Làm trái chỉ đạo của Thủ tướng

Vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã ký kết luận thanh tra việc mua bán hơn 750 nghìn tấn than tại Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 và chỉ rõ lãnh đạo Bộ Công Thương đã thiếu trách nhiệm trong việc ban hành Thông báo số 122/TB-BCT và Công văn số 565/BCT-ĐTĐL không đúng với Chỉ thị 21/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ (Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam mua than trong nước cho sản xuất điện từ Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng công ty Đông Bắc ) nhưng lãnh đạo Bộ lại ký cho phép Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 2 mua than từ Công ty Hoành Sơn là một công ty tư nhân, không kiểm soát kỹ nguồn gốc than, than không đảm bảo chất lượng, tổng tiền thanh toán mua than của công ty này lên tới hơn 1500 tỷ đồng.

Ngày 10-10-2017, trước thông tin một lãnh đạo Bộ phản ứng rằng không liên quan đến chỉ đạo vụ mua bán 750 tấn than vì “không được phân công”, Văn phòng Bộ Công Thương đã cung  cấp cho báo chí các văn bản liên quan đến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công Thương.

Cụ thể, tại Thông báo số 122A/TB-BCT ngày 18-3-2016 do ông Đỗ Văn Côi, Phó Chánh Văn phòng Bộ Công Thương ký về kết luận của Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng về hợp đồng mua bán điện của một số nhà máy điện thuộc PVN đã nêu rõ: Ngày 11-3-2016, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng đã chủ trì cuộc họp giải quyết vướng mắc trong đàm phán hợp đồng mua bán điện của một số nhà máy.

Theo đó, ông Hoàng Quốc Vượng chỉ đạo: “Đồng ý để nhà máy điện Vũng Áng 1 được thanh toán chi phí than đã mua từ nguồn khác...”.

Không dừng ở chỉ đạo chưa đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nêu trên, ông Hoàng Quốc Vượng còn có thêm chỉ đạo vượt quyền cả Bộ trưởng Bộ Công Thương khi yêu cầu: “Cục Điều tiết điện lực chịu trách nhiệm rà soát nhằm sửa đổi, bổ sung nội dung của Thông tư 56/2014/TT-BCT trong các trường hợp phát sinh trong thực tiễn là các nhà máy nhiệt điện mua than từ nhiều nguồn khác nhau...”. Với chỉ đạo này cho thấy, Chỉ thị số 21/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã không được Bộ Công Thương quán triệt và thực hiện nghiêm túc. Thậm chí, lãnh đạo bộ này còn có ý định sửa đổi cả một thông tư để vượt quyền Thủ tướng, cho phép các nhà máy nhiệt điện mua than từ nhiều nguồn khác nhau.

Quyết tâm “cầm đèn chạy trước ô tô” còn thể hiện rõ hơn khi tại công văn số 565/BCT-ĐTĐL ngày 19-1-2017, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng đã có chỉ đạo: “...Cho phép được mua than từ Công ty Hoành Sơn..., tổng khối lượng than mua không vượt quá 900 nghìn tấn...".

“Đại gia” Hoành Sơn và mối lương duyên với PVN

Theo trang web của Công ty Hoành Sơn (Công ty cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn), Công ty cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn là doanh nghiệp hàng đầu trên địa bàn Hà Tĩnh và khu vực miền Trung, kinh doanh đa ngành nghề, trong đó có hoạt động kinh doanh vận tải thương mại hàng hóa xi măng, sắt thép, than đá từ Việt Nam sang nước bạn Lào, từ Lào về Việt Nam với các mặt hàng thạch cao, phân bón kali… phục vụ các nhà máy sản xuất xi măng, cung cấp phân bón kali tận chân ruộng theo yêu cầu của nông dân các tỉnh trong khu vực. Ngoài kinh doanh vận tải và thương mại, Công ty còn đầu tư mua sắm hàng trăm phương tiện máy móc, thiết bị hiện đại thi công các công trình lớn trên địa bàn, đặc biệt là khu kinh tế Vũng Áng, dự án Formosa.

Trên trang web, Hoanh Son Group cho biết là đối tác và bạn hàng tin cậy chuyên cung cấp và kinh doanh than đá, phân bón, xi măng, sắt thép... trên địa bàn cả nước và nước bạn Lào. Các đối tác truyền thống cung cấp và phân phối sản phẩm của Hoanh Son Group bao gồm:Xi măng The Vissai ...Các Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng; Duyên Hải, Vĩnh Tân, ... thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN).

 Công ty cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn là doanh nghiệp mạnh ở Hà Tĩnh

Theo thông tin từ báo chí truyền thông, Công ty Hoành Sơn có mối lương duyên và quan hệ rất “đặc biệt” với Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam. Trước khi cung cấp than cho nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, Công ty Hoành Sơn từng được PVN tạo điều kiện đầu tư vào một siêu dự án khác.

Giữa năm 2007, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) và Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai ký thỏa thuận hợp tác triển khai dự án Cảng Phước An tại huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Một năm sau đó, CTCP Dầu khí Đầu tư Khai thác Cảng Phước An (PAP) được thành lập và đến năm 2009 chính thức được cấp giấy chứng nhận đầu tư dự án.

Tuy nhiên, vì nhiều lí do mà dự án triển khai khá chậm chạp trong suốt 7 năm qua, các công việc đã làm được chủ yếu mới dừng ở khâu giải phóng mặt bằng. Với chủ trương xã hội hóa đầu tư và tập trung vào lĩnh vực cốt lõi nên PVN đã quyết đình tìm đối tác chiến lược cùng triển khai dự án. Cái tên đã được chọn là CTCP Tập đoàn Hoành Sơn – Hoành Sơn Group.

Vào ngày 9/7/2016, Hoành Sơn thông qua công ty con là Công ty TNHH MTV Hoành Sơn đã hoàn tất chuyển 460 tỷ đồng để mua 46 triệu cổ phần của Cảng Phước An. Sau đợt chào bán cổ phần riêng lẻ này, vốn điều lệ của Phước An tăng lên 900 tỷ đồng và Hoành Sơn trở thành cổ đông nắm quyền kiểm soát với tỷ lệ sở hữu 51,1% vốn điều lệ. Trước đó, PVN là cổ đông chính nắm giữ gần 80% cổ phần.

Thương vụ bán than nhiều dấu hỏi

Tại dự án bán than cho Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, sản lượng than do Công ty Hoành Sơn cung cấp cho NMNĐ Vũng Áng 1 được thực hiện cả trên đường bộ và đường biển.

Hợp đồng số 122/VQPP-HS/04-2015/VA1: Từ tháng 5 năm 2015 đến tháng 7 năm 2016, sản lượng mua thực tế là 790.931,76 tấn quy ẩm đạt 87,88% sản lượng ký kết.

Tuy nhiên, theo kết luận thanh tra của Bộ Công Thương, việc đề xuất lựa chọn Công ty Hoành Sơn chưa chi tiết, cụ thể về các điều kiện, chủ yếu dựa vào các Văn bản giới thiệu của tỉnh Hà Tĩnh, điều kiện thực tế cung cấp than tại NMNĐ Vũng Áng 1 và năng lực của Công ty (không có biên bản kiểm tra hiện trạng kho bãi của Công ty Hoành Sơn).

Kết luận Thanh tra cũng chỉ rõ sai phạm của Công ty Hoành Sơn, Công ty Hoành Sơn chưa cung cấp đầy đủ hồ sơ chứng minh nguồn gốc than nội địa của Công ty cổ phần Thương mại Hoàng Thảo Lâm và Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ Triệu Phong.

Hiện nay, để thực hiện kết luận thanh tra, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã chỉ đạo Ban quản lý dự án Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 “phối hợp với Công ty Hoành Sơn cùng các cơ quan chức năng để làm rõ nguồn gốc than nội địa cung cấp cho NMNĐ Vũng Áng 1 từ Công ty cổ phần Thương mại Hoàng Thảo Lâm và Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ Triệu Phong”.

Được biết, Công ty cổ phần Thương mại Hoàng Thảo Lâm được cấp giấy đăng ký kinh doanh số 0103251213  ngày 19-01-2009, có địa chỉ tại Tổ 30 - Phường Yên Hoà - Quận Cầu Giấy - Hà Nội, do bà Phạm Thị Bích Thà là đại diện theo pháp luật.  Còn Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ Triệu Phong có địa chỉ tại Số 158 Hai Bà Trưng - Phường An Biên - Quận Lê Chân - Hải Phòng, có ngành nghề kinh doanh chuyên khai thác và thu gom than cứng. Người đại diện là Phạm Hồng Điệp, đăng ký nơi ở Tổ 20 - Khu 6-Phường Quang Trung-Thành phố Uông Bí-Quảng Ninh

Quang Minh