Thanh tra thành phố Hà Nội vừa ban hành kết luận thanh tra về công tác quản lý quy hoạch, đất đai, trật tự xây dựng và bảo vệ môi trường tại Cụm công nghiệp Từ Liêm.

Dự án Cụm công nghiệp vừa và nhỏ huyện Từ Liêm được thực hiện theo chủ trương của Thành ủy và UBND thành phố nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Theo Quy hoạch phân khu đô thị GS, tỷ lệ 1/5000 được phê duyệt năm 2015, Cụm công nghiệp Từ Liêm thuộc khu GS3-2 được quy hoạch là đất cây xanh, cách ly, phòng hộ vườn ươm công viên và quảng trường trung tâm. Do đó, Cụm công nghiệp Từ Liêm sẽ được xem xét chuyển đổi để phù hợp với quy hoạch được duyệt.

Theo kết luận thanh tra, đến nay UBND thành phố đã bố trí cho 88 doanh nghiệp thuê đất, tỷ lệ lấp đầy đất công nghiệp đạt 100%.

Sai phạm "tồn tại" nhiều năm tại Cụm công nghiệp Từ Liêm

Bên cạnh những kết quả đạt được, kết luận thanh tra cũng chỉ ra một số tồn tại trong công tác quản lý và sử dụng đất, quản lý trật tự xây dựng, quản lý và bảo vệ môi trường tại Cụm công nghiệp Từ Liêm.

Qua kiểm tra 30/88 doanh nghiệp thuê đất trong Cụm công nghiệp, một số doanh nghiệp còn tồn tại các vấn đề về đất đai. Cụ thể, 5 công ty sử dụng đất không đúng mục đích theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp, bao gồm: Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại Kova, Công ty CP Dịch vụ môi trường Từ Liêm, Công ty TNHH Cơ nhiệt điện lạnh Bách Khoa, Công ty CP Thương mại Hiệp Hương và Công ty TNHH Selta.

4 công ty cho thuê một phần tài sản gắn liền với đất thuê không đúng quy định, bao gồm: Công ty CP Quốc tế Sơn Hà, Công ty TNHH Hòa Phong, Công ty CP thương mại và xuất nhập khẩu Ngọc Ánh và Công ty TNHH sản xuất và đầu tư Hoàng Giang.

Ngoài ra, Công ty CP đầu tư phát triển ngành nước và môi trường sử dụng đất khi chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất hoặc cho thuê đất.

"Trong quá trình quản lý đất đai tại Cụm công nghiệp Từ Liêm, giai đoạn từ năm 2012 đến 2017, Giám đốc Ban Quản lý dự án Cụm công nghiệp tập trung vừa và nhỏ huyện Từ Liêm (trước đây) đã ký một số hợp đồng cho thuê kho bãi tại một số ô đất quy hoạch cây xanh và công cộng, với tổng diện tích khoảng 4.000 m2, không đúng thẩm quyền cho thuê đất theo quy định", kết luận thanh tra nêu rõ.

Về công tác quản lý trật tự xây dựng, qua kiểm tra 30/88 doanh nghiệp thuê đất trong Cụm công nghiệp, cơ quan chức năng phát hiện từ năm 2002 đến ngày 1/7/2014, UBND xã Minh Khai (nay là UBND phường Minh Khai), UBND xã Xuân Phương (nay là UBND phường Phương Canh), Ban Quản lý Cụm công nghiệp Từ Liêm (nay là Ban Quản lý dự án ĐTXD quận Bắc Từ Liêm) và UBND huyện Từ Liêm (nay là UBND quận Bắc Từ Liêm và UBND quận Nam Từ Liêm) đã để 22 doanh nghiệp xây dựng không đúng quy hoạch được duyệt, không lập hồ sơ xử lý vi phạm về trật tự xây dựng, không thực hiện đúng quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý xây dựng, quản lý nhà và công trình hạ tầng kỹ thuật.

Từ ngày 1/7/2014 (thời điểm tách huyện Từ Liêm thành quận Nam Từ Liêm và Bắc Từ Liêm) đến nay, UBND phường Minh Khai và Đội quản lý trật tự xây dựng quận Bắc Từ Liêm không lập hồ sơ xử lý vi phạm về trật tự xây dựng đối với 2 doanh nghiệp là Công ty CP gia dụng Gold Sun và Công ty TNHH đầu tư và thương mại Kova, mặc dù các công ty này xây dựng không đúng quy hoạch được duyệt. Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng không lập hồ sơ xử lý đối với 1 doanh nghiệp xây dựng không phép là Công ty CP Đầu tư phát triển ngành nước và môi trường.

Năm 2023, Công ty TNHH Hoàng Vũ xây dựng không đúng quy hoạch. Chủ tịch UBND quận Bắc Từ Liêm đã xử phạt số tiền 220 triệu đồng và buộc phá dỡ phần công trình xây dựng sai quy hoạch. Sau đó, quận ban hành quyết định cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với công trình trên, tuy nhiên đến nay UBND quận chưa thực hiện việc cưỡng chế.

UBND phường Phương Canh và Đội quản lý trật tự xây dựng quận Nam Từ Liêm cũng không lập hồ sơ xử lý vi phạm về trật tự xây dựng đối với 2 doanh nghiệp là Công ty CP thương mại và XNK Ngọc Ánh và Công ty TNHH sản xuất và đầu tư Hoàng Giang khi các công ty này xây dựng không đúng quy hoạch được duyệt.

Cũng theo kết luận thanh tra, năm 2023, Công ty TNHH Cơ nhiệt điện Bách Khoa xây dựng nhà khung thép tiền chế với diện tích khoảng 1.265 m2 và chiều cao đến đỉnh mái khoảng 18 m, không đúng bản vẽ tổng mặt bằng được duyệt. Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị quận Nam Từ Liêm đã lập biên bản vi phạm hành chính, Chủ tịch UBND quận Nam Từ Liêm đã ban hành quyết định xử phạt 340 triệu đồng và buộc phá dỡ công trình xây dựng sai quy hoạch. Sau đó, quận ban hành quyết định cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với công trình trên, tuy nhiên đến nay UBND quận chưa thực hiện việc cưỡng chế.

Ai chịu trách nhiệm?

Từ những vi phạm trên, Thanh tra thành phố Hà Nội kết luận trách nhiệm thuộc về Giám đốc Ban quản lý dự án Cụm công nghiệp tập trung vừa và nhỏ huyện Từ Liêm (nay là Ban Quản lý dự án ĐTXD quận Bắc Từ Liêm) do không kịp thời phát hiện và báo cáo các hành vi vi phạm trật tự xây dựng trong Cụm công nghiệp với UBND quận Bắc Từ Liêm và UBND quận Nam Từ Liêm để chỉ đạo các phòng, ban chức năng của hai quận phối hợp xử lý.

Bên cạnh đó, trách nhiệm cũng thuộc về UBND phường Minh Khai (trước đây là UBND xã Minh Khai), UBND phường Phương Canh (trước đây là UBND xã Xuân Phương) và Thanh tra xây dựng huyện Từ Liêm (sau này là Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị quận Bắc Từ Liêm và quận Nam Từ Liêm) giai đoạn từ năm 2002 đến nay.

Thanh tra thành phố kiến nghị UBND thành phố Hà Nội giao UBND quận Bắc Từ Liêm và Nam Từ Liêm kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân đối với các tồn tại và khuyết điểm về quản lý sử dụng đất, trật tự xây dựng và bảo vệ môi trường tại Cụm công nghiệp Từ Liêm. Đồng thời, kiểm tra, rà soát và lập hồ sơ xử lý đối với các công trình, hạng mục xây dựng vi phạm trật tự xây dựng đã nêu trong kết luận theo quy định.

Thực trạng vi phạm của các doanh nghiệp trên như thế nào, trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan được xử lí ra sao?. Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin. 

Cuối năm 2024, Văn phòng UBND TP Hà Nội đã có văn bản truyền đạt ý kiến của ông Hà Minh Hải, Phó chủ tịch UBND thành phố về việc kiểm tra, xử lý thông tin hàng loạt vi phạm xây dựng trong Cụm công nghiệp Từ Liêm.

Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải giao UBND quận Bắc Từ Liêm chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra, làm rõ và xử lý nghiêm vi phạm (nếu có) theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, quận Bắc Từ Liêm cần xem xét trách nhiệm của tập thể, cá nhân theo chỉ thị của Ban Thường vụ thành ủy Hà Nội về việc tăng cường, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị thành phố.