Dưới đây là một số quy định về phòng cháy, chữa cháy đối với các tòa nhà cao tầng, trong đó có chung cư.

1. Phải có hệ thống báo cháy tự động

Tòa nhà từ 05 tầng trở lên phải trang bị hệ thống báo cháy tự động. Hệ thống này phải đảm bảo các yêu cầu sau: Phát hiện cháy nhanh, chuyển tín hiệu rõ ràng và đảm bảo độ tin cậy. Trường hợp hệ thống báo cháy tự động có liên kết với hệ thống chữa cháy thì ngoài chức năng báo cháy còn phải điều khiển hệ thống chữa cháy hoạt động ngay để kịp thời dập tắt đám cháy.

Hệ thống này sau khi đưa vào hoạt động phải được kiểm tra mỗi năm ít nhất 02 lần; được bảo dưỡng ít nhất 2 năm một lần. Theo Tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 3890:2009.

2. 50 – 150m2 có 1 bình chữa cháy

Tất cả các khu vực trong tòa nhà có nguy hiểm về cháy, kể cả những nơi đã được trang bị hệ thống chữa cháy đều phải trang bị bình chữa cháy xách tay hoặc bình chữa cháy có bánh xe. Bình phải được bố trí ở vị trí thiết kế, không để bình tập trung ở một chỗ.

Trong đó, với mức độ nguy hiểm thấp, định mức trang bị bình chữa cháy là 150m2/bình; mức độ nguy hiểm trung bình là 75m2/bình và với mức độ nguy hiểm cao là 50m/bình. Theo Tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 3890:2009.

3. Cửa thoát hiểm phải luôn đóng kín

Cửa của các lối ra thoát nạn từ các hành lang tầng, không gian chung, phòng chờ, sảnh và buồng thang bộ phải không có chốt khóa để có thể mở được cửa tự do từ bên trong mà không cần chìa. Với các tòa nhà có chiều cao lớn hơn 15m, các cánh cửa này phải là cửa đặc hoặc với kính cường lực.

Đối với các buồng thang bộ, cửa ra vào phải có cơ cấu tự đóng và khe cửa phải được chèn kín. Các cửa trong buồng thang bộ mở trực tiếp ra ngoài không có cơ cấu tự đóng và không cần chèn kín khe cửa.

Cửa của lối ra thoát nạn từ các gian phòng hay các hành lang phải là cửa đặc được trang bị cơ cấu tự đóng và khe cửa phải được chèn kín. Các cửa này nếu cần để mở khi sử dụng phải được trang bị cơ cấu tự đóng khi có cháy.

Theo Quy chuẩn Việt Nam: QCVN 06:2010/BXD.

4. Có 1 - 2 họng nước tại mỗi điểm trong nhà

Các tòa chung cư phải bố trí từ 01 – 02 họng nước chữa cháy cho mỗi điểm bên trong nhà với lượng nước tính cho mỗi họng là 2,3 lít/giây.

Các họng chữa cháy bên trong tòa nhà phải bố trí cạnh lối ra vào, trên chiếu nghỉ buồng thang, ở sảnh, hành lang và những nơi dễ thấy, dễ sử dụng. Tâm của họng chữa cháy phải đặt ở độ cao 1,25m so với mặt sàn; Mỗi họng chữa cháy trong tòa nhà phải có đặt van khóa, lăng phun nước và cuộn vòi mềm có đủ độ dài theo tính toán.

Theo Tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 2622:1995.

5. Có ít nhất 02 lối ra thoát nạn

Trong các nhà cao tầng phải có ít nhất 02 lối ra thoát nạn để đảm bảo cho người thoát nạn an toàn khi có cháy, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng chữa cháy hoạt động.

Trong các nhà cao tầng có diện tích mỗi tầng lớn hơn 300m2 thì hành lang chung hoặc lối đi phải có ít nhất hai lối thoát ra hai cầu thang thoát nạn. Cho phép thiết kế một cầu thang thoát nạn ở một phía, còn phía kia phải thiết kế ban công nối với thang thoát nạn bên ngoài nếu diện tích mỗi tầng nhỏ hơn 300m2.

Theo Tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 6160:1996

Ngoài nắm bắt những vấn đề về PCCC, người dân khi sinh sống ở các chung cư cao cầng cần nắm bắt cách thoát hiểm khi có sự cố xảy ra. Trong các vụ hỏa hoạn, đa phần nạn nhân tử vong vì nghẹt thở do khói nhiều hơn là bị bỏng hay chết cháy. Chính vì vậy, nguyên tắc đầu tiên để bảo toàn tính mạng khi xảy ra hỏa hoạn là mọi người phải quan sát thật kỹ, tìm mọi cách di tản ra khỏi khu vực nhiễm khói càng nhanh càng tốt, đồng thời tri hô để mọi người ứng cứu.

Khi bị “bà hỏa” tấn công, mọi người thường hoảng loạn và có rất ít thời gian để suy nghĩ. Chính tâm lý này đã khiến nhiều người không đủ tỉnh táo để quan sát tìm ra lối thoát hiểm. Bởi vậy, yếu tố quan trọng để con người thoát khỏi đám cháy là bình tĩnh và nhanh nhẹn thực hiện theo đúng phương pháp, kỹ năng thoát nạn để xử lý các tình huống xảy ra. Phải tuân thủ nguyên tắc cúi thấp người khi di chuyển vì khói luôn bay lên cao. Đôi lúc, cần bò dưới sàn nếu lượng khói tập trung nhiều, để tránh ngạt rồi thoát ra ngoài

Để không bị nhiễm khói, người dân nên lấy khăn thấm nước, sau đó che kín miệng và mũi để lọc không khí khi hít thở hoặc sử dụng mặt nạ chống khói nếu có. Trong trường hợp muốn thoát ra khỏi đám lửa thì nên dùng chăn, mền nhúng đẫm nước rồi trùm lên người và chạy nhanh ra ngoài, tránh để lửa bén vào trang phục. Nếu chẳng may bị lửa bén vào quần áo, tuyệt đối không được chuyển động, không được chạy vì gió sẽ làm ngọn lửa bùng thêm. Lúc này, người dân cần che mặt, nằm xuống nền và lăn qua lăn lại nhiều lần cho lửa tắt.

8 kỹ năng thoát nạn khi có cháy ở nhà cao tầng

1.       Phải tìm ra lối thoát hiểm theo đèn hoặc thông báo chỉ dẫn.

2.       Nếu phải băng qua lửa hoặc khói, phải dùng mặt nạ phòng độc hoặc chăn, quần áo, khăn ướt trùm lên đầu và mặt.

3.       Khi di chuyển cần cúi khom và men theo tường.

4.       Khi mở cửa cần kiểm tra nhiệt độ cánh cửa tránh để lửa tạt vào người.

5.       Nếu nhiệt độ quá cao phải tìm lối thoát hiểm khác.

6.       Nếu không có lối thoát phải chạy ra cửa sổ, ban công ra hiệu và gọi điện cho cảnh sát phòng cháy chữa cháy số 114.

7.       Có thể dùng đồ vải nối lại hoặc thang dây để leo xuống đất.

8.       Không được nhảy từ tầng quá cao xuống đất nếu không có sự hướng dẫn của lực lượng cứu hộ.

Mỗi tòa nhà cao tầng có kiến trúc khác nhau, do vậy khi đến sống và làm việc tại bất kì nhà cao tầng nào bạn nên tìm hiểu về những chỉ dẫn thoát hiểm tại đó. Hỏa hoạn thường bắt đầu bằng những đám cháy nhỏ, mỗi chúng ta cần nắm rõ những kỹ năng trên giúp cho thoát hiểm nhanh chóng và an toàn.

Một kinh nghiệm khác được Phòng cảnh sát PCCC Công an quận Đống Đa (Hà Nội) lưu lại để làm tài liệu phổ biến trong công tác phòng cháy chữa cháy tại các tòa nhà cao tầng, chung cư.

Thứ nhất: Khi xảy ra hỏa hoạn điều quan trọng hàng đầu là bạn không được mất bình tĩnh.

Thứ hai: Đa phần thiệt hại về người là do ngạt khói chứ không phải do lửa nóng.

Thứ ba: Khói độc đậm đặc và áp suất trong nhà kín sẽ tăng rất nhanh, do đó phải mở ngay lập tức tất cả các cửa ở hướng không có cháy để giảm áp suất. (Không được mở cửa ở hướng có cháy và khói xông vào phòng).

Thứ tư: Các phương pháp phòng khói khẩn cấp như khăn ướt luôn có tác dụng tốt, bạn nên luôn để một chai nước trong phòng.

Thực hiện biện pháp tránh ngạt do khói rất đơn giản

Đối với trường hợp nhà có ban công, bạn lấy một tấm nệm (màu xanh như hình minh họa) dựng lên một góc khoảng 45 độ và bạn chui vào trong. 

Đối với cửa sổ bạn sẽ để một khe thoáng phía trên khoảng chừng 30cm để khói có thể trượt qua tấm nệm và bốc lên ra ngoài trời. 

 

 

Dụng cụ cứu nạn ở đây chính là tấm nệm bạn đang nằm ngủ (xem hình tôi vẽ minh họa thực hiện đối với 2 trường hợp là cửa sổ và ban công hoặc cả 2 cùng lúc). 

Bạn lấy một tấm nệm (màu xanh như hình minh họa) dựng lên một góc khoảng 45 độ và bạn chui vào trong. Đối với cửa sổ bạn sẽ để một khe thoáng phía trên khoảng chừng 30cm để khói có thể trượt qua tấm nệm và bốc lên ra ngoài trời. Đối với bán công bạn sẽ dựng tấm nệm sao cho phần đáy của nó tiếp xúc được với sàn và tường rồi chui vào đó tránh khói.

Khi tránh được khói độc bạn đã có đến 90% cơ hội sống sót trong lúc nguy cấp thời gian tính bằng giây.

PV (t/h)