Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, tỷ lệ người mắc các bệnh nguy hiểm như viêm phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư thanh quản, viêm đường hô hấp và phổi đang có xu hướng tăng lên trong cộng đồng dân cư sử dụng bếp than tổ ong. Ngoài ra, khi bị nhiễm độc khí than quá lâu sẽ dẫn đến ung thư, mất phản xạ ở vỏ não, phụ nữ có thai dễ bị sảy thai, sinh non, thai biến dạng, dị tật...

Cũng theo khảo sát của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, bếp than tổ ong đang hiện diện trên hầu khắp các khu dân cư của Hà Nội. Toàn thành phố đang có khoảng 55.000 bếp than tổ ong; trung bình 1 ngày, Hà Nội tiêu thụ khoảng 528,2 tấn than. Đáng chú ý, nơi tập trung số lượng bếp than tổ ong nhiều nhất là tại các quận, chiếm 63%. 

Tại một số khu vực tập trung đông dân cư như khu nhà tập thể cũ, chợ tạm, chợ cóc, quán nước, hàng ăn... không khó để bắt gặp những bếp than tổ ong đang được dùng trong đun nấu. Thậm chí, có hộ dân còn mang bếp tổ ong ra cả vườn hoa, đường phố để nhóm bếp, khói bay mù mịt. Tình trạng này đã và đang đe dọa sức khỏe người dân và môi trường khu vực nội đô...

Nhằm nâng cao sức khỏe cộng đồng và chất lượng cuộc sống người dân, TP Hà Nội đã thể hiện quyết tâm đẩy lùi bếp than tổ ong vào năm 2020. Thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan triển khai thực hiện. 

Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội Mai Trọng Thái cho biết, theo lộ trình năm 2018 thành phố tập trung mạnh vào công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng, vận động, hỗ trợ bà con thay thế bếp than tổ ong bằng bếp thân thiện với môi trường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân. 

Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã lựa chọn quận Ba Đình, Hoàn Kiếm tổ chức thí điểm mô hình tuyên truyền tác hại của bếp than tổ ong, đồng thời giới thiệu các mẫu bếp mới thân thiện với môi trường. Dự kiến, đến hết năm 2019, Hà Nội thay thế 70% số bếp than tổ ong.

Ngay từ đầu năm 2018, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội phối hợp với UBND quận Ba Đình và nhiều đơn vị tổ chức tuyên truyền, giới thiệu các bếp thân thiện với môi trường cho người dân trên địa bàn quận. Tại phường Trúc Bạch, hơn 100 hộ gia đình (đang sử dụng bếp than tổ ong) được giới thiệu, mượn các loại bếp cải tiến dùng nhiên liệu sạch, thân thiện với môi trường để trải nghiệm.

Trên địa bàn quận Hoàn Kiếm có 3.347 hộ đang sử dụng bếp than tổ ong. UBND quận đã yêu cầu UBND các phường trên địa bàn đưa chương trình đẩy lùi bếp than tổ ong lồng ghép vào các hội nghị của phường, khu dân cư, tổ dân phố để tuyên truyền, vận động nhân dân; tăng cường tập huấn, hướng dẫn để các hộ sử dụng bếp thân thiện với môi trường... 

“Chúng tôi đang chuẩn bị tổ chức Ngày hội đổi bếp và khám sức khỏe cho các hộ sử dụng bếp than tổ ong trên địa bàn. Dự kiến 40/100 hộ đang đun than tổ ong được đổi bếp ga mới” - ông Nguyễn Văn Hưởng - cán bộ môi trường phường Chương Dương (Hoàn Kiếm) nói.

Hiện nay công tác tuyên truyền, vận động nhân dân không sử dụng bếp than tổ ong đang được nhiều quận, huyện đẩy mạnh nhằm tạo ra một môi trường sống tốt hơn. 

"Những hoạt động cụ thể đang góp phần giúp người dân chuyển đổi thói quen sử dụng bếp than tổ ong sang các bếp khác thân thiện với môi trường hơn. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu, rất cần sự vào cuộc quyết liệt của toàn bộ hệ thống chính trị, đặc biệt là người dân đang sinh sống trên địa bàn thành phố" - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Nội Mai Trọng Thái chia sẻ.

Hoàng Sơn