Cần phát huy trách nhiệm xã hội khi viết về bảo tồn văn hóa dân tộc (Chùa Một Cột - Hà Nội - Ảnh có tính chất minh họa) 

 

Theo tôi, trước hết nhà báo cần phải am hiểu về văn hoá, lịch sử, tôn giáo, sự nhạy cảm về chính trị. Vì có hiểu thì biết sợ lịch sử, lí trí sẽ chế ngự được những ham muốn đời thường nhất thời dễ dẫn đến sai lầm đáng tiếc. Và dù không muốn thì hoạt động báo chí cũng sẽ tự nhiên tham gia vào các hoạt động văn hoá chính trị. Về mặt nào đó thì tư chất của nhà báo có một phần tư chất của “nhà chính trị”, cũng có nhà báo tư chất chính trị lại nổi trội hơn. Nhà báo có nhiệm vụ định hướng thông tin qua tác phẩm của mình nên nhà báo là người trước hết phải nhận thức về văn hoá dân tộc mình một cách cơ bản và mạch lạc.

 

Trong môi trường xã hội hiện nay nhà báo cần phải giữ vững bản lĩnh, cần tư duy minh triết khi viết về vấn đề bảo tồn văn hoá dân tộc. Trước một hiện tượng văn hoá người viết phải đắn đo, cân nhắc, mình viết điều này vì ai, sau khi công bố ai được và ai sẽ mất, và nếu đối tượng bị phản ánh đấy lại là gia tộc của mình thì sẽ ra sao. Câu hỏi này luôn được đặt ra trước khi xuống bút. Vì nội hàm văn hoá rất rộng, bảo tồn cái rộng lớn thường mênh mông, diệu vợi. Văn hoá Việt Nam rất đa diện, mỗi vùng miền có những sắc thái riêng. Không thể đánh đồng xem tất cả cái gì của hôm qua đều lạc hậu, đều đáng phê phán, bài xích, xoá bỏ. Văn hoá dân tộc vốn là mạch nguồn linh thiêng chảy trong mỗi con người Việt, vấn đề là ta có nhận thấy hay không mà thôi.

 

Đạo đức nghề báo trong việc bảo tồn văn hoá dân tộc được thể hiện ở ngay trên chính bài viết của mỗi tác giả. Từ hành văn, ngôn ngữ, câu chữ, hàm lượng thông tin, sức nặng của sự thật và hoàn cảnh ra đời với những qua niệm giữa cũ và mới, xưa và nay… Và một khi tham gia vào việc bảo tồn văn hoá, có những điều cần phê phán hay phản biện, thì nhà báo cũng phải khách quan để hướng tới phát triển, khơi thông, mở đường cho sự phát triển văn hoá. 

 

Nhà báo, trước hết là một công dân, công dân am hiểu văn hoá, lịch sử và chính trị th. phải biết đắn đo, đặt mình vào phía đối tượng khai thác, vào lợi ích quốc gia. Bên cạnh đó, báo chí là sản phẩm văn hoá, nhưng là văn hoá ít nhiều mang màu sắc chính trị, nếu nhà báo bị lợi dụng thì màu sắc ấy trở thành khí độc gây tác hại cho môi trường. Vì vậy, phải cân nhắc, suy xét đến ngọn nguồn thì đấy cũng là vấn đề đạo đức của nghề báo. Mà để có một sự chuẩn mực và khách quan khi viết về bảo tồn văn hoá dân tộc, ngoài trách nhiệm xã hội, trách nhiệm công dân, đạo đức nghề nghiệp, nhà báo cần trang bị cho mình một phông văn hoá. Phải cắt nghĩa cho được đâu là bản sắc cội nguồn, đâu là giao thoa hội nhập để khi xuống bút thì không còn bỡ ngỡ về ngôn từ cũng như ẩn ngữ của loại hình văn hoá ấy… góp phần phụng sự cho công cuộc xây dựng, bảo vệ, hội nhập, phát triển để đất nước ngày càng bền vững và giàu đẹp.