Theo Bộ Nông nghiệp và PTNT, năm 2016, tổng diện tích đất có rừng là 14.377.682 ha, tăng 315.826 ha so với năm 2015. Tuy nhiên, diện tích rừng khu vực Tây Nguyên tiếp tục giảm, với diện tích rừng hiện có 2.558.646 ha, giảm 3.170 ha so với năm 2015.
Giai đoạn 2012- 2017, diện tích rừng thiệt hại trên cả nước là 4.218 ha, chiếm 11% tổng diện tích rừng bị mất do cả hành vi vi phạm pháp luật và chuyển mục đích sử dụng rừng. Tình trạng phá rừng tự nhiên trái pháp luật tại một số địa phương còn diễn ra phức tạp, nhiều vụ phá rừng quy mô lớn diễn ra trong thời gian dài nhưng chậm phát hiện, xử lý. Trong 9 tháng đầu năm 2017, cả nước phát hiện 1.697 vụ phá rừng trái pháp luật; riêng khu vực Tây Nguyên phát hiện 757 vụ, tăng 88 vụ; diện tích rừng bị thiệt hại 418 ha, tăng 53% so với cùng kỳ năm 2016.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ vui mừng khi diện tích rừng cả nước tiếp tục tăng lên, giá trị xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản năm 2016 đạt 7,3 tỷ USD, xuất siêu tới 5,4 tỷ USD. Mặc dù còn một số tồn tại như diện tích rừng khu vực Tây Nguyên tiếp tục giảm, tình trạng phá rừng trái pháp luật chậm được ngăn chặn tại một số nơi, một số địa phương vẫn cho chuyển mục đích sử dụng rừng với diện tích lớn... song Thủ tướng cho rằng, mặt nổi trội vẫn nhiều hơn hạn chế, bức tranh tổng thể về công tác quản lý, bảo vệ rừng là tích cực.
Về phương hướng thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh đến tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII về bảo vệ và phát triển rừng bền vững, coi đây là một giải pháp quan trọng, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân với mục tiêu đạt độ bao phủ, phát triển rừng đến năm 2020 đạt 42%. Thủ tướng yêu cầu các cấp, các ngành bám sát chỉ tiêu này để thực hiện.
Định hướng 3 chủ trương lớn đối với nhiệm vụ bảo vệ và phát triển rừng, Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm việc đóng cửa rừng, không khai thác gỗ rừng tự nhiên. Kiểm soát chặt chẽ các dự án chuyển mục đích sử dụng rừng, thực hiện tạm dừng chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên nghèo sang trồng cây công nghiệp, cây nông nghiệp, xây dựng thủy điện nhỏ, kể cả các dự án đã được phê duyệt nhưng chưa thực hiện. Không cải tạo rừng khộp nghèo, nghèo kiệt khi chưa có đánh giá, khảo nghiệm khoa học, không chuyển mục đích sử dụng rừng ven biển, không chuyển rừng đặc dụng sang rừng phòng hộ, rừng sản xuất.
Thủ tướng trao đổi về công tác bảo vệ rừng với đại diện lực lượng kiểm lâm, công an. Ảnh: VGP
Nhấn mạnh việc bảo vệ rừng chủ yếu là các địa phương, Thủ tướng yêu cầu các tỉnh, thành phố chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra, rà soát các tụ điểm phá rừng; xử lý nghiêm các vụ vi phạm về bảo vệ rừng theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, cần tiếp tục giải quyết tình trạng di dân tự do, không để người dân phá rừng lấy đất sản xuất. Triển khai có hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, tăng thu nhập cho người làm nghề rừng, giảm áp lực khai thác rừng tự nhiên. Từng bước khôi phục, phát triển diện tích, chất lượng rừng, nhất là phòng hộ đầu nguồn, ven biển.
Thủ tướng cũng yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát để giao, cho thuê đối với diện tích rừng và đất lâm nghiệp do UBND cấp xã đang quản lý, hoàn thành vào năm 2020 với tinh thần rừng, đất rừng phải có chủ, có người chịu trách nhiệm.
Đối với các bộ, ngành, Thủ tướng yêu cầu kiện toàn các tổ chức có liên quan, nhất là lực lượng kiểm lâm; chấm dứt tình trạng hợp thức hóa giao quyền sử dụng đất do phá rừng trái pháp luật. Bộ Công Thương chỉ đạo rà soát quy hoạch hệ thống thủy điện trên toàn quốc; thực hiện dừng cấp phép đầu tư các công trình thủy điện nhỏ có chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên, trường hợp đặc biệt, cấp thiết phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định. Thủ tướng nhấn mạnh, đối với những dự án không chấp hành trồng rừng thay thế và thực hiện nghĩa vụ chi trả dịch vụ môi trường rừng sẽ kiên quyết thu hồi giấy phép, dừng hoạt động.
PV