(CLO) Báo cáo Kinh tế quý I của CIEM cho thấy, tăng trưởng Quý I/2016 chỉ đạt 5,46%, thấp hơn so với kỳ vọng và có xu hướng tăng trưởng chậm lại. Trong khi đó, thu ngân sách Nhà nước đạt 27,1% GDP bằng 22,7% dự toán cả năm 2016, cao hơn so với các quý của liền kề năm 2015 và cao hơn so với cùng kỳ các năm 2010 - 2014.

Viện Nghiên cứu và Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) vừa công bố trong Báo cáo về tình hình kinh tế vĩ mô trong quý I/2016. Theo đó, tốc độ tăng GDP trong quý I đạt 5,46%, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2015 (đạt 6,02%).

Trong đó tăng trưởng ở khu vực nông - lâm - thủy sản giảm 1,23%, đây là mức sụt giảm duy nhất sau nhiều năm của khu vực nông – lâm nghiệp và thủy sản. Nguyên nhân chính là do ảnh hưởng của thời tiết, tình trạng xâm nhập mặn nghiêm trọng ở Đồng bằng sông Cửu Long và khó khăn trong tiêu thụ nông sản do lo ngại về vệ sinh an toàn thực phẩm, cạnh tranh từ nông sản nhập khẩu...

Cũng theo báo cáo CIEM, Quý I/2016 cả nước có hơn 23.000 doanh nghiệp thành lập mới, tổng vốn là hơn 185 nghìn tỷ, tăng 67,2% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2015. Tuy nhiên, số doanh nghiệp tạm ngừng, ngừng hoạt động và giải thể quý I/2016 cũng rất cao lên đến hơn 22.000 đơn vị. Trong đó số số giải thể là 2.919, tăng 13,8%; Số gặp khó khăn, ngừng hoạt động là hơn 20.000, tăng mạnh ở mức 23,9% so với cùng kỳ năm trước.

Về tổng thu ngân sách Nhà nước trong quý I đạt 230,5 nghìn tỷ đồng, tăng 0,3% so với cùng kỳ 2015, bằng 22,7% dự toán cả năm 2016 và tương đương 27,1% GDP. Tuy nhiên, thu từ dầu thô và thu từ xuất nhập khẩu đều giảm đáng kể.

Đặc biệt, quý I/2016 thu nội địa tăng khá nhanh, ước đạt 193,8 nghìn tỷ đồng, tăng 10% và bằng 24,7% dự toán. Đây có thể là một gánh nặng về chi phí đối với doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế tăng trưởng chậm, bên cạnh các điều chỉnh tăng chi phí khác (nhất là chi phí bảo hiểm xã hội).

Theo Viện CIEM, nếu mức bội chi không được kiểm soát, dư địa điều hành tài khóa sẽ tiếp tục giảm và sức ép phát hành trái phiếu chính phủ có thể tăng trong các quý cuối năm 2016.Đáng lưu ý những năm gần đây là chi đầu tư ngày càng giảm, chi thường xuyên và chi khác tăng lên.

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,7% GDP trong năm 2016, TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM cho rằng, cần siết lại những dự án đầu tư công; cần đầu tư cho những dự án thật sự hiệu quả, đem lại tác động cho nền kinh tế. Không nên đầu tư dàn trải, nhất là những dự án không hiệu quả, lãng phí thì nên mạnh tay cắt giảm, dừng.

“Hiện nay nghịch lý là lạm phát thấp nhưng lãi suất vẫn cao vì ngân hàng phải cạnh tranh nhau. Giảm lãi suất là điều quan trọng để giảm chi phí vốn, trong khi doanh nghiệp trong nước vẫn đang còn hụt hơi”, TS. Cung khẳng định.

Chuyên gia kinh tế, TS. Lê Đăng Doanh cho rằng, khi gia nhập cộng đồng kinh tế Asean, từ quý 2 sẽ tác động mạnh tới cán cân thương mại. Không những thế, từ nay tiếp cận vốn ODA sẽ khó khăn và tổng vốn ODA cũng sẽ giảm so với thời gian trước. Điều này, sẽ ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam. Do đó, chúng ta cần phải có bước cải cách mạnh mẽ từ Quý II trở đi.

Thanh Tân