Trung Quốc và Ấn Độ là hai quốc gia đóng vai trò then chốt trong công cuộc thúc đẩy cuộc di cư vàng về phương Đông. Hội đồng vàng thế giới mô tả hai quốc gia này là “siêu tiêu dùng” vàng.

30 năm trước, Trung Quốc và Ấn Độ chiếm khoảng 20% nhu cầu tiêu dùng vàng hàng năm. Ngày nay, hai quốc gia chiếm gần 50% nhu cầu vàng, theo Oilprice.

“Cuộc cách mạng vàng” ở Ấn Độ bắt đầu từ đầu đến giữa những năm 1990 khi những thay đổi chính sách của Chính phủ đã giải phóng thị trường. Năm 1992, nhu cầu vàng ở Ấn Độ chiếm 340 tấn. Vào năm 2022, con số đó đã tăng hơn gấp đôi lên 742 tấn.

Ấn Độ hiện được xếp hạng là quốc gia tiêu thụ vàng lớn thứ hai trên thế giới sau Trung Quốc.

Vàng không chỉ là một thứ xa xỉ ở Ấn Độ. Ngay cả những người nghèo cũng mua vàng ở quốc gia đông dân nhất thế giới. Theo một cuộc khảo sát của ICE 360 vào năm 2018, cứ hai hộ gia đình ở Ấn Độ thì có một hộ gia đình mua vàng.

Nhìn chung, 87% hộ gia đình trong nước sở hữu vàng. Theo khảo sát, hơn 75% các gia đình trong 10% nghèo nhất quốc gia cũng đã tìm cách mua vàng.

Người Ấn Độ có truyền thống mua và giữ vàng. Nói chung, các hộ gia đình Ấn Độ sở hữu khoảng 25.000 tấn vàng và con số đó có thể cao hơn do thị trường chợ đen rộng lớn ở nước này. Vàng được đan xen vào các nghi lễ hôn nhân và nghi thức văn hóa của đất nước. Người Ấn Độ cũng coi trọng vàng như một phương tiện tích trữ của cải, đặc biệt là ở các vùng nông thôn nghèo. 2/3 nhu cầu vàng của Ấn Độ đến từ những khu vực này, nơi hầu hết người dân sống bên ngoài hệ thống thuế chính thức.

Tương tự ở Trung Quốc, vàng từ lâu đã len lỏi vào nét đẹp văn hóa quan trọng, nhưng trong nửa cuối những năm 1900, các cá nhân Trung Quốc đã bị cấm mua vàng. Phải đến những năm 1990 và 2002, Chính phủ mới nới lỏng các hạn chế và thị trường đã được tự do hóa hoàn toàn.

Mức tiêu thụ vàng hàng năm của Trung Quốc đã tăng gấp 5 lần từ chỉ hơn 375 tấn vào đầu những năm 1990 lên mức cao kỷ lục 1.347 tấn vào năm 2013. Kể từ đó, Trung Quốc được xếp hạng là quốc gia tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới.

Theo đó, tăng trưởng kinh tế vượt bậc là động lực giúp quốc gia này chiếm vị trí số một trên thị trường vàng.

Như Hội đồng Vàng Thế giới giải thích: “Nhu cầu tăng vọt này không chỉ là biểu hiện của việc các nhà đầu tư Trung Quốc tự do mua vàng. Nó cũng được thúc đẩy bởi sự tăng trưởng kinh tế bùng nổ, quá trình đô thị hóa nhanh chóng và mong muốn có một giải pháp thay thế đơn giản cho phạm vi đầu tư hạn chế sẵn có trong nước. Ngành công nghiệp, thừa nhận mong muốn này đối với các sản phẩm đầu tư vàng, đã đáp ứng bằng sự đổi mới và tốc độ.”

Nói cách khác, sự giàu có ngày càng tăng đang giao thoa với mối quan hệ truyền thống đối với vàng của phương Đông.

Bên cạnh đó, Thổ Nhĩ Kỳ, Thái Lan và Saudi Arabia cũng đã báo cáo tăng nhập khẩu vàng trong những năm gần đây.

Các quốc gia tăng dự trữ vàng đều đặn bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Singapore.

Theo Oilprice, 2022 là năm dòng chảy vàng dịch chuyển từ Tây sang Đông ở cấp độ vi mô. Nhiều nhà đầu tư phương Tây - đặc biệt là ở cấp độ tổ chức đã bán phá giá vàng thỏi. Trong khi đó, người mua châu Á đã tận dụng lợi thế của giá thấp hơn để mua đồ trang sức, tiền xu và thanh ít đắt tiền hơn.

Theo một báo cáo vào mùa thu năm 2022 của Bloomberg, “một lượng lớn kim loại đang được rút ra khỏi kho tiền ở các trung tâm tài chính như New York và hướng về phía Đông để đáp ứng nhu cầu tại thị trường vàng Thượng Hải hoặc Grand Bazaar của Istanbul.”

Theo dữ liệu từ CME Group và Hiệp hội thị trường vàng thỏi London, các kho tiền ở New York (Mỹ) và London (Anh) đã báo cáo một cuộc di cư hơn 527 tấn vàng từ tháng 4 - 10/2022. Đồng thời, nhập khẩu vàng vào Trung Quốc đạt mức cao nhất trong 4 năm vào tháng 8/2022.

Ở phương Đông, nhiều người sử dụng vàng như hình thức tiết kiệm và bảo quản tài sản chính của họ. Một bài báo được xuất bản bởi Seeking Alpha tóm tắt động lực này.

Đối với hàng triệu người ở châu Á, vàng vẫn là “hình thức tiết kiệm cơ bản”. Ngược lại với phương Tây, nơi quá trình tài chính hóa bắt đầu từ nhiều thập kỷ trước, vàng đã dần bị loại bỏ khỏi cuộc sống hàng ngày của người dân.

Ở phương Tây, mọi người sở hữu ít hoặc không sở hữu vàng vật chất khi họ cảm thấy tự tin về tài chính. Những người ở phương Đông đã giữ quan điểm lâu dài về vàng. Tổ tiên của họ tiết kiệm bằng vàng, và họ đã được dạy như vậy. Với kiến thức rằng cuối cùng, vàng sẽ không mất đi sức mua của nó.”

Điệp Nguyễn (Theo Oilprice)