(CLO) Thời gian gần đây, dư luận xôn xao về việc thành phố Đà Nẵng phát hiện vụ khai thác gỗ trái phép rừng phòng hộ Bắc Sơn Trà với “quy mô khủng”, đồng thời có nhiều chỉ đạo xử lý nghiêm. Cùng lúc, nhiều cơ quan báo chí cũng nhận được Đơn kêu cứu của các hộ dân trồng rừng tại khu vực này cho rằng mình không phá rừng. Vậy đâu là sự thật...?  

Hơn hai mươi năm sống chết với rừng  

Thay mặt các hộ trồng rừng, ông Phạm Hùng Mạnh nêu rõ trong đơn: “Năm 1992, khi đơn vị chúng tôi là Trung đoàn 83 – Công binh Hải quân chọn khu vực Bãi Bắc bán đảo Sơn Trà là điểm dừng chân hành quân dã ngoại, đồng thời đây còn là điểm đợi cơ tàu chiến đấu, khi đó khu vực bãi Bắc Sơn Trà là vùng núi hoang sơ, cây cối thưa thớt. Do trước đó, khu vực này đã bị người dân vào khai thác gỗ, khai thác củi và đốt củi lấy than... Từ khi đơn vị chúng tôi chọn nơi đây là điểm dừng chân, chúng tôi đã tiến hành trồng cây gây rừng và bảo vệ chăm sóc những cây còn lại...

Năm 1996, Ban bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Sơn Trà ra khu vực này kiểm tra, và động viên chúng tôi làm thủ tục xin nhận giao đất trồng rừng theo Nghị định 01/CP ngày 04/01/1995 của Chính phủ... Theo hướng dẫn của Ban BTTN Sơn Trà, chúng tôi đã làm đơn, xin xác nhận của đơn vị, rồi gửi Ban BTTN Sơn Trà để làm các thủ tục nhận giao khoán đất. Sau đó, Ban BTTN Sơn Trà đã ký “Hợp đồng giao khoán đất để trồng rừng và phát triển kinh tế vườn” với các hộ chúng tôi, thời hạn là 50 năm. Đến nay đã 20 năm nhận giao khoán, chúng tôi đã chăm sóc, bảo vệ và phát triển trồng mới được nhiều hécta rừng....

Trong suốt nhiều năm qua, năm nào các cơ quan chức năng như Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục kiểm lâm thành phố, Hạt kiểm lâm liên quận Sơn Trà – Ngũ Hành Sơn cũng nhiều lần vào kiểm tra công tác bảo vệ, phát triển rừng, phòng chống cháy rừng của chúng tôi. Tất cả các đoàn kiểm tra đều đánh giá và kết luận công tác chăm sóc, bảo vệ, phát triển rừng của chúng tôi là rất tốt và lần nào cũng ghi nhận hiện trạng về những cây chết khô, cây chết do đổ ngã.” .

Đối chiếu trình bày của ông Phạm Hùng Mạnh và tài liệu thu thập được, đặc biệt là Báo cáo ngày 30/8/2010 của Chi cục kiểm lâm TP Đà Nẵng có thể thấy Đơn kêu cứu của ông Mạnh là có cơ sở. Theo đó, Chi cục kiểm lâm TP Đà Nẵng xác nhận nguồn gốc đất do ông Mạnh quản lý là giao khoán theo nghị định 01/CP ngày 04/01/1995 của Chính phủ ban hành quy định về giao khoán sử dụng đất vào mục đích sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản trong các doanh nghiệp nhà nước.

Năm 1997, 1998 ông Phạm Hùng Mạnh có nhận khoán trồng rừng 33 ha tại Tiểu khu 55 cũ (nay là tiểu khu 63, Bán đảo Sơn Trà, TP Đà Nẵng). Thủ tục giao khoán 15 ha và 18 ha để trồng rừng và phát triển kinh tế vườn do Ban quản lý Khu BTTN Sơn Trà, TP Đà Nẵng giao năm 1997, 1998 … Các tài liệu khác đều thể hiện các hộ dân nhận khoán đất trồng rừng tại khu vực trong đó có hộ ông Phạm Văn Mạnh đều chăm sóc, bảo vệ tốt rừng suốt 23 năm qua.

Dọn dẹp cây đổ bị coi là khai thác gỗ trái phép?

Mọi chuyện bắt đầu khi Chi cục kiểm lâm thành phố Đà Nẵng thực hiện ý kiến chỉ đạo của Giám đốc Sở NN và PTNT thành phố Đà Nẵng thành lập  Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra tại tiểu khu 63, phường Thọ Quang, quận Sơn Trà thì phát hiện hơn 3 khối gỗ tại kho của Cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch Trường Mai (Công ty ký hợp đồng liên doanh khai thác du lịch với ông Phạm Hùng Mạnh trên đất rừng giao khoán). Đồng thời Đoàn phát hiện nhiều cây gỗ bị đổ bật gốc hoặc bị chặt hạ bởi tác động của con người.

Qua xác minh, tổng số cây đã khai thác là 16 cây, đường kính gốc từ 15 cm đến 143 cm; trong đó có một cây bị bật gốc, ngã tự nhiên không rõ nguyên nhân và một cây có đường kính gốc chính 140 cm gồm hai thân trong đó một thân đường kính 75 cm bị gãy ngã tự nhiên không rõ nguyên nhân. Chủng loại gỗ thuộc gỗ thông thường (gỗ tạp) nhóm V, VI, VII gồm các loại: chò đen, nhội, dẻ trắng, sồi trắng, lim xẹt và lòng mang lá lớn. Báo cáo kết quả kiểm tra của Đoàn đã đánh giá vi phạm này là nghiêm trọng nên báo cáo xin ý kiến xử lý.

Liên quan đến vụ việc này, ông Phạm Hùng Mạnh cho biết: “Khi nhận giao khoán, tất cả các hợp đồng ký kết giữa ông và Ban quản lý Khu BTTN Sơn Trà, TP Đà Nẵng đều ghi rõ là giao đất, chứ không phải giao rừng. Suốt 23 năm trồng, chăm sóc, bảo vệ rừng ông Mạnh chỉ ghi nhận có 25 trường hợp cây đổ do bão, mối ăn rỗng và nguyên nhân tự nhiên. Các cây này đổ đè lên phần cây trồng giá trị của hộ nhận khoán nên tất yếu phải thu dọn. Hơn nữa, vì khu đất đã ký hợp đồng liên doanh làm khu du lịch sinh thái nên một số cây có nguy cơ đổ phải dọn ngay để tránh tai nạn cho du khách thăm quan”.

Không chỉ dọn cây sắp đổ, ông Mạnh còn cho trồng thay thế vào đó hàng ngàn cây có giá trị để thay thế, tạo cảnh quan đẹp, đồng thời quy hoạch tốt để phòng chống cháy rừng. Ông Mạnh cho biết thêm: “Trong quá trình bảo vệ, chăm sóc và phát triển rừng, để tạo cảnh quan sinh thái, để phòng chống cháy rừng và cũng là để an toàn cho những du khách đến tham quan vườn rừng, tránh để những cây chết khô đổ, gãy rất dễ gây tai nạn, tôi đã cho người vệ sinh, thu dọn một số cây gỗ đổ, gã, cây chết đứng.

Đối với một số cây đổ, gã chắn ngang lối đi, tôi cho cắt khúc và xếp gọn ngàng cạnh đó. Đối với một số cây chết đứng có nguy cơ đổ gãy bất cứ lúc nào, tôi cho cắt hạ và cũng xếp gọn cạnh gốc. Tất cả các khúc gỗ đều còn nguyên ở tại hiện trường, các đoàn kiểm tra cũng đã đo đếm rồi, chứ tôi chưa hề vận chuyển một khúc gỗ, thậm trí là một mẩu gỗ nhỏ nào ra khỏi rừng. Đối với những cây gỗ này các đoàn thanh tra, kiểm tra đều biết rất rõ, chúng đều là cây gỗ khô, không phải gỗ tươi và cũng không có giá trị kinh tế thương mại. Trước hiện trường như vậy, có người trong đoàn kiểm tra đã chia sẻ với tôi rằng việc này đúng là: “tình ngay lý gian”.

Đề nghị các cơ quan chức năng TP Đầ Nẵng xem xét vụ việc này, đảm bảo quyền và lợi ích của công dân không bị xâm hại.

Công Lý