Hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944-22/12/2024), 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989-22/12/2024), phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã có cuộc trao đổi với Thượng tướng Trịnh Văn Quyết- Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam để làm rõ hơn những đóng góp đã qua của Quân đội Nhân dân Việt Nam Anh hùng cũng như những nỗ lực, định hướng để quân đội luôn là điểm tựa, niềm tin của Đảng, Nhà nước và Nhân dân trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

+ Thưa Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, gần 80 năm qua, nhân tố làm nên những chiến thắng lẫy lừng của Quân đội ta là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam. Mục tiêu, lý tưởng chiến đấu của Quân đội cũng chính là mục tiêu, lý tưởng của Đảng. Bất luận trong hoàn cảnh nào, Quân đội Nhân dân Việt Nam luôn là lực lượng chính trị tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Thượng tướng có thể nói thêm về hành trình đầy tự hào trong 8 thập kỷ qua của Quân đội ta?

- Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Hành trình rất đáng tự hào của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong 8 thập kỷ qua được bắt đầu từ sự kiện ngày 22/12/1944, khi Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân, tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam được thành lập. Từ đó đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, được Nhân dân hết sức thương yêu, đùm bọc, Quân đội Nhân dân Việt Nam đã không ngừng trưởng thành, phát triển lớn mạnh, cùng toàn dân tiến hành Tổng khởi nghĩa giành chính quyền tháng Tám năm 1945 thắng lợi, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; làm lực lượng nòng cốt cùng toàn dân tộc đánh bại thực dân Pháp mà đỉnh cao là Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu, góp phần kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược; đó là cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, kết thúc bằng đại thắng mùa xuân năm 1975 với Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Quân đội ta đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tham gia hàn gắn vết thương sau chiến tranh, khôi phục, xây dựng, phát triển đất nước; đánh bại các mưu đồ xâm lược, bảo vệ vững chắc biên giới phía Bắc, biên giới Tây Nam của Tổ quốc; làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả, cùng Nhân dân Campuchia đánh đổ chế độ diệt chủng, hồi sinh, phát triển đất nước.

Ngày nay, phát huy truyền thống anh hùng, vẻ vang, Quân đội ta đã không quản khó khăn, gian khổ, hy sinh, tiếp tục thực hiện thắng lợi chức năng “đội quân chiến đấu”, “đội quân công tác”, “đội quân lao động sản xuất”, làm nòng cốt cùng toàn dân bảo vệ vững chắc Tổ quốc, tham gia lao động sản xuất phát triển kinh tế, xã hội gắn với củng cố quốc phòng, an ninh; với nhiều dấu ấn và thành tích nổi bật, được Đảng, Nhà nước, Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

+ Bằng tâm huyết, bản lĩnh, trí tuệ và những chiến công xuất sắc của mình, Quân đội Nhân dân Việt Nam đã được nhân dân tin yêu gọi là Quân đội ta, người lính Quân đội Nhân dân Việt Nam được Nhân dân dành tặng danh hiệu cao quý “Bộ đội Cụ Hồ”. Đây vừa là tình cảm, vừa là niềm tin của Nhân dân dành cho Quân đội ta. Điều gì đã giúp Quân đội ta có được niềm tin yêu lớn ấy, thưa đồng chí?

- Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Quân đội Nhân dân Việt Nam được Nhân dân tin yêu, mến tặng danh xưng “Bộ đội Cụ Hồ” và được Chủ tịch Hồ Chí Minh khen ngợi: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. 

Có được niềm tin yêu đó, là bởi lẽ, Quân đội ta là đội quân từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà chiến đấu, gắn bó máu thịt với Nhân dân. Trong suốt chặng đường 80 năm đấu tranh cách mạng, Quân đội ta luôn tỏ rõ là lực lượng chính trị, đội quân chiến đấu tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân; sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó; cùng toàn Đảng, toàn dân lập nên những chiến công oanh liệt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

Trong thời bình, cùng với nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi trong mọi tình huống; Quân đội thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tích cực giúp đỡ Nhân dân phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói, giảm nghèo; đi đầu trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, không ngại khó khăn, gian khổ, sẵn sàng có mặt ở những nơi xung yếu, hiểm nguy để bảo vệ tính mạng và tài sản của Nhân dân. Nhiều cán bộ, chiến sĩ đã dũng cảm hy sinh trong “cuộc chiến giữa thời bình” này, góp phần tô thắm thêm phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. 

Chúng ta có thể tự hào khẳng định rằng, càng trong khó khăn, gian khổ, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” của cán bộ, chiến sĩ Quân đội càng tỏa sáng. Đó là truyền thống tốt đẹp mà mỗi cán bộ, chiến sĩ hôm nay luôn trân trọng, gìn giữ và không ngừng phát huy, để mãi mãi xứng đáng với niềm tin yêu của  Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

+ Khơi dậy, khuyến khích cán bộ phát huy tinh thần đổi mới, sáng tạo, đặc biệt là dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, có tinh thần cống hiến, phụng sự Tổ quốc - luôn được Đảng, Nhà nước ta xác định là nhân tố, nền tảng quan trọng, tạo động lực thúc đẩy để phát triển đất nước. Trong Quân đội, vấn đề này được triển khai, vận dụng như thế nào, để tiếp tục xây dựng và củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, với Quân đội ta, thưa Thượng tướng?

- Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Trước hết, phải khẳng định, tinh thần đổi mới, sáng tạo, đặc biệt là dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, có tinh thần cống hiến, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân là những đặc trưng cơ bản của phẩm chất  “Bộ đội Cụ Hồ”,  được hun đúc trong suốt 80 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Quân đội Nhân dân Việt Nam. 

Tại Hội nghị Quân ủy Trung ương lần thứ 6, nhiệm kỳ 2020 - 2025, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - Bí thư Quân ủy Trung ương  đã  chỉ đạo xây dựng, bồi dưỡng, rèn luyện đội ngũ cán bộ Quân đội theo tinh thần “7 dám”:  “Dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi  mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và dám hành động vì lợi ích chung”. Đây là sự đúc kết sâu sắc lý luận và thực tiễn, thể hiện nét đặc sắc trong tư duy lý luận của người đứng đầu Đảng ta và Quân ủy Trung ương về công tác cán bộ Quân đội trong giai đoạn cách mạng mới.

Trong khi đó, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh tại Hội nghị Quân ủy Trung ương lần thứ 10 ngày 8/7/2024: Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng cần đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tiếp tục khẳng định và tỏa sáng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng Nhân dân.

Quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng và những định hướng lớn của lãnh đạo Đảng, Nhà nước về cán bộ và công tác cán bộ, nhất là việc đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện đội ngũ cán bộ Quân đội theo tinh thần “7 dám”, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và các cấp ủy Đảng đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp xây dựng đội ngũ cán bộ trong Quân đội. Thường xuyên nâng cao nhận thức, tăng cường trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức Đảng, nhất là người đứng đầu, tạo sự thống nhất cao trong Đảng bộ Quân đội và toàn quân về chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, vì lợi ích chung; khơi dậy mạnh mẽ ý thức trách nhiệm, khát vọng cống hiến, tinh thần đổi mới, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh, đủ đức, đủ tài, có uy tín cao; cấp trên làm gương cho cấp dưới, chỉ huy mẫu mực trước đơn vị. Toàn quân đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới. Cùng với đó, chú trọng nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, góp phần nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ  cán bộ; ưu tiên bố trí, sử dụng cán bộ có tư duy đổi mới, cách làm đột phá, sáng tạo, hiệu quả cao. 

Khơi dậy, khuyến khích tinh thần đổi mới, sáng tạo, đặc biệt là xây dựng, bồi dưỡng, rèn luyện cán bộ Quân đội theo tinh thần “7 dám” chính là sự tiếp nối và cụ thể hóa những phẩm chất tốt đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ” trong giai đoạn hiện nay, góp phần tạo nền tảng vững chắc, động lực mạnh mẽ để xây dựng Quân đội Nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, có sức mạnh tổng hợp và sức chiến đấu cao,  quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.

+ Giữ vững niềm tin, trung thành với Đảng đã trở thành truyền thống, bản chất của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Đồng chí có thể cho biết một số vấn đề trọng tâm trong thời gian tới để tiếp tục tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác Đảng, công tác chính trị trong toàn quân? Đặc biệt là việc bồi đắp niềm tin, trách nhiệm của tuổi trẻ Quân đội trong bảo vệ Tổ quốc?

- Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Công tác Đảng, công tác chính trị là một bộ phận rất quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với Quân đội Nhân dân Việt Nam, một mặt công tác cơ bản của cấp uỷ, chính uỷ, chính trị viên, người chỉ huy các cấp nhằm giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, bảo đảm cho Quân đội giữ vững bản chất giai cấp công nhân,  tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc, Nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Trước yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, để tăng cường, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân, cần tập trung thực hiện tốt một số vấn đề trọng tâm sau:

Thứ nhất, thường xuyên giáo dục, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò và tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng các cấp đối với công tác Đảng, công tác chính trị trong Quân đội. Theo đó, cấp uỷ, tổ chức Đảng cần giáo dục, quán triệt và tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, bảo đảm cho hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị luôn đúng định hướng chính trị, có tính thuyết phục cao, bảo đảm ở đâu có bộ đội là ở đó có sự lãnh đạo của Đảng và hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị. 

Thứ hai, nâng cao năng lực tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị và cán bộ chính trị. Quan tâm kiện toàn về số lượng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị các cấp. Thông qua công tác đào tạo, hoạt động thực tiễn để bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chính trị có kiến thức toàn diện, nhất là kiến thức chuyên sâu, khả năng vận dụng sáng tạo, hiệu quả trong tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị theo cương vị, chức trách được giao.

Thứ ba, bám sát tình hình thực tiễn, đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp, phương tiện tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị phù hợp với đối tượng, nhiệm vụ. Các cấp ủy Đảng phải luôn bám sát tình hình tư tưởng và hoạt động của cán bộ, chiến sĩ, đời sống xã hội, tình hình thế giới, khu vực, trong nước, yêu cầu nhiệm vụ, những vấn đề tác động đến xây dựng Quân đội về chính trị để xác định chủ trương, biện pháp lãnh đạo nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị. 

Thứ tư, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng, phương tiện trong tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị. Phối hợp chặt chẽ với cấp uỷ, chính quyền và cơ quan chức năng các cấp, các đoàn thể trong hệ thống chính trị cơ sở, địa bàn đóng quân; sử dụng mọi nguồn lực, phương tiện vật chất, kỹ thuật để hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị luôn là “linh hồn, mạch sống” trực tiếp xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị.

Trong đó, đặc biệt chú trọng bồi đắp niềm tin, trách nhiệm của tuổi trẻ Quân đội trong bảo vệ Tổ quốc. Trước hết cần giáo dục cho tuổi trẻ Quân đội lòng trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân; tạo môi trường thuận lợi để khơi dậy và phát huy khát vọng cống hiến, năng động, sáng tạo, thích ứng nhanh với thực tiễn, vươn lên làm chủ khoa học công nghệ và vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống. 

+ Để đất nước có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín chưa từng có như ngày nay, có phần đóng góp to lớn suốt 80 năm qua của Quân đội Nhân dân Việt Nam Anh hùng. Và trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, chắc chắn không thể thiếu sự đồng hành, góp sức của Quân đội. Thượng tướng có thể chia sẻ những định hướng sắp tới của Quân đội để Quân đội Nhân dân Việt Nam tiếp tục là lực lượng nòng cốt thực hiện sứ mệnh thiêng liêng, hiện thực hóa quan điểm cốt lõi trong tư tưởng quân sự, quốc phòng của Đảng ta, tiếp tục xứng đáng là điểm tựa, niềm tin của Đảng ta, Nhân dân ta? 

- Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Theo tôi, cần tập trung thực hiện thật tốt một số định hướng trọng tâm sau: 

Một là, nâng cao năng lực nghiên cứu, nắm, đánh giá, dự báo đúng tình hình, chủ động, nhạy bén, kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước các chủ trương, đối sách xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ, nhất là những vấn đề phức tạp, nhạy cảm liên quan đến giữ vững nền độc lập, chủ quyền, lợi ích quốc gia, dân tộc, biên giới, biển, đảo, góp phần ngăn ngừa nguy cơ xung đột, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Hai là, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương thực hiện hiệu quả các chiến lược, nghị quyết, kết luận, đề án về quân sự, quốc phòng; phát huy vai trò nòng cốt và sức mạnh tổng hợp trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và khu vực phòng thủ vững chắc. Đồng thời, Quân đội phải làm nòng cốt trong phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, cùng với toàn Đảng, toàn dân và hệ thống chính trị bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước.

Ba là, trong tình hình mới phải tập trung xây dựng Quân đội Nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Đến năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội Nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

Bốn là, duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu; đổi mới mạnh mẽ, nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập, giáo dục và đào tạo, nghiên cứu khoa học. Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, phát triển công nghiệp quốc phòng với các bước đi phù hợp. Tiến hành hoạt động đối ngoại quốc phòng thực chất, hiệu quả, góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, nâng cao vị thế, uy tín của Quân đội và đất nước trên trường quốc tế.

Năm là, phát huy vai trò nòng cốt, xung kích đi đầu trong phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, sự cố môi trường, giúp Nhân dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại, góp phần tô thắm truyền thống vẻ vang, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới, xứng đáng với tình cảm và sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước, Nhân dân dành cho Quân đội.

Sáu là, trong bất cứ hoàn cảnh nào, dù khó khăn, phức tạp đến đâu cũng phải giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, xây dựng Đảng bộ Quân đội thật sự trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, mẫu mực, làm gương trong toàn Đảng; xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

+ Trân trọng cảm ơn Thượng tướng!

Nguyễn Hường