"Mạnh tay" với công ty Trung Quốc

Bộ Các vấn đề doanh nghiệp Ấn Độ cho biết, nghi phạm đã bổ nhiệm các giám đốc giả vào Hội đồng quản trị của các doanh nghiệp gian lận này, vốn có khả năng liên quan đến "tội phạm tài chính gây phương hại đến an ninh tài chính của đất nước".

Theo Alex Capri, một nhà nghiên cứu tại Hinrich Foundation, cuộc đàn áp tăng cường này là một phần trong chiến lược tách rời Trung Quốc của Ấn Độ, điều này đang ngày càng trở nên quan trọng khi Delhi xây dựng cơ sở sản xuất trong nước của riêng mình và khẳng định mình là một giải pháp thay thế toàn cầu cho Trung Quốc về các khoản đầu tư nước ngoài.

“Di chuyển khỏi một hệ thống không rõ ràng, nơi có các công ty ma hoạt động và thiếu các biện pháp thực thi chống tham nhũng, thay vào đó, chúng tôi đang thực thi các quy tắc đúng đắn và có các tiêu chuẩn minh bạch là điều cần thiết về lâu dài”, ông Capri nói thêm.

Hồi tháng 8 vừa qua, Ấn Độ bắt đầu thúc giục các cơ quan thực thi pháp luật phối hợp điều tra tài chính của các công ty Trung Quốc, dẫn đến các cáo buộc trốn thuế và rửa tiền.

Ví dụ, những gã khổng lồ viễn thông của Trung Quốc như Xiaomi và Vivo - những công ty chiếm thị phần lớn trên thị trường điện thoại thông minh của Ấn Độ, đã bị chỉ trích vì những bất thường về tài chính bị nghi ngờ.

Vào tháng 5, cơ quan giám sát tội phạm tài chính của Ấn Độ cho biết họ đã thu giữ 725 triệu USD từ Xiaomi, cáo buộc công ty có trụ sở tại Bắc Kinh chuyển tiền bất hợp pháp. Công ty này sau đó đã bị Bộ Tài chính Ấn Độ yêu cầu trả 87,8 triệu USD tiền thuế nhập khẩu bị cáo buộc.

Các nhà chức trách Ấn Độ cũng đã tiến hành một cuộc đột kích vào hàng chục văn phòng của Vivo vào tháng 7, thu giữ 119 tài khoản ngân hàng có liên kết với Vivo Ấn Độ, chứa tổng cộng 58,7 triệu USD. Động thái này diễn ra sau các cuộc điều tra tương tự của Xiaomi và gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc Huawei.

Đầu tháng này, Tổng cục Thực thi Ấn Độ (ED) đã đột kích các văn phòng của một số dịch vụ thanh toán theo đạo luật chống rửa tiền của nước này. Cơ quan này cho biết trong một tuyên bố rằng các ứng dụng liên kết với Trung Quốc có liên quan đến "tống tiền và quấy rối" những người dân địa phương đã vay các khoản vay nhỏ.

Trung Quốc: Độc quyền điện thoại thông minh tại Ấn Độ

Các ứng dụng lớn của Trung Quốc đã bị đưa vào danh sách đen ở Ấn Độ , với Bộ Công nghệ thông tin Ấn Độ công bố trong một tuyên bố cho biết quyết định này là "một động thái có mục tiêu nhằm đảm bảo an toàn và chủ quyền trên không gian mạng của Ấn Độ".

Tuy nhiên, các nhà sản xuất điện thoại thông minh Trung Quốc vẫn tiếp tục thống trị thị trường, bất chấp cuộc đàn áp mới.

Theo một báo cáo tháng 7 của Canalys, cứ 5 chiếc điện thoại thông minh được mua ở Ấn Độ trong quý II/2022 thì có 4 chiếc đến từ Trung Quốc, dẫn đầu là 7 triệu chiếc của Xiaomi.

Ngoài việc tăng cường giám sát tài chính, Ấn Độ đã áp dụng các chiến thuật mới để đánh bật các công ty Trung Quốc khỏi thị trường. Vào tháng 8, Bloomberg đưa tin rằng Ấn Độ đang tìm cách hạn chế các nhà sản xuất điện thoại thông minh Trung Quốc, bán thiết bị rẻ hơn 250 USD.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Công nghệ thông tin của Ấn Độ, ông Rajeev Chandrasekhar đã phủ nhận đề xuất này và nói rằng Chính phủ chỉ yêu cầu các công ty Trung Quốc minh bạch hơn với chuỗi cung ứng của họ và tăng xuất khẩu từ Ấn Độ.

Theo ông Alex Capri, một trong những mục tiêu địa chính trị bao trùm của Ấn Độ là từ bỏ công nghệ điện thoại thông minh của Trung Quốc và tập trung vào sản xuất trong nước.

Ông nói: “Điện thoại thông minh là một công nghệ chủ chốt khi nói đến hệ sinh thái kỹ thuật số. Nếu bạn phụ thuộc vào một nhà cung cấp nước ngoài cho thị trường điện thoại trong nước, bạn đang cấp cho họ đòn bẩy để tạo ra thị trường đó, không chỉ cho điện thoại mà còn cho các ứng dụng kỹ thuật số, cho cơ sở hạ tầng không dây,…”.

Mối quan tâm về bảo mật ngày càng tăng

Vào tháng 8, tờ báo trực tuyến The Print đưa tin các quan chức Chính phủ Ấn Độ đã quan tâm hơn đến vấn đề bảo mật và quyền riêng tư dữ liệu, vì lo ngại thông tin từ người dùng Ấn Độ đang được lưu vào các máy chủ đám mây mà các công ty mẹ ở Trung Quốc có thể truy cập.

Soumya Bhowmick, cộng sự tại Tổ chức Nghiên cứu Observer có trụ sở tại New Delhi, cho biết: “Các cáo buộc về dữ liệu được lưu trong các máy chủ đám mây gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia của Ấn Độ dựa trên nền tảng của các cuộc giao tranh biên giới và cạnh tranh kinh tế tiềm ẩn giữa hai quốc gia”.

Tương tự, ông Capri đã mô tả các công ty này là “công ty ủy quyền của Trung Quốc trên thực tế” khi nói đến quyền riêng tư dữ liệu vì họ dự kiến sẽ hoạt động theo luật an ninh của Trung Quốc đại lục.

Tiến sĩ Jabin T Jacob, Đại học Shiv Nadar chuyên về Trung Quốc, cho biết: “Luật pháp Trung Quốc dường như có tính chất ngoại lãnh thổ. Trong những năm gần đây, các Chính phủ đã nhận ra rằng các công ty Trung Quốc phải tiếp tục hoạt động theo các luật đó cho dù họ ở đâu, khiến các vấn đề về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu ngày càng căng thẳng”.

Sơn Tùng (Theo SCMP)