Giảm tối thiểu 46 sở trên cả nước nếu hợp nhất, sáp nhập
Theo các phương án mà Bộ Nội vụ đưa ra thì có thể giảm tối thiểu từ 46 đến 88 Sở, chưa bao gồm các Sở không đủ tiêu chí thành lập, cần sắp xếp lại. Đây là nội dung được thể hiện trong dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 24/2014/NĐ-CP quy định tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Bộ Nội vụ cho biết, các Sở được tổ chức thống nhất ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gồm Sở Tư pháp, Sở TN-MT, Sở LĐ-TB-XH và Sở Y tế. Các Sở: KH-ĐT, Tài chính, GTVT, Xây dựng, NN-PTNT, Công Thương, KH&CN, Sở GD&ĐT, Sở TT&TT, Sở VH-TT&DL (hoặc Sở Văn hoá, Thể thao) do UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định việc giữ ổn định hoặc hợp nhất.
Các sở giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định giữ ổn định hoặc thực hiện thí điểm hợp nhất gồm Sở Nội vụ (thí điểm hợp nhất với Ban Tổ chức); Thanh tra tỉnh (thí điểm hợp nhất với Uỷ ban Kiểm tra); Văn phòng UBND (thí điểm hợp nhất với Văn phòng Đoàn ĐBQH và Văn phòng HĐND cấp tỉnh).
Theo Bộ Nội vụ, việc quy định 4 Sở được tổ chức thống nhất là nhằm đảm bảo tính kế thừa, ổn định đối với các sở đã được sắp xếp, tổ chức theo mô hình tổ chức sở quản lý đa ngành, đa lĩnh vực và các sở chuyên ngành chuyên sâu được quy định và đang thực hiện tại Nghị định số 24/2014/NĐ-CP.
Bộ Nội vụ cũng cho biết, thực hiện chủ trương thí điểm hợp nhất một số cơ quan của Đảng và Nhà nước có chức năng, nhiệm vụ tương đồng ở cấp tỉnh những nơi có đủ điều kiện theo tinh thần Nghị quyết số 18 của Trung ương, dự thảo Nghị định giao cho địa phương quyết định việc giữ ổn định hoặc thí điểm hợp nhất Sở Nội vụ với Ban Tổ chức tỉnh ủy (thành ủy), Thanh tra tỉnh với Ủy ban Kiểm tra tỉnh ủy (thành ủy) bảo đảm phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa phương.
Căn cứ vào phân nhóm sở và thẩm quyền quyết định thành lập sở, thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy, dự thảo thiết kế nhiều phương án. Theo phương án 1 là không quá 20 sở với Hà Nội và TP.HCM, không quá 19 sở với đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I, không quá 18 sở với loại II và không quá 17 với loại III, thì giảm tối thiểu 46 sở (chưa bao gồm các sở không đáp ứng đủ tiêu chí thành lập, cần phải sắp xếp lại theo quy định tại Nghị định này). Khi đó, có 22 tỉnh, thành phố cần giảm tối thiểu 1 sở, 12 tỉnh cần giảm tối thiểu 2 sở.
Phương án 2 là không quá 20 sở đối với Hà Nội và TP.HCM, không quá 18 sở đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I, không quá 17 sở đối với loại II và loại III thì giảm tối thiểu 88 sở. Như vậy, sẽ có 24 tỉnh, thành phố cần giảm tối thiểu 1 sở; 23 tỉnh, thành cần giảm tối thiểu 2 sở và 6 tỉnh cần giảm tối thiểu 3 sở.
Trong các phương án nêu trên, để bảo đảm thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy có lộ trình, tránh xáo trộn lớn, Bộ Nội vụ đề xuất lựa chọn phương án 1.
Một trong những tiêu chí thành lập chi cục thuộc sở là khối lượng công việc yêu cầu được bố trí tối thiểu từ 12 biên chế công chức trở lên. Còn thành lập phòng chuyên môn, nghiệp vụ thuộc sở thì khối lượng công việc yêu cầu được bố trí tối thiểu từ 7 biên chế công chức trở lên đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh loại đặc biệt, tối thiểu từ 6 biên chế với cấp tỉnh loại I, tối thiểu từ 5 biên chế với loại II và loại III.
Sáp nhập sở không phải cộng cơ học
Nói về đề xuất có thể hợp nhất, sáp nhập 17 sở trong dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, TP. trực thuộc T.Ư, ủy viên thường trực UB Tài chính Ngân sách của QH Lê Thanh Vân cho rằng dường như Bộ Nội vụ mới làm được việc cộng dồn các đơn vị theo nguyên tắc cơ học. Cũng nhiều ý kiến cho rằng, phải tính toán kỹ để việc sáp nhập đem lại hiệu quả thực sự.
Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Triệu Văn Cường khẳng định việc sắp xếp các sở phải dựa trên chức năng nhiệm vụ tương đồng để hợp nhất, sáp nhập và tuỳ tình hình thực tế của từng địa phương chứ không phải cộng cơ học.
Thứ trưởng Triệu Văn Cường cho biết, trong những năm qua, cải cách khu vực công và nâng cao năng lực nhà nước luôn được Đảng và Chính phủ đặc biệt quan tâm.
Chương trình cải cách hành chính đã được triển khai và đạt những kết quả tích cực, góp phần nâng cao năng lực nhà nước; tổ chức bộ máy các cơ quan hành chính nhà nước tiếp tục được tinh gọn theo hướng quản lý đa ngành, đa lĩnh vực, đẩy mạnh phân cấp T.Ư - địa phương…
Tuy nhiên, Thứ trưởng Nội vụ cũng nhìn nhận, cải cách hành chính ở Việt Nam còn đối mặt một số khó khăn, thách thức. Bộ máy hành chính còn cồng kềnh, hoạt động kém hiệu quả, nhiều tầng nấc trung gian; chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan còn chồng chéo.
Tình trạng số lượng cán bộ, công chức, viên chức vừa thừa, vừa thiếu, chất lượng nguồn nhân lực trong khu vực công tuy được nâng lên song chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển quốc gia, việc tinh giản biên chế chưa đạt được mục tiêu, yêu cầu đề ra...
Do đó, nghị quyết 18, T.Ư 6 đề ra mục tiêu tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Trong đó, nghị quyết đã đưa ra một số nhiệm vụ, giải pháp cụ thể đối với các cơ quan hành chính như tiếp tục thực hiện đổi mới, kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy từ các cơ quan ở T.Ư và địa phương, giảm đầu mối, bỏ cấp trung gian.
Trao đổi về đề xuất hợp nhất, sáp nhập một loạt sở ngành trong dự thảo nghị định quy định về tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, TP. trực thuộc T.Ư đang được đưa ra lấy ý kiến, Thứ trưởng Nội vụ cho hay, đây là một trong những nội dung Bộ đang triển khai theo nghị quyết 18 để trình cấp có thẩm quyền ban hành.
Ông Cường cho biết: “Đây là vấn đề khá là đụng chạm nên trong thực tế triển khai chắc sẽ gặp vướng mắc, nhất là về con người. Khi sắp xếp tinh gọn bộ máy, chắc chắn sẽ giảm biên chế. Vấn đề đặt ra là chúng ta phải cương quyết làm thôi. Bộ Nội vụ cũng phải sắp xếp và cũng phải dựa trên chức năng nhiệm vụ tương đồng để hợp nhất, sáp nhập và tuỳ tình hình thực tế của từng địa phương chứ không phải cộng cơ học. Để thuyết phục sự đồng thuận của các địa phương và đảm bảo mục tiêu tinh gọn bộ máy, Bộ Nội vụ đã đưa ra nhiều phương án khác nhau, dựa vào tình hình thực tế của các tỉnh khác nhau để thực hiện sao cho phù hợp. Việc này phải có lộ trình để giải quyết chứ trong một lúc không thể giải quyết được ngay. Nếu việc này được triển khai, tôi tin là sẽ tác động rất tốt đến bộ máy hành chính hiện nay. Tất cả sự thay đổi mà Bộ Nội vụ đưa ra đều đóng góp nhiều lợi ích cho sự phát triển của đất nước. Các địa phương có nhiều ý kiến khác nhau nhưng tựu trung là họ ủng hộ việc sắp xếp các sở làm sao có chiều hướng tốt hơn, hiệu quả hơn”.
Khánh An
