(NB-CL) Liên quan đến việc Cty Minh Thanh khởi kiện Chi nhánh ngân hàng phát triển Thái Bình, TAND tối cao đang thụ lý vụ án, làm rõ những vấn đề mà doanh nghiệp khởi kiện. Theo nhiều luật sư, TAND tối cao cần hủy bỏ bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Thái Bình vì đã bỏ qua nhiều sự thật khách quan.

Cần làm rõ động cơ bắt giữ tàu

Như Báo NB&CL đã từng phân tích, có nhiều điểm bất thường quanh việc CNNHPTTB bắt giữ tàu Minh Thanh 1. Cụ thể, mặc dù Cty Minh Thanh đã nỗ lực tìm giải pháp trả nợ nhưng lãnh đạo CNNPTTB thời điểm đó lại “tiền hậu bất nhất”, đẩy doanh nghiệp vào bước đường cùng; cố tình bắt giữ tàu về bỏ hoang mặc dù còn rất nhiều dự án cho vay đóng tàu khác liên quan đến CNNHPTTB tình hình đang hết sức bết bát. Tại sao đơn vị này không thực hiện việc cưỡng chế, bắt giữ tàu ở nhiều dự án cho vay đóng tàu khác mà nhất định cứ phải bắt giữ tàu của Cty Minh Thanh? “Chúng tôi cho rằng hoàn toàn do mâu thuẫn cá nhân. Do sự trù dập doanh nghiệp của ông Giám đốc CNNHPTTB thời điểm đó là ông Nguyễn Văn Thông. Chúng tôi đã bỏ ra 1,3 tỷ đồng để cải tạo tàu, Cty Biển Đông cũng đã cử hàng chục công nhân, theo đuổi ròng rã nhiều tháng trời những mong CNNHPTTB cho phép chuyển đổi dự án đóng tàu Minh Thanh. Nếu không có sự đồng ý trước đó từ phía CNNHPTTB liệu chúng tôi có bỏ ra 1,3 tỷ đồng cải tạo thiết kế tàu và theo đuổi nhiều tháng trời? Tại sao ông Thông cứ nhất quyết chỉ đạo bắt giữ tàu dù có giải pháp tốt hơn để đến bây giờ con tàu này đã bị hư hại nghiêm trọng? Trách nhiệm này thuộc về ai? ” – ông Nguyễn Quốc Tuấn – Giám đốc Cty Minh Thanh bức xúc.

Trên thực tế tàu Minh Thanh hoàn toàn không hề bị tẩu tán như nhận định của TAND tỉnh Thái Bình. Bởi lẽ, hợp đồng số 68 ngày 5/8/2007 giữa Cty Minh Thanh và Chi cục đăng kiểm số 2 quy định: Bên B (Chi cục đăng kiểm số 2) tiến hành kiểm tra giám sát hoặc chứng kiến thử trong quá trình đóng mới tàu tại nhà máy và các nhà thầu phụ. Trong suốt quá trình đóng, sửa chữa, cải tạo, di chuyển tàu đều có sự kiểm tra, chứng kiến, giám sát của cơ quan đăng kiểm. Vậy mà không hiểu sao,TAND tỉnh Thái Bình lại cho rằng phía Cty Minh Thanh đang tẩu tán nên cần phải bắt giữ tàu? Một con tàu nặng gần 1.500 tấn, chưa được đăng kiểm, chưa hoàn thành các giấy tờ khác để đăng ký tên không thể đi đâu được ngoài việc đến xưởng đóng tàu của Cty Hồng Hà, lại đang nằm trên đà sửa chữa thì liệu có tẩu tán nổi? Một điểm đáng lưu ý nữa là trong biên bản làm việc ngày 31/8/2010 giữa CTy Minh Thanh và cán bộ CNNHPTTB có nội dung: Ngày 30/8/2010, cán bộ tín dụng làm việc với Cty Biển Đông thì được biết hiện nay tàu Minh Thanh 01 đã được Cty Biển Đông cho chạy thử và hiện đang neo đậu tại xưởng đóng tàu của Cty Đông Bắc. Như vậy, Cty Minh Thanh đều báo cáo vị trí sửa chữa tàu để phía Ngân hàng biết, kiểm tra theo các điều khoản trong hợp đồng. Do đó, hoàn toàn không có chuyện Cty Minh Thanh vi phạm hợp đồng khiến phía ngân hàng phải bắt giữ tàu.

Tòa sơ thẩm đã bỏ qua nhiều tình tiết quan trọng

Tại bản án sơ thẩm ngày 31/12/2014, TAND tỉnh Thái Bình cho rằng Cty Minh Thanh đã vi phạm hợp đồng thế chấp. Tuy nhiên, tại điều 2 của Hợp đồng thế chấp số 05 ngày 25/7/2007 có nêu rõ: Tàu Minh Thanh 01 hoàn toàn thuộc quyền sở hữu, sử dụng của bên vay. Tại điều 5 của Hợp đồng này quy định: Bên cho vay giữ giấy tờ gốc Giấy chứng nhận quyền sở hữu, sử dụng, quản lý và các giấy tờ khác liên quan đến tài sản đảm bảo. Các thỏa thuận này là đúng quy định tại điều 342 Bộ luật Dân sự. Thế nhưng CNNHPTTB lại đòi quyền quản lý tàu Minh Thanh 01, bắt buộc tàu Minh Thanh 01 phải nằm ở xưởng đóng tàu của Cty TNHH đóng tàu Hồng Hà (đơn vị nhà thầu thi công tàu Minh Thanh 01) mà không cho phép Cty Minh Thanh được đưa tàu đến xưởng khác để sửa chữa theo yêu cầu của cơ quan đăng kiểm. Việc làm này là trái pháp luật nhưng TAND tỉnh Thái Bình lại cho rằng phía ngân hàng đã làm đúng (!?).

Về việc xử lý tài sản đảm bảo tiền vay, sau khi bắt giữ tàu Minh Thanh 01, CNNHPTTB để con tàu dầm mưa dãi nắng suốt 3 năm trời, vỏ sắt han gỉ, máy móc và phương tiện kỹ thuật đã qua hoạt động chạy thử không được bảo dưỡng nên đến tháng 8/2013, tàu chỉ được định giá ở mức hơn 4,9 tỷ đồng. Trong khi đó, giá trị đóng tàu đến lúc bị ngân hàng bắt giữ đã chi phí là trên 12 tỷ đồng. Như vậy, sau 3 năm, con tàu này đã bị giảm trên 7 tỷ đồng. Nguyên nhân dẫn đến thiệt hại trên hoàn toàn do phía ngân hàng. Thế nhưng, TAND tỉnh Thái Bình lại cho rằng lỗi thuộc phía Cty Minh Thanh là hoàn toàn trái pháp luật. Bởi vì, theo hợp đồng thế chấp tài sản hình thành sau đầu tư, CNNHPTTB được toàn quyền lựa chọn hìn thức xử lý tàu Minh Thanh 01. Tuy nhiên, sau khi bắt giữ con tàu này, CNNHPTTB không thực hiện ngay việc xử lý tài sản để thu hồi nợ. Tận đến ngày 1/1/2011 (gần 5 tháng sau), lợi dụng Cty Minh Thanh có tờ trình đề nghị tạm dừng xử lý tài sản để tìm đối tác chuyển đổi nghĩa vụ nên chưa xử lý tài sản theo yêu cầu của Cty Minh Thanh. Tòa sơ thẩm căn cứ vào đây để cho rằng CNNHPTTB không có lỗi là hoàn toàn không đúng quy định của pháp luật.

Như vậy là đã rõ ai là người gây thất thoát hơn 7 tỷ đồng vốn nhà nước tại CNNHPTTB. Vụ việc này cần xem xét một cách thấu đáo để xử lý đúng người đúng tội, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật!

NGUYỄN THẠCH TRÍ VĨNH