Từ buổi ban đầu cách đây 90 năm

Trên thực tế, công tác tuyên giáo đã có từ trước khi thành lập Đảng, từ khi Nguyễn Ái Quốc bắt đầu các hoạt động truyền bá con đường cứu nước vào Việt Nam. Nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục, giác ngộ các chiến sĩ cách mạng và quần chúng được coi trọng trước hết để tiến tới xây dựng các tổ chức cách mạng tiền thân của Đảng - Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và Tân Việt. 

Sau Hội nghị thành lập Đảng, việc tuyên truyền những văn kiện của Hội nghị thành lập Đảng, cổ vũ động viên các tầng lớp nhân dân giác ngộ cách mạng, hiểu Đảng, ủng hộ Đảng, tin và đi theo Đảng làm cách mạng đã trở thành yêu cầu bức thiết.

 Xuất phát từ yêu cầu đó, sau ngày thành lập 3/2/1930, Đảng đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động công nhân, nông dân mít tinh, biểu tình chống khủng bố, đòi độc lập dân tộc, dân chủ. Đặc biệt, vào ngày 1/8/1930, Ban cổ động và Tuyên truyền của Đảng cộng sản Việt Nam đã cho xuất bản tài liệu “Ngày Quốc tế đỏ 1/8” nhân kỷ niệm ngày Quốc tế đỏ 1/8, ngày đấu tranh chống chiến tranh đế quốc, bảo vệ hòa bình, bảo vệ Liên bang Xô Viết, ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc, kêu gọi binh lính đoàn kết với nhân dân hưởng ứng cuộc đấu tranh chống chiến tranh đế quốc. Cũng từ đó, ngày 1/8 trở thành một mốc lớn trong lịch sử đấu tranh cách mạng của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, gắn liền với sự ra đời của một tài liệu lịch sử quý giá, đánh dấu một hoạt động rất có ý nghĩa trong công tác tuyên giáo của Đảng.

Căn cứ vào những tài liệu và sự kiện lịch sử có ý nghĩa đặc biệt này, năm 2000, Bộ Chính trị (khóa VIII) đã quyết định lấy ngày 1/8 hằng năm làm Ngày Truyền thống công tác tư tưởng - văn hóa của Đảng. Năm 2007, sau khi Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương và Ban Khoa giáo Trung ương hợp nhất thành Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa X) quyết định lấy ngày 1/8 hằng năm làm ngày truyền thống ngành Tuyên giáo.

“Về lịch sử, có thể nói công tác tuyên truyền, giáo dục tinh thần yêu nước và lý tưởng cách mạng của các bậc tiền bối đã có từ rất sớm, không phải chỉ sau khi Đảng ta chính thức ra đời. Bản án chế độ thực dân, báo Thanh niên, tác phẩm Đường Cách mệnh là những minh chứng sống động. Bác Hồ chứ không ai khác là người thầy vĩ đại về công tác tư tưởng, người đặt nền móng chính trị và tư tưởng đầu tiên cho sự ra đời của Đảng ta ngay từ giữa những năm 20 của thế kỷ trước. Về tổ chức, Ban Cổ động và Tuyên truyền (tiền thân của Ban Tuyên giáo Trung ương ngày nay) là ban được thành lập sớm nhất so với các ban khác của Trung ương như Tổ chức, Dân vận, Kiểm tra... Các đồng chí Tổng Bí thư thời dựng Đảng và sau Cách mạng Tháng Tám đều là người đứng đầu hoặc trực tiếp chỉ đạo Ban và công tác tuyên truyền của Đảng.

Về hoạt động, trải qua những chặng đường cách mạng nối tiếp nhau, từ thời dựng Đảng đến Cách mạng Tháng Tám và hai cuộc kháng chiến cứu nước, rồi đổi mới ngày nay, công tác tuyên giáo luôn được khẳng định là một trong những công tác trọng yếu hàng đầu của Đảng, đã trực tiếp góp phần quan trọng vào việc hình thành Cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn của Đảng, truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến đông đảo quần chúng nhân dân; biến chủ trương, đường lối, chính sách ấy thành hành động tự nguyện, tự giác của hàng chục triệu người, đưa sự nghiệp cách mạng đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Trong hoạt động của mình, biết bao chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng và văn hóa của Đảng đã tỏ rõ tinh thần quả cảm, khí phách hiên ngang, sẵn sàng chấp nhận mọi gian nan, thử thách, kể cả hy sinh tính mạng vì sự nghiệp chung” - nhà báo lão thành Hà Đăng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Nguyên Trưởng ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương nhận định.

Chữ “Tuyên” bao giờ cũng được đặt lên hàng đầu

Nhà báo lão thành Hà Đăng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng,Nguyên Trưởng ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương, nhân kỷ niệm 90 năm ngày truyền thống ngành Tuyên giáo của Đảng đã viết: “Trải qua các thời kỳ, với nhiều tên gọi khác nhau nhưng chữ “Tuyên” bao giờ cũng được đặt lên hàng đầu… Ban Tuyên giáo cũng như các ban khác của Trung ương đều được xác định là cơ quan tham mưu, đồng thời là cơ quan chuyên môn, nghiệp vụ của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về nhiệm vụ mình phụ trách”.

Cũng theo nhà báo lão thành Hà Đăng, với tư cách là cơ quan tham mưu, Ban Tuyên giáo đã có nhiều cố gắng trong việc thực hiện 3 nhiệm vụ được giao. Một là, nghiên cứu, đề xuất với Trung ương những vấn đề thuộc đường lối, chủ trương, chính sách lớn, về việc ra các nghị quyết và chỉ thị mà Ban phụ trách. Hai là, hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện các quyết định và chỉ thị của Trung ương. Ba là, chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ do Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao. Việc Ban đóng góp ý kiến vào xây dựng và thực hiện hai nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và XII là một minh chứng cụ thể.

Đại hội XII của Đảng đánh giá: Chất lượng và hiệu quả công tác tư tưởng, lý luận có bước được nâng lên. Công tác tư tưởng được coi trọng và tăng cường, góp phần tạo sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội. Văn kiện Hội nghị lần thứ 11 khóa XII mới đây cũng có cùng nhận định như vậy, và còn nêu thêm: Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện nêu gương đạt kết quả bước đầu quan trọng.

Niềm tự hào của ngành Tuyên giáo còn được thể hiện qua thành tựu xây dựng được một đội ngũ cán bộ có năng lực và phẩm chất đạo đức, luôn trung thành với công tác tuyên giáo, với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của nhân dân và từng bước trưởng thành qua các thời kỳ.

Công tác tuyên giáo là công tác với con người, vì con người

Đó là khẳng định của Ủy viên Bộ chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng tại phiên kết luận hội thảo khoa học “Công tác tuyên giáo của Đảng - 90 năm chặng đường vẻ vang: thành tựu và tầm nhìn” do Hội đồng lý luận trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương và Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức ngày 15/7/2020 vừa qua.

“Công tác tuyên giáo là công tác với con người, vì con người, đòi hỏi phải nắm vững những quy luật riêng của tư tưởng, có thái độ, phương pháp khoa học, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa yêu cầu định hướng tư tưởng với sự tự nguyện, giữa lý trí và tình cảm, giữa lời nói và việc làm, giữa “xây” và “chống”, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực” - Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng nhấn mạnh.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng thời gian tới, để đáp ứng yêu cầu công tác tuyên giáo trong tình hình mới, cần tiếp tục đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, khoa giáo, báo chí, xuất bản… tạo sự thống nhất cao trong Đảng, đồng thuận trong xã hội, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái thù địch. Tiếp tục nâng cao vai trò, nhiệm vụ của công tác tuyên giáo, tuyên truyền đẩy mạnh học tập làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Gắn chặt công tác tuyên giáo với đời sống, kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh. Củng cố đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo vừa “hồng” vừa “chuyên” trong tình hình mới. Công tác tuyên giáo, công tác tư tưởng phải là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, trước hết là của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu, các cấp, các ngành, không thể “khoán trắng”, “phó mặc” cho cơ quan tuyên giáo các cấp.

PV