Một mặt, các Chính phủ trên toàn thế giới đang thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng xanh, với kế hoạch ban hành lệnh cấm bán các loại phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, điều này đang khuyến khích nhiều người tiêu dùng chuyển sang ưa chuộng xe điện.

Mặt khác, gần đây, triển vọng địa chính trị và năng lượng không chắc chắn đã khiến phần lớn thế giới dần rơi vào suy thoái, lạm phát tăng vọt và an ninh năng lượng leo thang, từ đó nhiều người tiêu dùng càng muốn “thắt lưng buộc bụng”.

Mặc dù, thời điểm này nên là dịp tốt nhất để sử dụng xe điện, nhưng những bất ổn về kinh tế và chính trị đang diễn ra đã khiến triển vọng xe điện vào năm 2023 trở nên kém rõ ràng hơn.

Bất chấp triển vọng tích cực ban đầu, nguồn dự trữ xe điện đã giảm vào năm 2022 do một số thách thức đối với hoạt động sản xuất và khả năng tiếp nhận của người tiêu dùng.

Khi lãi suất tăng và khả năng xảy ra suy thoái kinh tế vẫn chực chờ, thị trường xe điện bắt đầu chững lại vào đầu năm nay. Ngoài ra, các nhà sản xuất ôtô EV tiếp tục phải gồng gánh nhiều thử thách như sự gián đoạn chuỗi cung ứng sau đại dịch Covid-19, giá lithium tăng cao và sự cạnh tranh mãnh liệt từ các nhà sản xuất tham gia thị trường xe điện.

Ngoài ra, theo Oilprice, trong năm 2023 có thể là thời điểm giá cổ phiếu xe điện phải đối mặt với một năm khó khăn nữa do xung đột Nga-Ukraine đang diễn ra và những bất ổn kinh tế chung trên toàn thế giới.

Cụ thể, Tesla, công ty sản xuất EV đã chịu biết bao sóng gió, cổ phiếu giảm mạnh vào năm 2022. Đến tháng 12/2022, cổ phiếu Tesla đã giảm hơn 60% so với đầu năm, tương đương với khoảng 626 tỷ đô la giá trị. Điều này phần lớn là do sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các nhà sản xuất ô tô nổi tiếng, khi họ liên tục tung ra các mẫu xe điện mới, thậm chí nhiều nhà sản xuất dự kiến sẽ thực hiện cập nhật mẫu mã liên tục vào năm 2023.

Cho đến gần đây, Tesla có vẻ như sẽ đứng đầu, với tư cách là người tiên phong trong thị trường xe điện. Tuy nhiên, mọi thứ đang trở nên ít rõ ràng hơn khi thế giới phải đối mặt với sự gián đoạn lớn về chính trị và kinh tế, điều này có thể cản trở đáng kể việc sử dụng xe điện vào năm 2023.

Nguy cơ suy thoái trong ngành xe điện đang được so sánh với cuộc suy thoái dot-com vào đầu những năm 2000.

Tại Trung Quốc, một trong những thị trường lớn nhất của Tesla, doanh số bán xe điện của họ đã giảm 44% trong tháng 12 so với mức của tháng 11/2022.

Tesla hiện đang nhanh chóng tìm ra những cách mới để chống lại suy thoái kinh tế tiềm ẩn và vươn lên dẫn đầu. Trong tháng này, Tesla một lần nữa giảm giá bán tại thị trường Mỹ và châu Âu để khuyến khích người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn. 

Tại Hoa Kỳ, điều này có thể giúp công ty đủ điều kiện nhận các khoản tín dụng thuế xe điện và giúp tăng doanh số bán hàng.

Tại Đức, dòng xe Model 3 phổ biến của Tesla hiện có giá tương đương với xe điện cấp thấp của Volkswagen.

Tuy nhiên, các công ty xe điện mới nổi có thể không đủ sức thích ứng nhanh với nhu cầu thị trường như những công ty lớn, chẳng hạn như Tesla, khi đối mặt với suy thoái kinh tế.

Các công ty như Lordstown Motors (Mỹ), Faraday Future (Trung Quốc) và Canoo (Mỹ) đang đấu tranh để duy trì dòng vốn trong cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, đồng thời tìm kiếm thêm các nhà đầu tư, cũng như cắt giảm chi phí.

Trong khi doanh số bán xe điện chắc chắn sẽ tăng lên (do các quốc gia cấm bán ô tô chạy bằng nhiên liệu hóa thạch), nhiều nhà sản xuất xe điện sẽ phải vượt qua “cơn bão” tài chính và vượt qua khó khăn để đảm bảo vị thế của họ trên thị trường xe điện trong tương lai.

Bất chấp sự không chắc chắn, sản xuất xe điện dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong suốt năm 2023, chủ yếu là do một số nhà sản xuất ô tô lớn triển khai các chiến lược xe điện hiện có.

Các công ty bao gồm Mercedes, Ford và General Motors đều có kế hoạch bắt đầu sản xuất các mẫu xe điện mới vào năm 2023 và 2024, khi chúng vươn lên cạnh tranh với những công ty như Tesla và các hãng xe điện lớn khác.

Ước tính vào năm 2025, khoảng 74 mẫu EV khác nhau dự kiến sẽ có mặt trên thị trường Bắc Mỹ. Việc bắt đầu sản xuất ngay bây giờ là cách duy nhất để đảm bảo các công ty này củng cố vị trí của họ trên thị trường EV khi mức tiêu thụ tăng lên.

Khi các nhà sản xuất ô tô bắt đầu tăng tốc độ sản xuất xe điện và tung ra các mẫu xe mới, năm 2023 có thể là năm của xe điện giá rẻ, với việc các nhà sản xuất ô tô tìm cách kích cầu bằng việc tung ra các khoản trợ cấp và giảm thuế đối với xe điện ở một số quốc gia và chính sách năng lượng sạch ở các quốc gia khác, chẳng hạn như Đạo luật Giảm lạm phát của Hoa Kỳ.

Sau một năm thăng trầm, chúng ta có thể thấy giá cổ phiếu xe điện sẽ tiếp tục biến động trong suốt năm 2023. Nhưng với các chiến lược xe điện dài hạn của một số nhà sản xuất ô tô lớn, việc sản xuất xe điện dự kiến sẽ tăng tốc trong năm nay.

Hơn nữa, sự cạnh tranh lớn hơn có thể sẽ khiến Tesla và các công ty xe điện khác phải giảm giá nhằm thúc đẩy nhu cầu của người tiêu dùng đối với xe điện của họ, ngay cả khi đối mặt với suy thoái kinh tế toàn cầu.

Điệp Nguyễn (Theo Oilprice)