Cụ thể, từ tháng 8/2017 đến tháng 12/2017 là 377 bài gỡ; từ tháng 1/2018 đến 12/2018 có 171 bài gỡ và 6 bài sửa. 

 Góp phần tích cực chấn chỉnh kỷ cương trong hoạt động báo chí

Báo chí đã thực sự đồng hành cùng sự phát triển của đất nước, vì lợi ích của đất nước, của nhân dân. Trong những năm qua, người làm báo Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng vào việc chuyển tải thông tin và định hướng dư luận xã hội, góp phần xây dựng và bảo vệ đất nước.

Báo chí Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu, tuy nhiên, những tác động tiêu cực từ nền kinh tế thị trường, xu hướng thương mại hoá báo chí đã gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến một bộ phận người làm báo Việt Nam. Hiện tượng một số cơ quan báo chí không thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, thông tin sai sự thật hoặc một sản phẩm báo chí sa vào giật gân, câu khách, kích thích những thị hiếu tầm thường của một số độc giả. Không ít tờ báo, ấn phẩm báo chí còn nặng xu hướng “đánh đấm” nhiều hơn là khắc hoạ những mô hình, điển hình và đưa ra giải pháp xây dựng. Tin bài trên các báo thường tập trung đưa nhiều hiện tượng tiêu cực, thiếu phân tích làm rõ nguyên nhân và hướng khắc phục. 

Trong khi đó, vai trò của người đứng đầu một số cơ quan báo chí và cả cơ quan chủ quản báo chí chưa phát huy đúng mực, thiếu sâu sát trong công tác giám sát, buông lỏng quản lý, để xảy ra sai phạm hoặc thiếu kiên quyết trong việc xử lý sai phạm. Hiện tượng “sáng đăng, trưa gặp, chiều gỡ” diễn ra với các báo điện tử, trang thông tin điện tử vì mục đích không trong sáng hoặc vụ lợi đã gây bức xúc đối với dư luận xã hội.

Trước thực tế đó, Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo Việt Nam đã đề xuất lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam xây dựng phần mềm ứng dựng theo dõi, của các báo điện tử và trang thông tin điện tử do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép. Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo Việt Nam đã đảm nhận trách nhiệm "giám sát" việc gỡ bài, sửa bài của các báo điện tử và trang thông tin điện tử. Thực hiện Nghị định số 08/2017/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định về lưu chiểu điện tử đối với loại hình báo nói, báo hình và báo điện tử độc lập với cơ quan báo chí là cơ sở để Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo Việt Nam xây dựng và sử dụng phần mềm ứng dụng theo dõi, của các báo điện tử và trang thông tin điện. Việc thực hiện công việc theo dõi gỡ bài, sửa bài của các báo điện tử và trang thông tin điện đã góp phần tích cực chấn chỉnh kỷ cương trong hoạt động báo chí.

Tại Hội nghị chiều nay (28/12), ông Võ Văn Thưởng cho biết, từ khi đưa giải pháp kỹ thuật vào kiểm soát việc gỡ tin, bài đã đưa lại kết quả rõ nét. Cụ thể, trong việc gỡ tin bài, khi trước đây chưa công bố thông số phần mềm theo dõi thì tình trạng “sáng đưa, trưa gặp, chiều gỡ” diễn ra tràn lan.

Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng nhấn mạnh: “Khi công bố thông số rồi thì hiện tượng “sáng đưa, trưa gặp, chiều gỡ” giảm được từ 80-90%. Tuy nhiên, hiện nay lại xuất hiện tính chất mới theo kiểu: Trên có chính sách, thì dưới có đối sách - bài không gỡ, tít còn nguyên nhưng nội dung thì thay đổi. Cho nên cái này phải quản lý ở cấp độ cao hơn”.

Phát huy hiệu quả trong đấu tranh, phòng ngừa tiêu cực trong hoạt động báo chí

Có thể nói, trong năm 2018, Cổng Thông tin Điện tử Hội Nhà báo Việt Nam đã hoàn thành tốt chức năng nhiệm vụ được giao, đã thực hiện nhiều chuyên mục thu hút sự quan tâm của giới báo chí cả nước, như: Giám sát báo chí; Báo chí giám sát xã hội; Đạo đức báo chí; Pháp luật báo chí; Diễn đàn nhà báo - hội viên; Chân dung nhà báo....

Đặc biệt là, được sự chỉ đạo sâu sát của Ban Tuyên giáo Trung ương và Thường trực Thường vụ Hội Nhà báo Việt Nam, Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo Việt Nam đã thiết kế, thi công thành công phần mềm ứng dụng theo dõi, của các báo điện tử và trang thông tin điện, và đã đưa vào sử dụng từ tháng 8/2017 cho đến nay. Trong thời gian đó, Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo Việt Nam đã theo dõi, phát hiện và báo cáo lên cấp trên tổng số 548 bài gỡ và 6 bài sửa (cụ thể: từ tháng 8/2017 đến tháng 12/2017 là 377 bài gỡ; từ tháng 1/2018 đến 12/2018 có 171 bài gỡ và 6 bài sửa). Theo thông tin từ Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo, riêng bài sửa phát hiện được rất nhiều, nhưng nhân lực của Cổng chưa đủ người để tiến hành phân loại để báo cáo. Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo Việt Nam chỉ mới báo cáo lên lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam những bài sửa là bài bị thay đổi hoàn toàn nội dung.

Với việc quản lý, sử dụng phần mềm ứng dụng theo dõi gỡ bài, sửa bài đã giúp Hội Nhà báo Việt Nam thực hiện tốt chức năng của Hội là giám sát việc thực hiện các quy định pháp luật trong hoạt động báo chí theo Điều 8 Luật Báo chí và 10 Điều quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam nhằm ngăn chặn có hiệu quả hiện tượng “sáng đăng, trưa gặp, chiều gỡ” vì động cơ không trong sáng hoặc mục đích vụ lợi.

Đồng chí Hoà Văn (thứ hai từ trái sang) - Giám đốc Cổng Thông tin điện tử HNBVN đại diện nhận Bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác báo chí năm 2018

Từ khi có phần mềm ứng dụng theo dõi gỡ bài, sửa bài, lượng bài gỡ giảm đi rất lớn. Tháng 8/2017 có 177 bài bị gỡ, thì đến nay có tháng chỉ 1,2 bài có dấu hiệu tiêu cực, còn chủ yếu gỡ là do các yêu cầu đảm bảo thông tin chính xác, khách quan. Những cơ quan báo chí có bài gỡ phải có báo cáo giải trình lý do gỡ bài.  

Việc sử dụng phần mềm ứng dụng theo dõi gỡ bài, sửa bài của các báo điện tử và trang thông tin điện tử đã phát huy hiệu quả rõ rệt, góp phần tác động để phóng viên tác nghiệp có trách nhiệm hơn, tòa soạn biên tập, kiểm soát chặt chẽ hơn; các báo cũng có lý do từ chối những tác động gỡ bài và sửa bài, góp phần nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, phòng ngừa những hiện tượng tiêu cực, trục lợi trong hoạt động nghiệp vụ báo chí. 

Trọng Bằng