Ngày 12/8, tại Ninh Bình, Viện Bảo tồn di tích (Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch) phối hợp tỉnh Ninh Bình tổ chức Hội thảo khoa học “Nghiên cứu, bảo tồn, phát huy giá trị Di sản Cố đô Hoa Lư”.

Cố đô Hoa Lư là một trong 3 vùng lõi thuộc quần thể danh thắng Tràng An. Trong thư tịch Việt Nam đã có nhiều công trình nhắc đến Cố đô Hoa Lư trong lịch sử như Việt sử lược, An Nam chí lược, Dư địa chí, Đại Việt sử ký toàn thư...

Quy mô của Kinh đô Hoa Lư xưa rộng khoảng 300 ha, được bao quanh bởi hàng loạt núi đá, cảnh quan hùng vĩ. Dân gian có câu "Nhà Đinh xây thành, nhà Lê dựng điện", nói lên việc nhà Đinh lợi dụng địa thế núi sông, hào nước, hang động để xây dựng các vòng thành nhằm tạo lập và bảo vệ kinh đô, nhà Lê cho xây dựng một loạt cung điện như Bách Bảo Thiên Tuế, Phong Lưu, Tử Hoa, Bồng Lai, Trường Xuân...

Tuy nhiên, cùng với thời gian, tác động đô thị hóa, cảnh quan khu vực đang có biến đổi theo chiều hướng mất dần bản sắc riêng độc đáo; vẫn còn tình trạng người dân sinh sống trong khu di tích.

Bên cạnh đó, nhiều khu vực dần bị đô thị hoá, cảnh quan hai bên dòng sông Sào Khê lịch sử bị lấn chiếm, ô nhiễm; nhiều di tích đã trở thành phế tích chưa được phục dựng; các đoạn tường thành đa số chỉ còn dấu vết mờ nhạt, nhiều đoạn bị xâm hại.

Hội thảo lần này nhằm đánh giá vai trò, vị trí, đặc điểm, quy mô của Kinh đô Hoa Lư trong lịch sử; đánh giá quá trình quản lý, tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử - văn hóa Cố đô Hoa Lư từ trước tới nay, từ đó đề xuất phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp để bảo tồn và phát huy hiệu quả giá trị di sản Cố đô Hoa Lư trong thời gian tới.

Tại Hội thảo, Ban Tổ chức đã nhận được hơn 20 ý kiến, tham luận, tập trung vào 4 nhóm chủ đề trọng tâm: Đánh giá lại toàn bộ kết quả khảo sát, nghiên cứu khoa học, quá trình can thiệp đối với Cố đô Hoa Lư từ trước tới nay; Xác định, phân tích làm rõ vị trí, vai trò của Cố đô Hoa Lư trong tiến trình lịch sử dân tộc; Đánh giá tổng quát hiệu quả công tác bảo tồn, phát huy giá trị khu di tích trong giai đoạn hiện nay; Xác định hệ thống các văn bản có giá trị khả thi, đề xuất phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản của khu di tích kiến trúc nghệ thuật Cố đô Hoa Lư trong sự gắn kết với khu vực quần thể di sản Tràng An.

Nhiều tham luận tại hội thảo cũng đánh giá cao công tác trùng tu, tôn tạo di tích ở khu vực trung tâm khu di tích Cố đô Hoa Lư trong lịch sử cũng như trong giai đoạn hiện nay.

Một số tham luận đề xuất nhiều ý kiến bảo tồn và phát huy giá trị của di tích trong thời gian tới, như quy hoạch khu di tích lịch sử - văn hóa Cố đô Hoa Lư thành công viên lịch sử; bảo tồn, phát huy di sản Hoa Lư từ góc nhìn khảo cổ học...

Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Cố đô Hoa Lư được xếp hạng Di tích quốc gia đợt đầu tiên năm 1962, đến năm 2012 được xếp hạng Di tích cấp quốc gia đặc biệt.

Thế Vũ (Ảnh: Sở VHTTDL tỉnh Ninh Bình)