Chất lượng hạt gạo được nâng cao

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam (chiếm 22% tổng xuất khẩu) và Việt Nam cũng là nước cung cấp gạo lớn nhất cho Trung Quốc (chiếm 46,2% tổng nhập khẩu). Mặc dù trước đây, thị trường Trung Quốc được coi là khá “dễ tính” trong việc kiểm soát gạo nhập khẩu và vẫn duy trì nhập qua đường biên mậu. Tuy nhiên hiện nay, vấn đề nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu biên mậu đã được nước này siết chặt bởi các quy định khắt khe hơn liên quan đến chất lượng cũng như an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc.

Vì thế, ngay từ đầu năm 2019, sản lượng gạo xuất khẩu sang thị trường này giảm sụt mạnh. Nếu như năm 2018, Trung Quốc luôn đứng ở vị trí thứ nhất trong số các thị trường nhập khẩu gạo chính của Việt Nam thì 3 tháng đầu năm nay, Philippines vươn lên đứng vị trí thứ nhất về thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam với 40,2% thị phần. Đứng trước những yêu cầu khó khăn từ thị trường vô cùng tiềm năng này, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo trong nước đã tìm mọi cách để không ngừng đáp ứng yêu cầu từ khách hàng, trong đó vấn đề chất lượng hạt gạo được đưa lên hàng đầu.

Long An là một trong những địa phương sản xuất lương thực lớn nhất nước, gần đây một lượng lớn gạo ngon đã xuất khẩu đi Trung Quốc và kim ngạch xuất khẩu gạo qua thị trường này ngày càng tăng. Hiện nay, tỉnh có 520.000ha diện tích trồng lúa, sản lượng đạt khoảng 2,8 triệu tấn/năm, trong đó lúa chất lượng cao đạt 40%. Cho đến nay, Long An đã quy hoạch xây dựng các vùng, tiểu vùng với 40.000ha lúa chất lượng cao, đặc biệt còn có hơn 8.600ha lúa ứng dụng công nghệ cao và dự kiến sẽ đạt 20.000ha lúa canh tác kiểu này trong năm 2020.

Hiện tại, Long An có 21 doanh nghiệp có trụ sở chính đóng trên địa bàn tỉnh Long An được phép xuất khẩu gạo trực tiếp, trong đó có 3 doanh nghiệp được Bộ Công Thương cấp phép xuất khẩu gạo trực tiếp sang Trung Quốc. Trung Quốc là bạn hàng quen thuộc của hạt gạo Long An và tiềm năng rất lớn khi có nhiều hiệp hội, doanh nghiệp Trung Quốc đã tìm đến đặt hàng để nhập khẩu gạo với số lượng lớn.

Thị trường lớn đã mở

Theo ông Lưu Anh - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Trung Quốc, trước đây thị trường tiêu thụ gạo của tỉnh Sơn Tây và một số địa phương ở Trung Quốc thường nhập khẩu gạo của Thái Lan, Pakistan nhưng gần đây nhiều doanh nhân đã chuyển sang nhập khẩu gạo từ Việt Nam bởi vì gạo Việt Nam chất lượng cao, giá tốt, điều kiện về địa lý và quan hệ giao thương giữa hai quốc gia thuận lợi.

“Từ thực tế tận mắt xem hệ thống nhà máy xay xát gạo, kho trữ, các phòng Lab kiểm tra chất lượng, nhiều mẫu gạo chất lượng cao được trưng bày tại Công ty Tân Đồng Tiến, rõ ràng đây là tiềm năng để hiệp hội, doanh nhân Trung Quốc yên tâm hợp tác để nhập khẩu gạo từ Tân Đồng Tiến với số lượng lớn trong thời gian sắp tới” - ông Lưu Anh đánh giá.

Cùng với đó, đại diện Tập đoàn Thâm Đồng Hâm (TP. Thâm Quyến) cho biết, năm 2014, Tập đoàn đã nhập khẩu gạo của Việt Nam, trong đó 70% lượng gạo nếp được nhập khẩu từ Long An. Sản phẩm gạo phụ thuộc vào khẩu vị, thói quen tiêu dùng của người dân, việc nhập khẩu gạo nhiều hay ít không là vấn đề, chất lượng gạo mới là điều thị trường Trung Quốc quan tâm. Tuy nhiên, với sản lượng và chất lượng gạo của Long An mà chúng tôi đã nắm được, hy vọng trong thời gian sắp tới hạt gạo chất lượng cao được sản xuất tại Long An sẽ có mặt tại nhiều nơi ở Trung Quốc.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của thị trường Trung Quốc, thời gian qua, Bộ Công Thương đã triển khai nhiều Chương trình xúc tiến thương mại gạo theo hướng đổi mới, đa dạng hóa hình thức thực hiện. Trong đó, giai đoạn từ 2016-2018, Bộ đã mời 4 đoàn doanh nghiệp nhập khẩu gạo của Trung Quốc từ các tỉnh có nhu cầu tiêu thụ lớn sản phẩm gạo Việt Nam. Đặc biệt, trong tháng 5 này, có khoảng 20 đại diện các doanh nghiệp nhập khẩu gạo của Trung Quốc do đại diện Hiệp hội Lương thực Trung Quốc làm trưởng đoàn sang thăm thực địa một số cơ sở xay xát, chế biến gạo của các doanh nghiệp tại tỉnh An Giang, Long An, Đồng Tháp...

Đây được xem là hoạt động có ý nghĩa mở ra cơ hội hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực xuất nhập khẩu gạo. Đồng thời đó cũng là thời cơ để chất lượng hạt gạo Việt Nam khẳng định được tên tuổi của mình tại thị trường đông dân bậc nhất thế giới.

Minh Thùy