Đừng biến Việt Nam bãi rác của thế giới

Thứ sáu, 29/06/2018 07:16 AM - 0 Trả lời

(CLO) Việt Nam và nhiều nước Đông Nam Á khác có nguy cơ trở thành điểm tập kết rác thải công nghiệp, trong đó sắt thép, thiết bị điện tử qua sử dụng, thiết bị, linh kiện ô tô qua sử dụng đổ bộ đang được nhập về ồ ạt nằm tại các cảng và có nguy cơ quá tải. Tổng cục Hải quan vừa có thông tin về việc phế liệu nhập khẩu ồ ạt vào Việt Nam và lượng phế liệu ùn ứ tại nhiều cảng trên cả nước.

Theo báo cáo mới đây của Cục Hải quan Tp.HCM cửa ngõ nhập hàng hóa lớn nhất nước đang tồn hơn 3.000 container hàng phế liệu nhập khẩu đã và đang nằm tại cảng quá thời hạn quy định. 

Lượng phế liệu nhập khẩu vô chủ này không chỉ gây nguy hại cho môi trường và khiến ảnh hưởng đến năng lực xếp dỡ và cất trữ của cảng. Một số cảng phía Nam đang chật vật xử lý kho bãi khi có đến gần 1.000 container phế liệu tồn kho ở đây. 

Theo số liệu các đơn vị cảng báo cáo với Cục Hàng hải Việt Nam, hiện đang có một lượng lớn hàng tồn kho tại các cảng.  Tại Tân cảng Cát Lái, quận 2, Tp.HCM hiện đang tồn trên 90%, riêng hàng nhập tồn 102,8% và hàng xuất là 67%. Trong đó, nhựa và giấy phế liệu tồn trên 40 ngày là 8.500 teus, trong đó có 3.500 teus tồn trên 60 ngày và từ 40 ngày đến dưới 60 ngày là 5.000 teus. 

Tại bãi cảng Cái Mép (Bà Rịa - Vũng Tàu) lượng hàng tồn là 24.786 container, tương đương 99,94%. Theo Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan), từ năm 2017 đến nay, đã có hàng trăm vụ vi phạm nhập khẩu phế liệu đã bị cơ quan Hải quan phát hiện, xử lý. 

Các hành vi vi phạm như làm giả hồ sơ, con dấu, nhập khẩu phế liệu không đáp ứng tiêu chuẩn điều kiện, cất giấu hàng cấm nhập khẩu, hàng có trị giá, thuế suất cao,... trong các lô hàng phế liệu. Đặc biệt nghiêm trọng khi các doanh nghiệp lạm dụng vào chính sách để trục lợi. 

Báo Công luận
Từ năm 2017 đến nay, đã có hàng trăm vụ vi phạm nhập khẩu phế liệu đã bị cơ quan Hải quan phát hiện, xử lý. Ảnh minh hoạ 

Tình trạng ứ đọng phế liệu nhập khẩu tại các kho bãi các cảng miền Nam hiện nay là do nhiều doanh nghiệp chưa đủ điều kiện nhưng vẫn cố tình nhập khẩu. Đến khi hoàn tất được các giấy tờ cần thiết để thông quan thì phí lưu kho bãi đã đội lên cao, vì thế họ "bỏ của chạy lấy người". 

Thậm chí, có cả những đối tượng cố tình tiếp nhập phế liệu để kiếm tiền chứ không nhằm mục đích tái sản xuất. Ngoài việc nhập khẩu sắt thép phế liệu, máy móc, hiện một số phế liệu khác còn được nhập khẩu về Việt Nam trong đó có tàu thuyền cũ, lốp xe ô tô. Hiện mặt hàng này nằm phần lớn ở các cảng biển, trong đó đặc biệt là các cảng biển quốc tế. 

Lượng phế liệu nhập về Việt Nam phục vụ chủ yếu cho các nhà máy luyện gang thép, với các loại sắt thép bao gồm sắt thép trong thiết bị, máy móc cũ, thép vụn và thép công trình cũ. Nguy hiểm nhất là các loại sắt thép từ máy móc cũ thuộc các công trình, nhà máy hóa chất được thải loại nhập khẩu về Việt Nam chưa qua xử lý. 

Tính đến hết ngày 15/6, Việt Nam nhập hơn 2,28 triệu tấn sắt thép phế liệu, với kim ngạch hơn 816 triệu USD. Lượng sắt thép phế liệu nhập khẩu tăng hơn 800.000 tấn, tăng hơn 55% so với cùng kỳ năm trước, kim ngạch đã tăng hơn 50%. 

Hai thị trường mà Việt Nam nhập khẩu sắt thép phế liệu nhiều nhất là Mỹ và Nhật, trong đó sắt thép phế liệu của Nhật nhập về hơn 546.000 tấn và Mỹ là gần 400.000 tấn. 

Đặc biệt, từ năm 2017, sau khi Trung Quốc - nước nhập phế liệu lớn nhất thế giới áp dụng lệnh cấm nhập phế liệu vào nước này, số phế liệu nhập khẩu diện chính ngạch, tiểu ngạch và cả nhập lậu vào Việt Nam gia tăng. 

Theo Hiệp hội doanh nghiệp Tp.HCM, hiện Trung Quốc đang quyết tâm ngăn chặn nhập 7,5 triệu tấn phế liệu mỗi năm của ngành nhựa, ngành giấy vào nước này. Những nước xuất khẩu phế liệu nhiều nhất sang Trung Quốc là Mỹ và các nước châu Âu. Vì vậy họ đang bế tắc phương án giải quyết phế liệu nên sẽ tìm nước khác thay thế Trung Quốc.

Theo ông Trần Việt Anh, Phó chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Tp.HCM, cần công bố cụ thể số lượng phế liệu nhập về hàng năm, tương đương với số tiền bao nhiêu. Từ đó siết chặt nhập khẩu phế liệu vì phế liệu nhập về có cả xác động vật, vỏ đạn. 

Nhiều ý kiến cũng cho rằng, cần có chế tài để xử phạt những doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu và bỏ chạy không đến cảng nhận hàng. Đồng thời có phương án để giải phóng lượng phế liệu đang tồn đọng ở các cảng nhằm đảm bảo kho bãi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa. 

Về lâu dài, cần có những phương án để tránh nguy cơ Việt Nam trở thành bãi rác công nghiệp của các nước. 

Trước tình hình phế liệu nhập khẩu ồ ạt vào Việt Nam, khiến số lượng ùn ứ tại nhiều cảng trên cả nước, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu phế liệu nhập khẩu vào Việt Nam phải được lấy mẫu gửi Cục Kiểm định Hải quan để phân tích đánh giá sự phù hợp quy chuẩn kỹ thuật môi trường. 

Trong một thông báo vừa phát đi, Tổng cục Hải quan yêu cầu đối với hàng hóa khai báo là phế liệu nhập khẩu, khi thực hiện thủ tục hải quan, chi cục hải quan nơi đăng ký tờ khai hải quan phải lấy mẫu gửi Cục Kiểm định Hải quan để thực hiện việc phân tích đánh giá sự phù hợp quy chuẩn kỹ thuật môi trường đối với lô hàng phế liệu nhập khẩu. 

Trong quá trình lấy mẫu phải chụp ảnh thực tế hàng hóa nhập khẩu để lưu hồ sơ phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra./.

Cẩm Tú

Tin khác

Đồng Nai: Điều chỉnh giá đất tăng hơn gấp đôi

Đồng Nai: Điều chỉnh giá đất tăng hơn gấp đôi

(CLO) Từ 25/3/2019, Đồng Nai sẽ đồng loạt tăng hệ số điều chỉnh giá đất lên mức cao so với năm 2018, trong đó nhiều khu vực có hệ số giá đất được điều chỉnh tăng hơn gấp đôi.

Địa phương
Quảng Bình: Bí thư Thị ủy Ba Đồn được bầu giữ chức Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy

Quảng Bình: Bí thư Thị ủy Ba Đồn được bầu giữ chức Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy

(CLO) Ngày 26/3, Tỉnh ủy Quảng Bình tổ chức Hội nghị lần thứ 18 để đánh giá tình hình kinh tế - xã hội và công tác xây dựng Đảng quý I-2019; đồng thời bầu Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, nhiệm kỳ 2015-2020.

Địa phương
Những sai phạm tại Chùa Ba Vàng là rõ ràng

Những sai phạm tại Chùa Ba Vàng là rõ ràng

(CLO) Ngày 26/3, UBND thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức Hội nghị thông tin báo chí về sự việc tại chùa Ba Vàng.

Địa phương
Xử lý nghiêm đối tượng viết status bôi nhọ cảnh sát giao thông trên mạng xã hội

Xử lý nghiêm đối tượng viết status bôi nhọ cảnh sát giao thông trên mạng xã hội

(CLO) Cơ quan công an TP. Huế đang điều tra, củng cố hồ sơ để xử lý đối tượng lên mạng xã hội Facebook viết status không đúng sự thật, nhằm bôi nhọ gây ảnh hưởng đến hình ảnh lực lượng Cảnh sát Giao thông.

Địa phương
Cà Mau: Thả cá thể đồi mồi quý hiếm nặng 60kg về môi trường tự nhiên

Cà Mau: Thả cá thể đồi mồi quý hiếm nặng 60kg về môi trường tự nhiên

(CLO) Một cá thể rùa biển quý hiếm có trọng lượng khoảng 60 kg vừa được thả về môi trường tự nhiên tại cửa biển Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau.

Địa phương