Tác giả Suiwah Leung sử dụng câu hỏi tu từ cho tiêu đề bài viết của mình, nó xuất phát từ chính là câu hỏi mà hầu hết dư luận quốc tế đang rất tò mò về những gì Việt Nam, mà cụ thể là chính phủ Việt Nam đã thực hiện để giúp đất nước chống chọi với sự nguy hiểm của đại dịch virus Corona.

“Nền kinh tế và con người Việt Nam thường được mô tả là ‘kiên cường'. Không có gì tốt hơn để kiểm chứng điều này là liên quan đến đại dịch COVID-19”, Giáo sư Leung mở đầu. “Sau khi giải quyết thành công COVID-19, Việt Nam vẫn ghi nhận mức tăng trưởng GDP 1,8% trong nửa đầu năm 2020, trong khi tăng trưởng âm ở hầu hết các nơi trên thế giới”.

Sự so sánh của Leung đã làm nổi bật hình ảnh của Việt Nam như một điểm sáng trong bối cảnh cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu và dịch bệnh khiến nền kinh tế thế giới bị tê liệt. Đồng thời, nó là bằng chứng cho thấy cách điều hành mạnh mẽ, quyết tâm và rất linh hoạt của chính phủ Việt Nam.

Giáo sư Leung cho biết, theo báo cáo chứng khoán tháng 7 năm 2020 của Ngân hàng Thế giới, kết quả hoạt động kinh tế gần đây của Việt Nam là kết quả của hai động lực tăng trưởng - nhu cầu xuất khẩu và tiêu dùng nội địa - tăng liên tục trong hai quý đầu năm 2020.

Từ tháng Giêng đến giữa tháng Tư, xuất khẩu của Việt Nam ghi nhận mức tăng 13% mỗi tháng trước khi các đối tác thương mại của họ, chẳng hạn như Hoa Kỳ, Nhật Bản và Trung Quốc, bắt đầu ký hợp đồng.

Trong thời kỳ này, tiêu dùng nội địa đã giảm xuống do quy định giãn cách xã hội nghiêm ngặt và phong tỏa. Sau đó, từ giữa tháng 4 đến cuối tháng 6, nền kinh tế trong nước bước vào giai đoạn phục hồi với sản xuất tăng trưởng 30% trong khi xuất khẩu hàng hóa giảm. Ngân hàng Thế giới dự báo tốc độ tăng trưởng hàng năm của Việt Nam là 2,8–3% vào năm 2020 và mức tăng trưởng trở lại trước khủng hoảng là 6,8% vào năm 2021.

Theo Giáo sư Leung, dự báo này phụ thuộc vào việc Chính phủ tích cực sử dụng chính sách tài khóa để hỗ trợ tăng trưởng trong ngắn hạn và nền kinh tế tiếp tục hưởng lợi từ chuyển hướng thương mại và đầu tư trong trung hạn, thông qua việc tham gia các hiệp định thương mại tự do khu vực như EU-Việt Nam Hiệp định Thương mại Tự do được ký kết vào tháng 6 năm 2020.

Một trong những biện pháp tức thời để hỗ trợ tăng trưởng là giảm bớt hạn chế di chuyển do du lịch đóng góp khoảng 10% vào tăng trưởng GDP. Sau nhiều tháng xảy ra rất ít ca nhiễm COVID-19 và không có ca tử vong, các báo cáo vào tháng 8 đã ghi nhận con số xoay quanh khoảng 1000 ca nhiễm với 25 ca tử vong đến từ khu vực Đà Nẵng, một địa điểm du lịch nổi tiếng trong nước.

Tính đến cuối tháng 9, thống kê được báo cáo là 1097 trường hợp nhiễm bệnh, 35 ca tử vong, nhưng không lây truyền trong nước trong 27 ngày. Do đó, các hạn chế áp đặt một lần nữa đang được dỡ bỏ và tác động kinh tế từ đợt này có thể không đáng kể.

Các biện pháp tài khóa khác bao gồm tăng cường chi tiêu cho chương trình đầu tư công đã được phê duyệt, đặc biệt là chi tiêu cho các dự án Hỗ trợ Phát triển chính thức đang trong quá trình triển khai. Hỗ trợ chiến lược từ khu vực tư nhân, chẳng hạn như đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của đất nước, cũng đang được thực hiện.

Vào giữa tháng 8, Bộ Thông tin và Truyền thông đã công bố ra mắt nền tảng blockchain akaChain (giải pháp chuyển đổi số), giúp các công ty rút ngắn thời gian dành cho các nhiệm vụ như thủ tục kê khai điện tử, chấm điểm tín dụng và các chương trình khách hàng thân thiết. Bảo mật và tính minh bạch được cải thiện trong các phát triển tương lai của công nghệ này. Ở một quốc gia có dân số tương đối trẻ, việc dạy và học từ xa, cũng như phẫu thuật trong y học từ xa, là những tiến bộ đã được COVID-19 thúc đẩy tại Việt Nam.

Giáo sư Leung đánh giá, ngoài các chính sách rất linh hoạt trong việc hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân chính thức và khai thác thế mạnh của khu vực phi tư nhân (trong lĩnh vực du lịch và các dịch vụ khác) vốn có thể phục hồi nhanh một khi các hạn chế COVID-19 được nới lỏng, chính phủ Việt Nam tận dụng rất tốt vị thế đối ngoại, để tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ. Ngoài ra, đầu tư trực tiếp nước ngoài và dòng vốn kiều hối trong năm năm qua đã tạo ra một vùng đệm dự trữ quốc tế khá thoải mái.

Tuy nhiên, Giáo sư Leung bình luận, “trong một nền kinh tế có độ mở cao như Việt Nam, và trong thời kỳ nền kinh tế thế giới bị ảnh hưởng nặng nề bởi COVID-19, khả năng phục hồi ngắn hạn cần phải được kết hợp với ý chí chính trị để tiếp tục cải cách cơ cấu sẽ tiếp tục xây dựng động lực trong dài hạn- kỳ hạn tăng trưởng”.

Dẫu vậy, Giáo sư Leung thừa nhận trong phần kết của bài viết rằng, "mặc dù có thể có một yếu tố may mắn trong việc chuyển hướng thương mại và đầu tư ngắn hạn cũng như thời điểm xử lý đại dịch, nhưng chính sách tốt nhìn chung đã được thông qua và sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tăng trưởng kinh tế dài hạn của Việt Nam".

Năm 2020 có thể được ví là "thời điểm vàng" của Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế. Từ đầu năm, cái tên Việt Nam liên tục được nhắc đến trên trên thông thế giới như một ví dụ điển hình cho cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.

Lúc này, một lần nữa Việt Nam được khen ngợi trong chỉ đạo, vận hành, giúp nền kinh tế không chỉ đứng vững mà còn có được sự tăng trưởng trong bối hầu hết các quốc gia trên thế giới tăng trưởng âm, thậm chí rơi vào cuộc khủng hoảng trầm trọng.