(NB&CL) Việc ra đời Bộ Quy tắc ứng xử chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc là cần thiết để bảo vệ nhân phẩm, danh dự, đem lại cho người lao động môi trường làm việc trong lành, dễ chịu và an toàn. Tuy nhiên, còn có nhiều ý kiến về những biểu hiện quấy rối phi ngôn ngữ trong dự thảo.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Liên đoàn Công nghiệp và Thương mại VCCI phối hợp hoàn thiện Bộ Quy tắc ứng xử chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc.
Quấy rối tình dục chốn công sở là vấn nạn ai cũng biết nó tồn tại nhưng lại rất khó bài trừ, bởi hành vi quấy rối tình dục vẫn chưa được nhận diện một cách đầy đủ để có biện pháp phòng chống, xử lý hiệu quả.
Vì vậy, việc ra đời Bộ Quy tắc là cần thiết để bảo vệ nhân phẩm, danh dự, đem lại cho người lao động môi trường làm việc trong lành, dễ chịu và an toàn. Trong đó, các khái niệm về quấy rối tình dục và hình thức quấy rối tình dục cực kỳ quan trọng, là cơ sở cho việc tố cáo, xử lý.
Tuy nhiên, những biểu hiện quấy rối phi ngôn ngữ mà dự thảo nêu ra lại đang khiến dư luận cũng có nhiều ý kiến khác nhau.
Áp dụng chuẩn không phải là chuyện dễ
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp VCCI vừa hoàn thiện dự thảo Bộ Quy tắc ứng xử phòng chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Dự thảo được bổ sung, cập nhật dựa trên Bộ Quy tắc ứng xử về phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc được ban hành năm 2015. Dự thảo đã chỉ ra ba hình thức quấy rối tình dục tại nơi làm việc bao gồm: Quấy rối bằng hành vi mang tính thể chất, quấy rối bằng lời nói và quấy rối bằng ngôn ngữ cơ thể.
Cụ thể, quấy rối bằng hành vi mang tính thể chất gồm: Hành động, cử chỉ, tiếp xúc, tác động vào cơ thể mang tính tình dục hoặc gợi ý tình dục, như cố tình động chạm không mong muốn, sờ mó, vuốt ve, cấu véo, ôm ấp, hay hôn; tới tấn công tình dục, cưỡng dâm, hiếp dâm.
Quấy rối tình dục bằng lời nói gồm: Lời nói trực tiếp, qua điện thoại, hoặc phương tiện điện tử có nội dung tính dục hoặc ngụ ý tình dục, có thể bao gồm những nhận xét không phù hợp về mặt xã hội, văn hóa và không được mong muốn; bằng những ngụ ý về tính dục như truyện cười gợi ý về tình dục hay những nhận xét về trang phục, hay cơ thể của một người nào đó khi có mặt hoặc hướng tới họ; những lời đề nghị, những yêu cầu không mong muốn hay lời mời đi chơi mang tính cá nhân, riêng tư một cách liên tục.
Quấy rối tình dục phi lời nói gồm ngôn ngữ cơ thể; trưng bày, miêu tả tài liệu trực quan về tình dục hoặc liên quan hoạt động tình dục trực tiếp hoặc qua phương tiện điện tử, như nhìn gợi tình, nháy mắt liên tục, biểu hiện không đứng đắn, cử chỉ ngón tay… Hình thức này cũng bao gồm việc phô bày các tài liệu khiêu dâm, hình ảnh, vật, các tin nhắn liên quan tới tình dục.
Ngoài ra, dự thảo cũng loại trừ các hành vi bị coi là quấy rối tình dục tại nơi làm việc, như: Những lời khen hoặc khích lệ thông thường được chấp nhận, hoặc phù hợp về văn hóa, đạo đức xã hội; hành vi giao cấu đồng thuận (trừ hành vi cấm như giao cấu với trẻ em), được bên kia tiếp nhận hay đáp ứng lại; những hành vi quấy rối tình dục nhưng không diễn ra tại nơi làm việc và không chịu điều chỉnh bởi pháp luật lao động mà chịu điều chỉnh bởi pháp luật khác.
So với Bộ Quy tắc cũ, dự thảo bổ sung thêm các hành vi quấy rối tình dục nhưng không diễn ra tại nơi làm việc thì không được xác định là quấy rối tình dục tại nơi làm việc và không chịu sự điều chỉnh của pháp luật lao động mà chịu sự điều chỉnh của các quy định pháp luật khác.
Bộ LĐ-TB&XH đánh giá quấy rối tình dục tại nơi làm việc có thể xảy ra dưới nhiều hình thức, dạng trao đổi như gợi ý, đe dọa, ép buộc đổi quan hệ tình dục lấy lợi ích; hoặc không nhằm trao đổi nhưng khiến môi trường làm việc khó chịu và bất an; làm ảnh hưởng xấu tới môi trường làm việc, hạn chế sự bình đẳng giới; gây ảnh hưởng tâm lý, sự lo lắng, căng thẳng cho nạn nhân, dẫn đến môi trường làm việc không an toàn, hiệu suất làm việc giảm sút. Quấy rối tình dục tại nơi làm việc là một hình thức phân biệt đối xử dựa trên giới tính và bị nghiêm cấm tại môi trường làm việc. Do đó, hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc cần được ngăn chặn, phòng ngừa thông qua các quy định, biện pháp cụ thể.
Năm 2015, lần đầu tiên các cơ quan quản lý đưa ra Bộ Quy tắc phòng chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc, khuyến nghị áp dụng cho toàn thể doanh nghiệp. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất để Bộ Quy tắc đi vào thực tiễn là doanh nghiệp không sẵn lòng thực hiện khi không phải văn bản pháp luật, không có chế tài xử phạt.
Chuyên gia Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam khuyến nghị doanh nghiệp nên thực hiện bởi chỉ có lợi mà không mất gì, đặc biệt doanh nghiệp xuất khẩu, nhiều lao động nữ.
Trong đó, cách diễn giải hành vi quấy rối tình dục bằng ngôn ngữ cơ thể gồm nhìn gợi tình, nháy mắt liên tục, cử chỉ ngón tay mang tính gợi ý tình dục, phô bày tài liệu mang tính phô dâm, gửi ảnh hoặc đồ vật, tin nhắn liên quan tới tình dục... được nhiều người chú ý và bàn luận.
Trong bối cảnh phong trào #MeToo phát triển mạnh mẽ tại nhiều nước, đặc biệt là châu Á, Bộ Quy tắc vừa được hoàn thiện tại Việt Nam được xem là cần thiết, kịp thời, góp phần nâng cao nhận thức về quấy rối, tấn công tình dục, đặc biệt ở nơi công sở.
Tuy nhiên, đây chỉ mới là bước đệm cơ bản trong quá trình hướng đến môi trường làm việc lành mạnh cho tất cả nhân công. Trên thực tế, việc thực thi các quy định này có thể gây nhiều tranh cãi. Đặc biệt, đối với những quy định về quấy rối bằng lời nói và quấy rối phi ngôn ngữ, việc giải thích sao cho các cá nhân, tổ chức, công ty có thể hiểu đúng và áp dụng chuẩn không phải là chuyện dễ.
Không phải chuyện tầm phào
Dù còn nhiều ý kiến tranh luận khác nhau, thì dưới góc nhìn của các chuyên gia, họ vẫn đánh giá rằng việc ban hành Bộ Quy tắc ứng xử quấy rối tình dục nơi làm việc. Cần thiết bởi theo bà Hoàng Tú Anh - Trưởng Mạng lưới phòng chống bạo lực giới Việt Nam (GBVNET) - Phó Giám đốc Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (CCIHP) thì: “Các hành vi quấy rối, xâm hại tình dục rất đa dạng, rất dễ bị nhìn nhận không đúng. Có những hành vi bị coi là bình thường, nghĩ là đùa cợt cho nên theo tôi cần có những quy định cụ thể thay vì các quy tắc ứng xử ở nơi làm việc.
Thực tế các hành vi xâm hại tình dục trong Luật hình sự chỉ có mấy điều thôi, nhưng trong Quyết định số 9 của Hội đồng thẩm phán phải ban hành cả list vài chục đầu mục về các hành vi không đúng mực về tình dục thì mới xử được.
Nói vậy để thấy câu chuyện xử lý vấn đề quấy rối tình dục không hề đơn giản và được nhìn nhận khác nhau bởi những người khác nhau.
Việt Nam đang tham gia nhiều vào quá trình hợp tác quốc tế và ký kết nhiều hiệp định kinh tế quốc tế, việc đảm bảo quyền con người, quyền người lao động tại nơi làm việc là điều kiện tiên quyết để hội nhập. Nhiều khi chính nạn nhân cũng không nhận ra được rằng, chính họ cũng đang bị quấy rối”.
Còn TS. Khuất Thu Hồng - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (ISDS) cho biết bà rất vui mừng vì Bộ Quy tắc lần này liệt kê chi tiết các hành vi quấy rối tình dục nơi công sở. Việc đưa ra các định nghĩa về quấy rối tình dục càng chi tiết thì càng dễ nhận diện, dễ xử lý khi có vấn đề xảy ra. Quy định càng chi tiết càng chứng tỏ những người làm luật muốn luật thực sự là công cụ hiệu quả để phòng ngừa và xử lý những hành vi sai trái. Việc các đại biểu quốc hội đưa ra nhiều ví dụ về hành vi bạo lực gia đình thì càng chứng tỏ họ quan tâm và có trách nhiệm đối với vấn đề này.
“Mấy năm trước vụ một cán bộ nữ bị một cán bộ nam tấn công tình dục ngay tại công sở mà cơ quan lúng túng mãi không biết xử lý thế nào. Đó là vì không có cơ sở pháp lý để giải quyết cho dù biết rõ kẻ tấn công tình dục”, bà Hồng nói.
Trong Bộ Quy tắc nêu trên có nhắc đến các chi tiết nháy mắt, gợi tình… là hành vi quấy rối tình dục. Vấn đề là nhận diện, phân biệt đâu là nhìn bình thường, đâu là nhìn có ẩn ý, TS. Hồng cho rằng phụ nữ bình thường chắc chắn sẽ phân biệt được cái nhìn thân thiện, ngưỡng mộ với cái nhìn dâm dục, đểu cáng. Còn đàn ông, ai không sôi máu khi thấy một gã cứ nhìn hau háu vào ngực vợ/người yêu của mình? Chị em muốn được người ta tôn trọng, ngưỡng mộ (nếu nghĩ mình đẹp) hay muốn bị coi như đồ vật? Đàn ông muốn vợ/người yêu/con gái của mình bị xúc phạm bởi kẻ biến thái hay muốn họ được an toàn?
“Nếu muốn phụ nữ được an toàn, được tôn trọng thì nên ủng hộ việc ban hành các quy định điều chỉnh hành vi như bộ quy tắc ứng xử này. Đó không phải là việc tầm phào đâu”, TS. Khuất Thu Hồng nhấn mạnh.
(CLO) Yasmin Eid nấu một nồi đậu lăng nhỏ trên ngọn lửa đốt bằng cành cây và giấy vụn trong căn lều mà cô sống cùng chồng và 4 cô con gái nhỏ ở Dải Gaza. Đó là bữa ăn duy nhất của họ trong ngày, là tất cả những gì họ có thể chi trả.
(CLO) Cơ quan khí tượng dự báo, 2 ngày tới miền Bắc sẽ đón 1 đợt không khí lạnh mạnh. Nhiệt độ thấp nhất được dự báo ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ phổ biến từ 16-18 độ C, vùng núi 12-14 độ C, vùng núi cao dưới 10 độ C.
(CLO) Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, việc thực hiện các giải pháp “chuyển đổi xanh” còn gặp nhiều khó khăn, lúng túng không chỉ đối với các cơ quan nhà nước mà còn với các doanh nghiệp
(CLO) Viện KSND tối cao đã hoàn tất cáo trạng truy tố bị can Nguyễn Thị Thanh Nhàn và 12 bị can khác trong vụ án "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng", xảy ra tại Trung tâm ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT) thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế (Công ty AIC) và các đơn vị liên quan.
(CLO) Nối tiếp trào lưu Labubu, Capybara hay "túi mù" từng gây sốt cõi mạng, trào lưu đập hộp mù lại tiếp tục phủ sóng, trở thành món đồ được người trẻ chi hàng chục triệu đồng để sở hữu.
(CLO) Chiều ngày 23/11, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức chuỗi sự kiện đặc biệt nhằm tôn vinh vẻ đẹp bất tận của di sản văn hóa dân tộc. Sự kiện là lời khẳng định mạnh mẽ về vai trò của di sản trong việc kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai, đồng thời lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam ra toàn thế giới.
(CLO) Dự thảo lần này sẽ tăng cường tự chủ và chịu trách nhiệm giải trình của các đơn vị tổ chức thi hoặc liên kết tổ chức thi và cấp chứng chỉ ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam.
(CLO) Ngày 22/11, 10 tổ chức phi chính phủ ủng hộ Palestine đã yêu cầu tòa án Hà Lan ra lệnh ngừng xuất khẩu vũ khí cho Israel và giao dịch với các khu định cư của Israel tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, với lý do thương vong dân sự cao trong cuộc xung đột Israel - Hamas tại Dải Gaza.
(CLO) Ngân hàng Thế giới (WB) vừa có báo cáo đề xuất lộ trình và kế hoạch hành động quốc gia về chuyển đổi sang phương tiện giao thông chạy điện tại Việt Nam.
(CLO) Ngày 23/11, Báo Người Lao Động tổ chức lễ khai giảng khóa bồi dưỡng “Kỹ năng ứng xử với báo chí - truyền thông”. Gần 50 hiệu trưởng, hiệu phó đến từ các trường THPT trên địa bàn TP HCM đã đăng ký tham dự khóa bồi dưỡng.
(CLO) Ngày 23/11, Báo Văn Hóa phối hợp Sở VHTTDL tỉnh Quảng Ngãi tổ chức Hội thảo “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi”.
(CLO) Meta đang tăng cường chiến dịch chống lừa đảo khi triển khai các biện pháp mạnh mẽ để triệt phá đường dây "pig butchering", giúp bảo vệ người dùng khỏi thiệt hại lên tới 64 tỷ USD mỗi năm.
(CLO) Các loại xe và linh kiện phục vụ sản xuất, lắp ráp ô tô, xe máy tại Việt Nam của liên doanh với Nga sẽ được ưu đãi thuế nhập khẩu kể từ ngày 6/1/2025.
(CLO) Ngày 23/11, Công an quận Thanh Khê (Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa ra Quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Nguyễn Ngọc Hậu (SN 1994, trú TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
(NB&CL) Với tổng chiều dài chính tuyến dự kiến khoảng 1.541km, tổng mức đầu tư khoảng 33 tỷ USD sở hữu quy mô chưa từng có tại Việt Nam, dự án Đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) trên trục Bắc – Nam được chính các doanh nghiệp Việt thừa nhận là “cơ hội trăm năm”. Tuy nhiên, để chớp được cơ hội này, lại là thách thức đòi hỏi doanh nghiệp Việt cần phải rất bền gan vững chí để vượt qua.
(NB&CL) Với nhiều cố gắng luật hóa các quy định cơ bản về nhà giáo, dự án Luật Nhà giáo dự kiến trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 này, đang nhận được sự quan tâm rất lớn từ dư luận, được kỳ vọng sẽ khắc phục được những bất cập và kiến tạo hành lang pháp lý đột phá để phát triển đội ngũ nhà giáo trong thời gian tới. Theo các chuyên gia, nhà khoa học, nếu Luật Nhà giáo có chất lượng tốt, tính khả thi cao sẽ là động lực lớn để đưa sự nghiệp giáo dục Việt Nam lên tầm cao mới.
(NB&CL) Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đang được các Đại biểu quan tâm bàn thảo trong chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Việc cơ quan quản lý đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đem đến nhiều kỳ vọng, nhất là khi không ít quy định nhằm ngăn chặn quảng cáo sai sự thật trên không gian mạng đã được đề xuất. Trong đó, dư luận đặc biệt quan tâm tới 2 nội dung quy định về: quảng cáo trên không gian mạng; quyền cũng như nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo. Tuy nhiên, không ít ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật (sửa đổi) còn một số quy định chưa thể giải quyết được thực tế vi phạm phát sinh hiện nay của hoạt động quảng cáo trên không gian mạng.
(NB&CL) Giai đoạn 2015-2021, biên chế trong đơn vị sự nghiệp công lập giảm hơn 236.000 người. Kết quả tinh giản biên chế tuy đạt mục tiêu song chưa thực sự hiệu quả. Việc tinh giản biên chế còn mang tính cơ học. Các chuyên gia cho rằng, sắp xếp, tinh giản bộ máy có vai trò quan trọng trong việc giảm sự tốn kém về tiền lương và tạo ra một hệ thống trả lương hiệu quả. Tranh luận tại nghị trường, nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng khó khăn về nguồn nhân lực hiện nay là hết sức to lớn, nên đột phá chính từ khâu này thì mới có thể gỡ được những điểm nghẽn đang cản trở sự phát triển của đất nước.
(NB&CL) Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Cho dù già hóa dân số là hệ quả tất yếu của việc mức sinh ngày càng thấp, tuổi thọ ngày càng cao, tuy nhiên, nếu không có ngay những chính sách thích ứng hiệu quả mang tầm quốc gia, thì những hệ luỵ của việc già hoá dân số là không thể lường hết được. Trên Diễn đàn Kỳ họp Quốc hội thứ 8, khoá XV vừa qua, đã có ý kiến về việc từ năm 2025 phải xây dựng khung chính sách quốc gia về phòng, chống già hóa dân số và điều chỉnh tỷ suất sinh thay thế, xem đây là vấn đề mang tính chất chiến lược.
(NB&CL) Temu là nền tảng bán lẻ trực tuyến xuyên biên giới của PDD Holdings (Trung Quốc), tập đoàn sở hữu trang thương mại điện tử Pinduoduo chuyên hàng giá rẻ. Nền tảng này ra mắt lần đầu tại Mỹ vào tháng 9/2022 và hiện bán hàng trực tiếp đến 82 quốc gia, vùng lãnh thổ. Nhiều đại biểu Quốc hội lo ngại tình trạng hàng hóa giá rẻ trên các sàn thương mại điện tử quốc tế như Temu sẽ tràn vào Việt Nam, gây ra tác động tiêu cực cho thị trường hàng hóa và ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước. Cơn lốc Temu đang phơi bày rõ thế khó trập trùng của hàng Việt, nhưng đây cũng là cơ hội để chúng ta nhìn nhận lại và tìm ra hướng đi mới cho sản xuất nội địa.
(NB&CL) Các cơ quan báo chí hiện nay đang phải đối diện với việc sụt giảm doanh thu mạnh mẽ, trong bối cảnh các nền tảng mạng xã hội đã lấy đi phần lớn doanh thu quảng cáo. Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) chính thức được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 này. Hiện nay nhiều ý kiến đưa ra đề xuất nên giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho báo chí.
(NB&CL) Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, nền nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội để nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững sản phẩm nông sản. Theo các chuyên gia, doanh nghiệp phải hợp tác để sản xuất quy mô lớn, đồng bộ và có sự liên kết từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Việc liên kết chặt chẽ giữa các tác nhân trong chuỗi giá trị nông sản từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả và đảm bảo tính bền vững.
(NB&CL) Chuyển đổi số từ lâu đã được xem là chìa khoá mở ra cơ hội xây dựng mô hình nông nghiệp thông minh, bền vững và hiệu quả hơn, đảm bảo vị thế của nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ thế giới. Trong đó, số hoá việc sản xuất lúa gạo là hướng đi cần được tăng tốc, đẩy mạnh, để chiếm lĩnh xa lộ nông nghiệp toàn cầu. Như nhắc nhở mới đây của Thủ tướng Phạm Minh Chính: “Phải thổi hồn vào cây lúa bằng công nghệ số, bằng phát triển xanh, bằng kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, bằng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo”.
(NB&CL) Sau 20 năm kể từ khi có Ngày Doanh nhân Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ; số doanh nghiệp thành lập mới không ngừng gia tăng, là một điểm sáng của nền kinh tế, phản ánh nhu cầu và nỗ lực phát triển trong bối cảnh đất nước còn đối diện rất nhiều khó khăn, thách thức. Kinh tế tư nhân ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước, góp phần nâng tầm vị thế đất nước bằng những “cuộc chơi” đẳng cấp quốc tế.