Dự thảo Luật Quốc phòng (sửa đổi) gồm 7 chương, 41 điều quy định về nguyên tắc, chính sách; hoạt động cơ bản về quốc phòng; tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, thiết quân luật, giới nghiêm; lực lượng vũ trang nhân dân; bảo đảm quốc phòng; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức; quyền và nghĩa vụ của công dân về quốc phòng.

 Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng- An ninh Võ Trọng Việt Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Quốc phòng (sửa đổi). Ảnh: Quốc hội

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Quốc phòng (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng- An ninh Võ Trọng Việt cho biết, tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV, Quốc hội đã tiến hành thảo luận về dự án Luật Quốc phòng (sửa đổi).

 Sau kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra chủ trì phối hợp với Ban soạn thảo và các cơ quan hữu quan tiếp thu, giải trình chỉnh lý dự thảo Luật, đồng thời gửi xin ý kiến các Đoàn đại biểu Quốc hội.

Qua thảo luận, đa số ý kiến các đại biểu Quốc hội đồng tình cao với các nội dung trong Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Quốc phòng (sửa đổi) và dự thảo Luâ%3ḅt đã được chỉnh lý; cho rằng dự thảo luật đã tiếp thu tối đa ý kiến của các đại biểu Quốc hội, tạo cơ sở pháp lý để xây dựng nền quốc phòng toàn diện, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh quốc gia.

Đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho rằng, dự thảo Luật Quốc phòng (sửa đổi) đã quy định những nguyên tắc và chính sách lớn về kết hợp kinh tế- xã hội với quốc phòng, tạo hành lang pháp lý để bộ, ngành, địa phương có cơ sở triển khai thực hiện. 

Theo đại biểu Nguyễn Thanh Hải, dự thảo Luật lần này đã quy định rõ các cơ quan, tổ chức, cá nhân khi tiến hành các hoạt động sản xuất, kinh doanh, đầu tư, nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ phải tuân thủ yêu cầu của Nhà nước về kết hợp phát triển kinh tế với bảo đảm quốc phòng. 

Quy định này cũng kế thừa quy định tại Điều 11, Luật Quốc phòng hiện hành, vừa bảo đảm không hạn chế quyền kinh doanh, thống nhất với chính sách Nhà nước về quốc phòng, vừa huy động được nguồn lực của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong nước để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng.

Đại biểu Quốc hội Lê Thị Nguyệt cũng bày tỏ tán thành với quy định của dự thảo về vấn đề kết hợp kinh tế- xã hội với quốc phòng; cho rằng dự thảo luật đã tạo hành lang pháp lý, khắc phục bất cập trong thời gian qua. Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, bổ sung vào dự thảo luật các chính sách hỗ trợ cho quân nhân trong điều chuyển công tác; quy định cụ thể nội dung về hậu phương quân đội.

Về nội dung liên quan đến phòng thủ quân khu, có một số ý kiến đại biểu đề nghị làm rõ về căn cứ quy định phòng thủ quân khu. Về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng- An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt nêu rõ, dự thảo Luật quy định phòng thủ quân khu là thể chế Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 22/9/2008 của Bộ Chính trị về tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới. 

Mặc dù quân khu không phải là cấp hành chính, song có vị trí, vai trò chiến lược trong phòng thủ đất nước để bảo vệ từng vùng, miền, hướng chiến lược. Quân khu có chức năng, nhiệm vụ phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng và hoạt động của khu vực phòng thủ; giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện quản lý Nhà nước về quốc phòng trên địa bàn.

 Khi có chiến sự, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh quân khu lãnh đạo, chỉ đạo và chỉ huy thống nhất lực lượng vũ trang chiến đấu bảo vệ địa phương; đồng thời, quân khu mới có đủ lực lượng, phương tiện để thực hiện các nhiệm vụ quốc phòng mà cấp tỉnh, cấp huyện không giải quyết được.

 Thực tế, hơn 70 năm qua cho thấy các quân khu đã đóng góp quan trọng vào các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Về Điều 16 dự thảo Luật quy định “Bộ, ngành, địa phương xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, dự án phải được Bộ Quốc phòng và cơ quan có thẩm quyền của Chính phủ phối hợp thẩm định”, có đại biểu cho rằng quy định như vậy là quá rộng, cần quy định những nguyên tắc hoặc quy mô dự án để dễ thực hiện.

Giải trình vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch cho biết, quy định tại dự thảo Luật là cơ bản kế thừa khoản 2 Điều 11 Luật Quốc phòng hiện hành. 

Đa số ý kiến các đoàn đại biểu Quốc hội tán thành quy định này nhằm đảm bảo chặt chẽ, tránh bỏ sót việc thẩm định, phối hợp thẩm định của Bộ Quốc phòng với các dự án kinh tế- xã hội nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập trong thời gian qua. 

Mặt khác, thông qua việc thẩm định mới xác định được dự án nào liên quan đến quốc phòng. Dự thảo Luật quy định những nguyên tắc cơ bản, chính sách lớn còn về quy mô, trình tự, hồ sơ thẩm định, thẩm quyền, thời gian thẩm định các dự án kinh tế- xã hội do các luật chuyên ngành điều chỉnh và giao Chính phủ quy định chi tiết, biện pháp thi hành. Vì vậy, đề nghị Quốc hội cho giữ nguyên như dự thảo Luật.

Trước đó, tại phiên làm việc chiều 22/5, các đại biểu Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Cảnh sát biển Việt Nam.

PV