Theo Thông tư 42/2018 của Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại chỉ được cho vay trung hạn và dài hạn để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ khi khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh để trả nợ vay. Quy định này thực hiện đến hết ngày 30/9/2019.

Trước đó, hết ngày 31/3/2019 các ngân hàng đã dừng cho doanh nghiệp vay ngắn hạn để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa để phục vụ nhu cầu trong nước khi khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh để trả nợ vay.

Ngân hàng thương mại dừng cho vay ngoại tệ trung dài hạn sẽ khiến các doanh nghiệp không tiếp cận được nguồn vốn rẻ. Bởi lãi suất cho vay ngoại tệ phổ biến tại các ngân hàng hiện nay từ 2,8 - 6%/năm, trong đó lãi suất cho vay ngắn hạn ở mức 2,8 - 4,7%/năm, lãi suất cho vay trung, dài hạn ở mức 4,5 -6%/năm.

Trong trường hợp doanh nghiệp không được vay USD phải chuyển qua tiền đồng sẽ phải tăng chi phí lãi vay lên gấp đôi, lãi suất cho vay ngắn hạn hiện đang ở mức 6 - 9%/năm, trung dài hạn từ 9 - 11%/năm. Tuy nhiên để giảm chi phí, các doanh nghiệp có nguồn ngoại tệ có thể chuyển qua sử dụng dịch vụ bán ngoại tệ kỳ hạn để lấy tiền đồng.

Ngoại tệ các ngân hàng cho vay là một trong những nguồn cung cấp cho thị trường, đặc biệt vào những thời điểm căng thẳng làm tỷ giá biến động. Việc các ngân hàng ngừng cho vay các hợp đồng trung dài hạn ngoại tệ, theo đánh giá của một phó tổng ngân hàng cổ phần sẽ không ảnh hưởng nhiều đến nguồn cung trên thị trường vì các hợp đồng cho vay trung dài hạn được rải đều qua từng thời điểm.

Trong khi đó, các nguồn vốn đầu tư bên ngoài cũng vào dàn trải cũng có thể bù đắp cho phần thiếu hụt này trên thị trường. Lộ trình chuyển từ quan hệ huy động cho vay sang mua bán ngoại tệ vẫn đang được triển khai qua từng giai đoạn.

Một số doanh nghiệp còn được vay ngoại tệ ngắn hạn cho mục đích thanh toán tiền nhập khẩu hàng hóa để sản xuất kinh doanh hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam khi khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh hoặc nguồn thu xuất khẩu để trả nợ vay…

Đức Minh