Theo phản ánh của người dân, con đường bê tông mới được làm chạy từ ngã 3 Ngọc Sơn vào Bản Ná (xóm Xuyên Sơn) thuộc địa bàn xã Thần Sa mới được hoàn thành. Con đường xuyên qua đất rừng đặc dụng Thần Sa chạy thẳng đến khu mỏ khai thác vàng của Cty Thăng Long thì dừng lại.
Con đường bê tông làm thằng vào mỏ khai thác vàng. Ảnh A.Đ
Trước đây, để đi từ ngã 3 Ngọc Sơn vào xóm Xuyên Sơn, người dân huyện Võ Nhai phải vượt núi băng rừng, đi trên những lối mòn, dốc dựng đứng toàn đá hộc lổng chổng qua khe núi Cô Tiên có chiều dài chừng 7km.
Tìm hiểu được biết, cả một vùng rộng lớn này đa phần đều thuộc vùng quy hoạch rừng đặc dụng, thuộc diện được bảo tồn. Nhưng, thời gian gần đây xã Thần Sa, huyện Võ Nhai đã cho phép Cty Thăng Long mở một con đường bê tông rộng chạy thẳng vào khu vực mỏ vàng đang khai thác.
Con đường này có chiều dài khoảng 1,3 km, chiều rộng khoảng 6 m nền đường rộng từ trên 10 m, thậm chí có nơi ta luy được đổ đầy đá lấp rộng hơn nhiều lần nhằm tránh bị sạt. Như vậy, có thể tính hàng chục nghìn m2 rừng bị phá bỏ để phục vụ làm đường.
Đất đá được đổ tràn xuống đè nhiều diện tích đất rừng. Ảnh A.Đ
Trao đổi với phóng viên, ông Hoàng Văn Tiên, Trưởng xóm Xuyên Sơn cho hay, con đường nông thôn mới có từ năm 2017. Cty Thăng Long đem máy móc ra bạt rừng, xẻ đồi, đổ đá xỉ thải để làm. Nhưng đoạn đường mới được làm đến cửa mỏ của Cty thì dừng, còn khoảng 2 km đường rất lầy lội dẫn vào xóm Xuyên Sơn nơi có 88 hộ dân lại không đả động gì. “Thậm chí, có đoạn sát chân núi phía sau mỏ, lấy lý do sửa đường họ đào cả đường khoét vào núi để lấy vàng. Đường của dân mà khi đi bên phải được vài hôm rồi lại bị chuyển qua bên trái vòng qua hủm nước sâu rất nguy hiểm. Họ làm đường có cái được là thuận tiện cho bà con nhưng có cái mất…” - nói đến đây ông Tiên ấp úng...
“Người dân ở đây cũng phản ánh nhiều, cũng có đoàn kiểm tra nhưng cũng không xoay chuyển gì. Xóm Xuyên Sơn là đặc thù, phức tạp, có nhiều cái không đồng ý nhưng người ta vẫn làm. Toàn bộ vùng ven núi đá thuộc rừng đặc dụng, họ đào đường, nắn đường là xâm phạm. Trong khi người dân muốn xây nhà cũng rất khó khăn” -ông Tiên nói.
Đại công trường khai thác vàng ở Bản Ná. Ảnh A.Đ
Được biết Cty CP Đầu tư xây dựng và khai thác khoáng sản Thăng Long được UBND tỉnh Thái Nguyên cấp phép khai thác vàng sa khoáng tại khu vực Bản Ná và cánh đồng Khắc Kiệm từ năm 2008 trong thời gian là 6 năm, đến tháng 5/2015 Cty này lại tiếp tục được gia hạn.
Công trình trụ sở, chùa xây dựng trái phép. Ảnh A.Đ
Từ trên cao nhìn xuống khu vực Bản Ná như một đại công trường. Hàng chục máy xúc ủi, xe tải có tải trọng lớn hoạt động đào đãi suốt ngày đêm. Gọi là khai thác lộ thiên nhưng với quy mô lớn nên moong đánh vàng của Cty Thăng Long cũng khoét sâu xuống lòng đất hàng trăm mét tạo thành những hủng khổng lồ. Mỗi moong, hủng rộng tới vài hecta.
Khai thác vàng đào vào cả đường dân sinh. Ảnh A.Đ
Qua điện thoại, ông Nguyễn Quang Lịch, Giám đốc Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Thần Sa - Phượng Hoàng khẳng định, phần đường bê tông đi qua theo quy hoạch thuộc diện tích rừng đặc dụng. Con đường nằm trong chương trình xây dựng nông thôn mới, khi xã huyện họp xây dựng thì ông không được mời, cũng không thấy xin ý kiến.
Ông Lịch cũng cho biết, tuy con đường nằm trong quy hoạch là rừng đặc dụng nhưng có một phần diện tích nằm trong sổ đỏ của người dân được cấp chồng chéo trước đây. Con số cụ thể, đất rừng phòng hộ, đất cấp chồng chéo cho các hộ dân khi xây dựng con đường đi qua thì ông không nắm được. "Theo quy định, cấp nào làm quy hoạch thì cấp đó có thẩm quyền cấp phép. Vì vậy trường hợp xây dựng tại khu vực rừng đặc dụng Thần Sa phải được tỉnh Thái Nguyên chấp thuận" - ông Lịch nói.
Nhóm PV