Ông Hoàng Quốc Vượng -Thứ trưởng Bộ Công thương: "Chúng ta cần đồng hành trong tháo gỡ vướng mắc"

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tái cơ cấu của Petrovietnam vẫn còn những tồn tại, hạn chế, khó khăn vướng mắc trong công tác tái cơ cấu DN. Nhiều vướng mắc, khó khăn của Petrovietnam đưa ra chưa được xử lý kịp thời, thỏa đáng, nhiều cơ chế tháo gỡ vướng mắc cho sản xuất kinh doanh cũng trong tình trạng như vậy, làm ảnh hưởng đến hoạt động của Tập đoàn. 

 

Sự đồng hành, hỗ trợ của các bộ, ngành với Petrovietnam trong việc xây dựng các cơ chế, chính sách... liên quan đến hoạt động dầu khí sẽ quyết định sự thành công của tiến trình tái cấu trúc Petrovietnam. Do đó, chúng ta cần phải đồng hành trong việc tháo gỡ những vướng mắc này. Trong bất kỳ tình huống nào cũng phải khẳng định vị thế, vai trò của Petrovietnam đối với nền kinh tế là hết sức quan trọng. Có thời điểm đóng góp vào GDP của Petrovietnam lên tới 28-30%. Tại thời điểm hiện nay, dù đang phải đối diện với nhiều khó khăn, đặc biệt trong bối cảnh giá dầu xuống thấp, kinh tế thế giới có nhiều biến động, Tập đoàn vẫn đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP. 

Tuy nhiên, những nỗ lực của Petrovietnam đôi khi vẫn chưa được xã hội, các cơ quan, bộ, ngành liên quan và dư luận xã hội nhìn nhận một cách đầy đủ khách quan. Lãnh đạo Bộ Công Thương rất chia sẻ với những khó khăn, thách thức mà Petrovietnam đã và đang phải đối diện. Bộ Công Thương đã và sẽ luôn bám sát, hỗ trợ Petrovietnam trong việc đề xuất với Chính phủ, bộ, ngành hỗ trợ các cơ chế về nguồn tài chính, giải pháp tháo gỡ, khó khăn  vướng mắc của Tập đoàn cũng như các đơn vị thành viên.

Ông Nguyễn Vũ Trường Sơn - Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam: Gắn trách nhiệm của người đứng đầu với kết quả tổ chức thực hiện

Tập đoàn đã và đang thực hiện chủ trương và lộ trình tái cơ cấu trong toàn hệ thống, cả ở Tập đoàn và các đơn vị thành viên, nhằm sắp xếp đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp theo đúng định hướng của Chính phủ và đã đạt được những kết quả khả quan. Tới đây, Tập đoàn sẽ tích cực triển khai kế hoạch tái cơ cấu giai đoạn 2016-2020 sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. 

Trong lộ trình này, Petrovietnam tập trung đẩy nhanh tái cơ cấu, quản trị doanh nghiệp theo hướng hiện đại, tập trung vào lĩnh vực then chốt, thiết yếu; nâng cao tiềm lực tài chính, chất lượng nguồn nhân lực, đầu tư đổi mới công nghệ, đổi mới mô hình tổ chức, mô hình kinh doanh, quản trị điều hành phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế. Đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn đầu tư ngoài ngành nghề kinh doanh chính và các doanh nghiệp kém hiệu quả. Trên cơ sở đó, bố trí lại nguồn lực để tập trung đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh có lợi thế của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, Tập đoàn cũng đang nghiên cứu phương án hoàn thiện cơ cấu tổ chức tại bộ máy điều hành Petrovietnam, với mục tiêu xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu quả; cơ cấu lãnh đạo và số lượng nhân sự  hợp lý; củng cố, xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên có trình độ quản lý, trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao, nhiều kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của Tập đoàn và phù hợp với chủ trương chung của Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Công Thương. Và một điểm rất trọng yếu nếu muốn tái cấu trúc thành công là phải gắn trách nhiệm của người đứng đầu với kết quả tổ chức thực hiện đề án tái cơ cấu, sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp.

TS Nguyễn Đình Cung - Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương: Tái cấu trúc một cách thực chất, hiệu quả hơn

Nếu như Quyết định 37/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ không có danh mục DNNN phải thoái vốn, tỷ lệ phần trăm vốn Nhà nước đang nắm giữ, thì Quyết định 58/2016/QĐ-TTg đã đưa ra 4 danh mục DNNN thực hiện sắp xếp giai đoạn 2016-2020 và tỷ lệ phần trăm vốn Nhà nước đang nắm giữ, thậm chí Nhà nước chỉ giữ 50% vốn tại 106/240 DNNN. Điều đó cho thấy Chính phủ đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ hơn đối với việc sắp xếp lại DNNN. 

Hội nghị Trung ương 6 khẳng định phải thu hẹp lại phạm vi hoạt động của DNNN, nhưng vai trò, vị trí của DNNN chưa thay đổi. DNNN vẫn là nòng cốt của nền kinh tế, là lực lượng vật chất quan trọng và là công cụ để Nhà nước điều tiết nền kinh tế. Một trong những cải cách quan trọng của Việt Nam là mở cửa thị trường, nhưng lâu nay lại vướng vấn đề “chủ sở hữu”. Một trong những nội dung quản trị hiện đại là phải tách biệt chủ sở hữu, thay đổi lại vị trí của doanh nghiệp (DN), tách biệt chức năng kinh doanh và chức năng xã hội. 

Nhưng đến nay, việc áp dụng các nguyên tắc quản trị hiện đại trong các tập đoàn kinh tế Nhà nước lại hầu như chưa có gì. Yêu cầu bức thiết là phải tổ chức thực hiện tái cơ cấu các DN thuộc PVN một cách thực chất, hiệu quả hơn, từ đó tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng. Hiệu quả sử dụng vốn tại DN nếu tăng thêm 1 điểm phần trăm sẽ có thêm 3-4 tỉ USD phục vụ tăng trưởng kinh tế. Muốn vậy, cần khẩn trương tái cơ cấu lại danh mục tài sản Nhà nước đầu tư nhằm thu hồi tối đa vốn Nhà nước từ cổ phần hóa, đồng thời tiếp tục nâng cao hiệu quả quản trị DN. Theo hướng đó, thời gian tới, PVN cần tập trung loại bỏ các hỗ trợ bất hợp lý để tạo áp lực và động lực cho DN kinh doanh theo nguyên tắc thị trường, khẩn trương thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa XII về thành lập cơ quan chuyên trách làm đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại DN.

TS Lê Đăng Doanh - Thành viên  Ủy ban Chính sách phát triển  của Liên Hiệp Quốc: Cổ phần hóa PVN phải được công khai, minh bạch

Cổ phần hóa PVN là rất cần thiết. Cổ phần hóa sẽ giúp huy động được lượng vốn không nhỏ. Với lượng vốn này, Nhà nước có thể tái cơ cấu PVN và đầu tư vào lĩnh vực khác phù hợp hơn. Muốn vậy, trước hết phải hoàn thiện khung pháp luật về cổ phần hóa, thoái vốn đối với DNNN, trong đó phải thay đổi tỷ lệ nắm giữ cổ phần đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Nếu tỷ lệ vẫn thấp như hiện nay, nếu Nhà nước vẫn nắm giữ tỷ lệ chi phối, sẽ rất khó thu hút các nhà đầu tư chiến lược. 

Trên thực tế, cổ đông chiến lược rất quan trọng, quyết định thành công của quá trình cổ phần hóa, bởi họ có uy tín, tiềm lực tài chính, công nghệ và thị trường. Sự có mặt của nhà đầu tư chiến lược có thể cải thiện đáng kể giá trị cổ phiếu của DN trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, việc thu hút nhà đầu tư chiến lược cho PVN thời gian tới là một thách thức không nhỏ, đòi hỏi phải có chính sách cởi mở trong quá trình thương lượng, tỷ lệ cổ phần nhà đầu tư được mua, giá cổ phiếu... cũng như có sự bảo đảm vị thế pháp lý của nhà đầu tư chiến lược trong các DN của PVN sau cổ phần hóa. 

Cổ phần hóa là câu chuyện rất nghiêm túc, không thể làm theo kiểu cũ. Toàn bộ quá trình cổ phần hóa PVN phải được công khai, minh bạch. Các vấn đề tài chính phải được đánh giá độc lập và phải được xử lý rõ ràng. Về nợ, cần có kế hoạch xử lý rõ ràng, bởi vì không có nhà đầu tư nào sẵn sàng bỏ tiền mua “gánh nặng nợ”. Về đất đai, phải có phương án xử lý riêng, nếu tính tất cả số đất của PVN vào giá trị của DN thì giá tăng lên rất cao.❏

Hà Vân