 6.000 tỉ đồng; trong năm 2023 đã có khoảng 1.400 tỉ đồng được Quảng Ninh chi cho công tác an sinh, tập trung vào các chính sách việc làm, nhà ở, nước sinh hoạt, đào tạo nghề, giáo dục, y tế, giảm nghèo, đền ơn, đáp nghĩa, bảo hiểm, nâng cao đời sống của người cao tuổi, neo đơn, khuyết tật, trẻ mồ côi...

Tỉnh Quảng Ninh đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách riêng về an sinh, phúc lợi xã hội và ưu tiên bố trí nguồn lực lớn cho các vùng đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), các đối tượng chính sách, yếu thế. Tỉnh đã phân bổ 300 tỉ đồng để triển khai cho vay vùng đồng bào DTTS, miền núi, hải đảo. Đến nay, toàn tỉnh có 4.157 lượt hộ dân khu vực này được vay vốn, với tổng dư nợ 299,5 tỉ đồng. Bằng nguồn vốn vay, người dân đã triển khai nhiều mô hình phát triển kinh tế hiệu quả, như: Trồng rừng, trồng trà hoa vàng, chăn nuôi gia cầm, nuôi trồng thủy sản… Từ đó, giải quyết việc làm cho 5.000 lao động địa phương, thu nhập của người dân đạt 73,348 triệu đồng/người/năm, thúc đẩy KT-XH vùng khó khăn, đồng bào DTTS ngày càng phát triển.

Từ nguồn NSNN chi cho lĩnh vực an sinh xã hội không ngừng tăng, Quảng Ninh đã đầu tư hoàn thiện đồng bộ hệ thống các trung tâm y tế cấp huyện. Nhiều trường học chất lượng cao ở các huyện, thị xã, thành phố đang được đầu tư xây dựng... Đặc biệt, tỉnh đã có nhiều chính sách hỗ trợ đóng BHYT cho các đối tượng chính sách xã hội nhằm không ngừng cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, góp phần tăng tỷ lệ bao phủ BHYT...

Mới nhất là Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ BHYT cho đối tượng người thuộc hộ cận nghèo, hộ nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024-2025. Theo đó, người thuộc hộ cận nghèo theo chuẩn hộ cận nghèo theo quy định tại Nghị quyết số 13/2023/NQ-HĐND về nghèo đa chiều áp dụng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2023-2025 sẽ được hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT ngoài mức hỗ trợ của Chính phủ; người thuộc hộ gia đình nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình theo chuẩn hộ có mức sống trung bình giai đoạn 2022-2025 được hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT ngoài mức hỗ trợ của Chính phủ.

Những quyết sách trên là bước cụ thể hóa để hoàn thành cao nhất chỉ tiêu “tỉ lệ dân số tham gia BHYT đạt trên 95%” mà Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra.

Thời gian tới, Quảng Ninh tiếp tục triển khai hiệu quả các nghị quyết về các lĩnh vực y tế, giáo dục; đầu tư kết cấu hạ tầng đô thị, nông thôn mới kiểu mẫu; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao...Từ đó, tạo tiền đề vững chắc, bảo đảm công tác an sinh xã hội, tập trung cải thiện nâng cao toàn diện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, tạo động lực cho phát triển bền vững.

Khai thác lợi thế “vốn văn hóa” cho phát triển

Là vùng đất cổ có lịch sử lâu đời, Quảng Ninh hội tụ, giao thoa, thống nhất trong đa dạng của nền văn minh sông Hồng, đồng thời là một trong những cái nôi của giai cấp công nhân Việt Nam với truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm”. Vì vậy, Quảng Ninh có nhiều lợi thế về “vốn văn hóa” để phát triển các sản phẩm dịch vụ gắn với ngành công nghiệp văn hóa. Theo đó, Hiện nay, 4 dòng sản phẩm du lịch chính của tỉnh là du lịch biển đảo, du lịch văn hóa, tâm linh, du lịch cộng đồng, sinh thái và du lịch biên giới đang được khai thác hiệu quả dựa trên những giá trị tài nguyên du lịch tự nhiên và văn hóa đặc trưng của 4 vùng du lịch trọng điểm trên địa bàn.

Ngoài điểm đến di sản Vịnh Hạ Long, còn có nhiều di sản đã trở thành những điểm du lịch trong hệ thống tuyến, điểm du lịch của nhiều địa phương. Nhiều sản phẩm du lịch đặc thù từ văn hóa, di sản của tỉnh, như “Một ngày làm ngư dân”, “Khám phá Quan Lạn”, “Cốc cốc đảo Hà Nam”, “Hành trình theo dấu chân Phật hoàng”... rất được du khách yêu thích. Bên cạnh đó, các sản phẩm văn hóa phi vật thể cũng được khai thác, trở thành các sản phẩm du lịch đặc thù, mang đậm bản sắc văn hóa miền đất, con người Quảng Ninh.

Tiêu biểu là hệ thống hơn 70 lễ hội, tập trung vào lễ hội dân gian truyền thống, tổ chức vào mùa xuân, rồi các lễ hội hiện đại theo phong cách quốc tế, lễ hội văn hoá - thể thao ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số… Một số địa phương từng bước khai thác lợi thế phát triển làng nghề thủ công truyền thống về gốm sứ (Đông Triều), đan ngư cụ, đóng tàu vỏ gỗ (Quảng Yên), nuôi cấy ngọc trai (Vân Đồn)... theo hướng vừa sản xuất kinh doanh vừa phục vụ trải nghiệm du lịch.

Ngoài ra, trong những năm qua, tỉnh luôn tạo điều kiện thu hút các doanh nghiệp, nhà đầu tư chiến lược đầu tư vào Quảng Ninh nhằm nâng cao năng lực sản xuất và sáng tạo các sản phẩm, dịch vụ văn hóa có chất lượng cao. Đặc sắc có thể kể tới chuỗi các hoạt động vui chơi, giải trí tại Công viên Sunworld Hạ Long, khu nghỉ dưỡng khoáng nóng Yoko Onsen tại TP Cẩm Phả; chuỗi các khách sạn, resort đẳng cấp quốc tế, sân golf; các trung tâm thương mại, cùng với nhiều tổ hợp công trình văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí khác.

Đáng chú ý, với các tuyến, điểm và sản phẩm du lịch phong phú cùng chất lượng dịch vụ cao, 9 tháng đầu năm, Quảng Ninh đã đón 15,6 triệu lượt khách, tăng 20% so với cùng kỳ năm 2023, bằng 98,1% kịch bản tăng trưởng 9 tháng. Tổng thu du lịch ước đạt 36.856 tỷ đồng, tăng 39% cùng kỳ năm 2023, đạt 97,8% kịch bản tăng trưởng 9 tháng, qua đó tiếp tục khẳng định du lịch đang là một trong những cực tăng trưởng kinh tế mũi nhọn, đóng góp vào chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh” của tỉnh Quảng Ninh.

Nguyễn Vân