Chiều 20/10, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 2 Quốc hội Khóa XV, sau khi Quốc hội nghe Báo cáo về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2021, dự toán ngân sách nhà nước (NSNN), phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2022 và Kế hoạch tài chính 3 năm 2022-2024; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường đã trình bày thẩm tra về Báo cáo này.

Nghị quyết số 30 của Quốc hội có ý nghĩa rất quan trọng

Ông Nguyễn Phú Cường cho biết, năm 2021 nền kinh tế cả nước tiếp tục chịu nhiều tác động tiêu cực do đại dịch COVID-19. Đảng, Quốc hội đã kịp thời ban hành nhiều chính sách quan trọng, trong đó có các chính sách tài chính nhằm bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua đại dịch.

Đặc biệt, theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách, việc ban hành Nghị quyết số 30/2021/QH15 của Quốc hội có ý nghĩa rất quan trọng, đã tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi trong việc khẩn trương xây dựng, ban hành các chính sách nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp.

Cùng với đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã ban hành nhiều Nghị quyết thể hiện quyết tâm tập trung nguồn lực NSNN cho phòng chống dịch; nhiều cơ chế, chính sách về miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, chi hỗ trợ trực tiếp người dân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn, góp phần phục hồi sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ đời sống nhân dân. 

Về thu NSNN năm 2021, ông Nguyễn Phú Cường co biết, tổng số thu cân đối NSNN ước vượt dự toán. Tuy nhiên, nhiều khoản thu quan trọng không đạt hoặc vượt thấp so với dự toán; nếu loại trừ các khoản tăng thu từ đất, tài nguyên thì số thu nội địa không đạt dự toán; cơ cấu thu chưa vững chắc.

Trong khi đó, thu NSTW hụt khá lớn, khoảng 28-29 nghìn tỷ đã ảnh hưởng rất lớn đến việc triển khai nhiệm vụ của NSTW. Đặc biệt, thu từ bán vốn nhà nước tại doanh nghiệp trung ương đạt 2,5% dự toán. Về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách đã thay mặt Ủy ban đề nghị Chính phủ báo cáo rõ nguyên nhân chủ quan để có giải pháp khắc phục trong các năm tiếp theo.

Về chi NSNN năm 2021, ông Nguyễn Phú Cường cho biết, NSNN 2021 đã tiến hành chi cho công tác phòng, chống dịch COVID-19 và việc thực hiện Nghị quyết 30 của Quốc hội. Trong đó, tính từ thời điểm dịch bùng phát đến nay, tổng số kinh phí đã cấp là 30,85 nghìn tỷ đồng để chi cho công tác phòng, chống dịch COVID-19. “UBTVQH cũng đã kịp thời ban hành các Nghị quyết nhằm đáp ứng đầy đủ, kịp thời nguồn kinh phí cho phòng, chống dịch”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách nêu.

Ông Nguyễn Phú Cường cũng nêu rõ, việc sử dụng nguồn NSNN chi cho phòng chống dịch cần lưu ý trong đó có vấn đề về mua, tiếp nhận và nhu cầu vắc-xin, cụ thể là: Cần báo cáo cụ thể về: Số vắc-xin được hỗ trợ, viện trợ; Dự kiến nhu cầu trong trường hợp dịch kéo dài; Công khai việc sử dụng Quỹ vắc-xin; Đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, sản xuất vắc-xin trong nước, đi đôi với bảo đảm chất lượng, an toàn, đáp ứng kịp thời với các biến chủng COVID mới xuất hiện. 

Về chi mua sắm vật tư, trang thiết bị phục vụ phòng, chống dịch, Ủy ban Tài chính-Ngân sách cũng đề nghị làm rõ: Tổng nguồn lực đã bố trí chi mua sắm; Kết quả việc sử dụng NSNN trong việc mua sắm vật tư, trang thiết bị, phương tiện phục vụ phòng, chống dịch; Khả năng đáp ứng tình hình hiện nay.

Đôn đốc sớm trình một số giải pháp miễn, giảm thuế nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân

Liên quan đến việc thực hiện Nghị quyết 30 của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho rằng, việc Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 30/2021/QH15 với những điểm đổi mới nổi bật, chưa có tiền lệ, có ý nghĩa rất quan trọng trong việc tạo khuôn khổ pháp lý, cơ chế thông thoáng, thuận lợi, giúp Chính phủ chủ động, kịp thời thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp.

Đến thời điểm hiện nay, trong lĩnh vực tài chính, ngân sách thì UBTVQH đã kịp thời ban hành một số chính sách để tạo nguồn lực ứng phó kịp thời với đại dịch, bao gồm: Nghị quyết số 393/NQ-UBTVQH15 về bổ sung dự phòng ngân sách trung ương số tiền 14.620 tỷ đồng thực hiện công tác phòng, chống dịch.

Nghị quyết 03/2021/UBTVQH15 về hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách, UBTVQH đang đôn đốc sớm trình một số giải pháp miễn, giảm thuế nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch COVID-19 (dự kiến hỗ trợ từ NSNN khoảng 21,3 nghìn tỷ đồng).

Cùng với đó, đã xem xét, cho ý kiến vào Tờ trình của Chính phủ trước khi trình Quốc hội quyết định tại kỳ họp thứ 2 về dự toán NSNN và phương án phân bổ NSTW năm 2022, trong đó có khoảng 10 nghìn tỷ đồng chi thường xuyên cho lĩnh vực y tế để phòng, chống dịch và dự kiến cho phép sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư để phòng, chống dịch.

Ông Nguyễn Phú Cường cũng cho biết, trên cơ sở các Nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH, Chính phủ đã thực hiện chuyển nguồn 1.237 tỷ đồng kinh phí chi sự nghiệp y tế còn lại của năm 2020 cho công tác mua vắc xin năm 2021.

Hoàng Thổ