Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan nói với quốc hội rằng đất nước nhỏ bé, không giáp biển của ông đã kêu gọi Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) do Nga lãnh đạo giúp họ đảm bảo sự toàn vẹn lãnh thổ.

Armenia và Azerbaijan đã chiến đấu trong nhiều thập kỷ tại Nagorno-Karabakh, một vùng núi được quốc tế công nhận là một phần của Azerbaijan. Tuy nhiên cho đến trước cuộc chiến đẫm máu năm 2020, lực lượng ly khai người Armenia đã kiểm soát toàn bộ khu vực này.

Armenia cho biết 105 nhân viên vũ trang của họ đã thiệt mạng kể từ khi các cuộc giao tranh mới xảy ra, trong đó thị trấn Jermuk đã bị pháo kích. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Armenia cho biết vào lúc 8 giờ tối theo giờ địa phương hôm thứ Tư các vụ giao tranh đã tạm ngừng.

Bạo lực hôm thứ Ba đã thúc đẩy lời kêu gọi bình tĩnh từ Tổng thống Nga Vladimir Putin và những lời kêu gọi kiềm chế từ quốc tế. Azerbaijan đã giành lại quyền kiểm soát hầu hết lãnh thổ tại Nagorno-Karabakh trong cuộc chiến kéo dài 6 tuần vào năm 2020, một phần nhờ vào vũ khí do Thổ Nhĩ Kỳ, một đồng minh thân cận của họ.

Kể từ đó, các cuộc giao tranh đôi lúc vẫn nổ ra bất chấp lệnh ngừng bắn do Nga làm trung gian và các bước dự kiến nhằm đạt được một giải pháp hòa bình toàn diện hơn. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết thái độ của Armenia đối với Azerbaijan là không thể chấp nhận được và sẽ gây ra hậu quả.

Một cuộc xung đột toàn diện sẽ có nguy cơ kéo theo Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời gây mất ổn định một hành lang quan trọng cho các đường ống dẫn dầu và khí đốt, giống như việc cuộc chiến ở Ukraine đã làm gián đoạn nguồn cung cấp năng lượng.

Thứ trưởng Ngoại giao Armenia Paruyr Hovhannisyan nói rằng các cuộc đụng độ có thể leo thang thành một cuộc xung đột vũ trang lớn thứ hai ở Liên Xô cũ, khi mà quân đội Nga cũng đang chiến đấu ở Ukraine.

Vụ giao tranh mới đã gây ra mối quan ngại từ quốc tế, với Nga, Mỹ, Pháp và Liên minh châu Âu đang đẩy mạnh các nỗ lực ngoại giao. Azerbaijan cho biết Bộ trưởng Ngoại giao Jeyhun Bayramov của họ đã gặp cố vấn Philip Reeker của Bộ Ngoại giao Mỹ, nói với ông rằng Armenia phải rút khỏi lãnh thổ Azerbaijan.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm thứ Ba đã tổ chức các cuộc gọi riêng với Thủ tướng Nikol Pashinyan của Armenia và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev để thúc giục một lệnh ngừng bắn.

Trong khi đó, đại diện đặc biệt của EU Toivo Klaar đã có mặt tại nam Caucasus vào thứ Tư để tổ chức đối thoại. CSTO cũng đã cử một phái đoàn đến đánh giá tình hình.

Huy Hoàng (theo AP, Reuters)