Lễ hội truyền thống mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc từ nhiều thế kỷ trước đã trở thành tập quán đẹp của Hải Dương mỗi khi Tết đến, Xuân về. Năm nay, để tưởng niệm 685 năm ngày viên tịch của Đệ Tam Tổ Trúc Lâm Huyền Quang Tôn giả (1334 - 2019) và nhằm tuyên truyền quảng bá các giá trị của Khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc, Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc sẽ được tổ chức với nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc sắc mang đậm nét tín ngưỡng dân gian.

Mở đầu của Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc 2019 là Lễ dâng hương khai hội Mùa xuân và Lễ tế khai xuân diễn ra vào ngày 14/2/2019 (tức mùng 10 tháng Giêng Âm lịch). Tiếp đó là nhiều phần Lễ khác như: Lễ Liên Hoa Hội Thượng diễn ra với nghi lễ phát đại nguyện của đức Phật, màn châm và truyền hoa đăng của phật tử vào ngày 18/2/2019 (tức 14 tháng Giêng Âm lịch); Lễ rước bánh chưng, bánh dày tại chùa Côn Sơn, đền thờ Nguyễn Trãi, đền thờ Trần Nguyên Đán; Lễ rước nước diễn ra vào ngày 20/2/2019 (tức 16 tháng Giêng Âm lịch); Lễ Liên Hoa Hội Thượng diễn ra với nghi lễ phát đại nguyện của đức Phật, màn châm và truyền hoa đăng của phật tử vào ngày 18/2/2019 (tức 14 tháng Giêng Âm lịch); Lễ rước bánh chưng, bánh dày tại chùa Côn Sơn, đền thờ Nguyễn Trãi, đền thờ Trần Nguyên Đán; Lễ rước nước diễn ra vào ngày 20/2/2019 (tức 16 tháng Giêng Âm lịch); Lễ giỗ Đệ tam tổ Trúc Lâm Huyền Quang tôn giả; Lễ đàn Mông Sơn thí thực diễn ra vào ngày 27/2/2019 (tức 23 tháng Giêng Âm lịch). Trong đó Lễ đàn Mông Sơn thí thực là một trong những nghi lễ quan trọng nhất của Phật giáo.

Theo Ban Tổ chức, điểm nhấn của Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc 2019 là Lễ đúc chuông chùa Côn Sơn diễn ra vào ngày 20/2/2019 (tức 16 tháng Giêng Âm lịch). Lễ đúc chuông chùa Côn Sơn dự kiến được tổ chức tại sân trước gác chuông chùa Côn Sơn.

Bên cạnh phần lễ mang đậm nét tín ngưỡng của người Việt là phần hội với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao đặc sắc, nhiều trò chơi dân gian chắc chắn sẽ thu hút và lôi cuốn đông đảo du khách như: Hội thi gói bánh chưng, giã bánh dày (tổ chức vào ngày 18/2/2019, tức 14 tháng Giêng Âm lịch); Liên hoan Pháo đất tỉnh Hải Dương lần thứ IX, khai mạc thi đấu Giải Vật dân tộc, Giải Cờ tướng (tổ chức vào ngày 20/2/2019, tức 16 tháng Giêng Âm lịch). Bên cành đó còn có rất nhiều các hoạt động văn hóa, nghệ thuật khác diễn ra từ ngày 19 - 22/2/2019 (tức 15 - 18 tháng Giêng Âm lịch)

Theo UBND tỉnh Hải Dương, các nghi lễ sẽ được thực hiện theo nghi thức truyền thống, tổ chức trang trọng, an toàn, vui tươi, lành mạnh.

Bảo đảm an ninh trật tự, giao thông an toàn, thông suốt; an toàn vệ sinh môi trường, vệ sinh thực phẩm; phòng chống dịch bệnh, cháy rừng, hỏa hoạn trong khu vực di tích; ngăn chặn, xử lý kịp thời các trường hợp  mê tín, dị đoan.

UBND tỉnh Hải Dương cũng yêu cầu trong khu vực di tích không có hàng quán, không có người ăn xin, không có hiện tượng chèo kéo khách. Quản lý sử dụng hợp lý tiền mệnh giá nhỏ trong hoạt động văn hóa, lễ hội, tín ngưỡng tại Khu di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc.

Hải Dương sẽ tổ chức tốt công tác đón tiếp đại biểu khách mời; hướng dẫn, phục vụ nhân dân tận tình, chu đáo; quản lý tốt các nguồn công đức, thu phí, lệ phí để xây dựng bảo tồn di tích. Lên phương án triển khai phân luồng, phân tuyến, bảo đảm giao thông trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ và tuyến đường sông và đường bộ vào khu vực di tích. Bố trí, sắp xếp vị trí đỗ các phương tiện giao thông trong khu vực tổ chức lễ hội thuận tiện. Sắp xếp, duy trì các hoạt động dịch vụ, hàng quán, xe ôm trong khu vực lễ hội đúng yêu cầu của Ban tổ chức; ngăn chặn và xử lý các hành vi lừa dối, ép khách, lôi kéo, đeo bám từ phường Sao Đỏ, ngã ba An Lĩnh, ngã ba Cung Bẩy và tại đền Kiếp Bạc. Tổ chức giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội, ngăn chặn các hiện tượng trộm cắp, cướp giật tài sản của nhân dân và các hành vi lừa đảo trá hình thông qua các trò chơi cá cược, đánh bài, úp xu, bán thuốc rong trong khu vực lễ hội;

Hải Dương cũng yêu cầu các ngành liên quan thường xuyện tổ chức các đoàn kiểm tra trước, trong và sau Lễ hội. Xử lý các vi phạm về dịch vụ hàng quán, hoạt động văn hóa, an toàn giao thông… trong khu vực lễ hội; kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm quy chế dịch vụ hàng quán và đình chỉ những hộ kinh doanh dịch vụ vi phạm; Xử lý nghiêm các trường hợp xem bói, mời chào, bán hàng ép giá, bán hàng rong, đổi tiền lẻ tại khu di tích và bãi xe; nhắc nhở, xử  lý nghiêm các trường hợp khấn thuê, bưng lễ thuê vào đền.

Việc tổ chức Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc sẽ góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của mọi người dân trong việc thực hành, gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc; duy trì và phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân và du khách đối với các giá trị di sản văn hóa dân tộc.

Linh Linh