Ông Võ Thành Nam và bà Hồ Thị Đức chấp nhận thỏa thuận lập hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ cho 2 vợ chồng ông Đinh Quý Dũng và bà Lý Thị Tuyết Mai (vợ ông Dũng) hợp tác để chuyển nhượng lại 13.000m2 trong tổng diện tích 33.383m2 cho những người có nhu cầu sử dụng.
Sau khi ký hợp đồng, ông Dũng mượn sổ đỏ của bà Đức để thực hiện việc đầu tư cơ sở hạ tầng và làm thủ tục chuyển nhượng.
Sau đó, ông Dũng bị truy tố về tội trốn thuế khi thực hiện một số dự án (trong đó có dự án hợp tác với bà Đức). Khi khám xét trụ sở Cty Đại Dũng, CQĐT đã thu giữ 06 sổ đỏ, trong đó có sổ đỏ của bà Đức.
Tháng 7/2008, TAND huyện Dĩ An xử sơ thẩm (nay là TAND thị xã Dĩ An), phạt ông Dũng 30 tháng tù treo, buộc phải nộp lại hơn 2,6 tỉ đồng tiền trốn thuế. Tòa còn áp dụng Điều 41 BLHS 1999 tuyên “quản thủ” 06 sổ đỏ mà CQĐT đã thu giữ để đảm bảo thi hành án (THA). Ông Dũng kháng cáo. Tháng 6/2010, TAND tỉnh Bình Dương xử phúc thẩm, tuyên y án.
Khi nhận được thông tin sổ đỏ của mình bị tòa tuyên “quản thủ”, năm 2011, bà Đức gửi đơn khiếu nại đến TAND thị xã Dĩ An, TAND tỉnh Bình Dương và Chi cục THA dân sự thị xã Dĩ An để yêu cầu tòa trả lại sổ đỏ cho mình. Theo bà Đức, “hợp đồng hợp tác giữa bà và công ty của ông Dũng thì bà chỉ hợp tác đầu tư chuyển nhượng hơn 13.000m2 đất, phần đất còn lại hơn 20.000m2 vẫn thuộc quyền sử dụng của bà. Thực tế, gia đình bà vẫn đang quản lý, sử dụng diện tích đất này. Các cơ quan tố tụng không đưa bà vào tham gia vụ án với tư cách là người liên quan nhưng lại tuyên “quản thủ” giấy đỏ của bà là vi phạm tố tụng, xâm phạm quyền lợi hợp pháp của bà”.
Việc “quản thủ” sổ đỏ của bà Đức không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình bà Đức mà còn ảnh hưởng đến hơn 110 gia đình khi đã bỏ tiền mua dự án này, vì thế nhiều người đã gửi đơn khiếu nại lên chính quyền.
Tháng 2/2015, TAND tỉnh Bình Dương có công văn hướng dẫn bà Đức đến Chi cục THA thị xã Dĩ An để liên hệ vì khi xử phúc thẩm xong, tòa đã bàn giao hết giấy đỏ cho cơ quan THA. Tuy nhiên, khi bà Đức đến Chi cục THA thị xã Dĩ An thì nhận được trả lời là chưa có cơ sở để trả giấy đỏ với lý do ông Dũng chưa nộp lại hơn 2,6 tỉ đồng tiền trốn thuế theo bản án đã tuyên.
Nói về bản án của Tòa, đại diện chính quyền Dĩ An cho rằng: “Việc Tòa án quản thủ 06 Giấy chứng nhận của các hộ dân để đảm bảo cho việc thi hành án đối với bị cáo Dũng là không phù hợp với các tình tiết khách quan của vụ án, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sử dụng đất và những người đang trực tiếp quản lý, sử dụng đất dân sự cũng không thể thi hành được phần trách nhiệm dân sự đối với bị cáo Dũng mà Tòa án đã tuyên trong bản án.”
Chính vì thế, tháng 7/2016, ông Nguyễn Thanh Phong – Chủ tịch UBND thị xã Dĩ An đã ký công văn 1573 gửi VKSND cùng TAND tỉnh Bình Dương đề nghị kháng nghị Bản án theo thủ tục giám đốc thẩm. Nội dung công văn nêu: “UBND thị xã Dĩ An đề nghị TAND tỉnh, VKSND tỉnh có văn bản kiến nghị Chánh án TAND cấp cao xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án 152/2008/HSST ngày 09/7/2008 của TAND huyện Dĩ An (nay là thị xã Dĩ An) và Bản án số
77/2010/HSPT ngày 25/6/2010 của TAND tỉnh Bình Dương theo hướng tuyên hủy đối với phần quyết định “quản thủ 06 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất…”
Đến ngày 29/12/2017 của UBND tỉnh Bình Dương gửi công văn số 6054 trả lời kiến nghị của UBND thị xã Dĩ An, trong có nội dung: “Việc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bà Hồ Thị Đức chưa chuyển nhượng hết diện tích đất nhưng khi xét xử Tòa án không đưa bà Đức tham gia tố tụng với tư cách người có nghĩa vụ liên quan và tuyên quản thủ toàn bộ quyền sử dụng đất của bà Đức là không đúng quy định. Do đó, Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương đang kiến nghị bản án theo thủ tục tái thẩm.”
Trao đổi với phóng viên, ông Hồ Quý Sơn - Chi Cục trưởng Chi cục THA thị xã Dĩ An cho biết: “Hôm trước ông bà Đức chống gậy tới đây để xin lại sổ đỏ, trông rất tội. Cả 2 ông bà đã lớn tuổi mà còn phải đến cơ quan công quyền để khiếu nại, chúng tôi cảm thấy áy náy. Tuy nhiên, trong bản án của Tòa không xác định ông bà Đức là người liên quan quyền lợi và phán quyết của tòa cũng không buộc bà phải thực hiện nghĩa vụ nào nên chúng tôi phải khuyên ông bà về để chúng tôi đề nghị cấp trên có hướng giải quyết”.
Theo các cấp chính quyền, vướng mắc nằm ở việc tòa án tuyên
“quản thủ” giấy đỏ của bà Đức nên rất khó thi hành.
Theo bà Trần Thị Bích Hồng, người đại diện cho 110 hộ dân mua dự án này của Cty Đại Dũng bức xúc: “Nếu chúng tôi góp tiền lại rồi nộp cho thi hành án để lấy sổ đỏ ra sau đó bắt Đại Dũng trả tiền sau cho chúng tôi thì có được không?”
Vấn đề này, một Lãnh đạo Chi cục Thi hành án TX Dĩ An cho biết: Thực tế thì ông Dũng mới là người phải THA, trong khi giấy đỏ đứng tên bà Đức nên cơ quan THA không thể kê biên, phát mại phần đất này để THA. Mặt khác, giả sử ông Dũng có thực hiện xong nghĩa vụ mà tòa tuyên buộc thì cơ quan THA có trả lại giấy đỏ cho bà Đức hay không cũng là một vấn đề mà tòa chưa đề cập.
Theo Luật sư Thái Văn Chung, Điều 41 BLHS 1999 (về tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm) mà TAND huyện Dĩ An viện dẫn làm căn cứ tuyên “quản thủ” giấy đỏ của bà Đức cũng không quy định áp dụng biện pháp này.
“Theo tôi hiểu, “quản thủ” có nghĩa là tạm giữ giấy tờ đất để người phải THA thực hiện nghĩa vụ nào đó. Trong vụ này, bà Đức không được xác định là người liên quan đến vụ án, bà không phải thực hiện nghĩa vụ nào cả thì không hiểu ý tòa muốn tạm giữ giấy đỏ của bà để làm gì?” – Luật sư Chung cho hay.❏
Thái Sơn