Hà Nội đề xuất nghiên cứu miễn giảm thủ tục cấp phép xây dựng các công trình thuộc dự án NƠXH. Ảnh minh họa.

Một trong những khó khăn, bất cập UBND TP Hà Nội chỉ ra là vấn đề về quỹ đất. Cụ thể, khi phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) tại các ô đất thuộc quỹ 20% đất ở các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại trên địa bàn thành phố phát sinh nhiều bất cập như quy định hiện hành chưa có quy định tỷ lệ % đất ở dành để phát triển nhà ở xã hội khi lập, thẩm duyệt quy hoạch phân khu, quy hoạch chung…Do đó, thiếu tính chủ động khi bố trí quỹ đất, đề xuất dự án xây dựng nhà ở xã hội đáp ứng nhu cầu theo đúng chương trình, kế hoạch đặt ra.

Hơn nữa theo UBND TP Hà Nội, việc triển khai xây dựng nhà ở nhà xã hội tại quỹ đất 20% phụ thuộc vào công tác giải phóng mặt bằng, kinh phí đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật của chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại nên tiến độ thường chậm.

Bên cạnh đó, Hà Nội cũng chỉ ra rằng, do các dự án nằm tại các khu vực xa trung tâm, chưa đầy đủ hệ thống dịch vụ công cộng và chưa thuận tiện về kết nối hạ tầng với trung tâm thành phố. Kèm theo việc xác định đối tượng được hưởng hỗ trợ NƠXH thông qua tiền lương, thực trạng nhà đất mà chưa kiểm soát được thông qua tài sản của đối tượng nên khó kiểm soát.

Việc xác nhận các giấy tờ chứng minh đối tượng và điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH còn bất cập, nhất là giấy xác nhận về thực trạng nhà ở của chính quyền cấp xã, theo quy định tại thông tư số 20 (năm 2016) thì chỉ được xác nhận 1 lần và có giá trị sử dụng trong thời hạn 2 năm. Tuy nhiên, thực tế có trường hợp xác nhận nhiều lần (đối tượng nộp hồ sơ tại nhiều dự án khác nhau) nên khó kiểm soát.

Trước nhiều bất cập còn tồn tại, UBND TP kiến nghị Bộ Xây dựng báo cáo Thủ tướng quy định bổ sung trách nhiệm phát triển NƠXH đối với các dự án nhà ở thương mại đã được giao chủ đầu tư trước thời điểm Nghị định 100/2015 của Chính phủ có hiệu lực nhưng đến nay chậm triển khai.

Chỉ đạo các bộ, cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn thành phố khẩn trương rà soát quy hoạch, đẩy nhanh việc di dời ra ngoài nội thành các trụ sở cơ quan, các bệnh viện trường đại học, cao đẳng, dạy nghề thuộc diện trung ương quản lý theo quy hoạch chung xây dựng thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn, quy định bổ sung một số nội dung chưa rõ: dành tối thiểu 20% diện tích NƠXH trong dự án để cho thuê. Tuy nhiên thực tế có dự án không có hoặc có rất ít đối tượng thuê NƠXH nên gây khó khăn cho chủ đầu tư trong việc thu hồi vốn.

 Việc dành quỹ đất 20% xây dựng NƠXH  đối với các khu nghỉ dưỡng resort, các dự án nhà ở thương mại chỉ có nhà ở thấp tầng khu vực đô thị… do không phù hợp với quy hoạch để xây dựng chung cư NƠXH...

Ngoài ra, Hà Nội cũng đã đưa ra một số kiến nghị về cơ chế chính sách ưu đãi để phát triển nhà xã hội. Cụ thể, Hà Nội kiến nghị Bộ Xây dựng báo cáo Thủ tướng nghiên cứu ban hành nhiều chính sách ưu đãi hơn nữa nhằm thu hút các nhà đầu tư tham gia, giảm gánh nặng cho ngân sách để đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội cho thuê, cho thuê mua, nhất là nhà ở cho công nhân, sinh viên.

Nghiên cứu các mô hình đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách và ban hành các cơ chế chính sách ưu đãi đặc thù, ví dụ phát triển mô hình liên kết đầu tư giữa doanh nghiệp và đối tượng thu nhập thấp.

Theo đó doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư ban đầu, hưởng lợi nhuận định mức, người dân ký hợp đồng với doanh nghiệp góp vốn và chỉ định chủ đầu tư.

Bên cạnh đó, cho phép Thành phố chỉ định chủ đầu tư thực hiện dự án đầu tư xây dựng NƠXH đối với các nhà đầu tư đã được lựa chọn lập quy hoạch xây dựng chi tiết tỷ lệ 1/500. Nghiên cứu miễn giảm thủ tục cấp phép xây dựng các công trình thuộc dự án NƠXH.

Minh Châu