Bộ phim dài 3 tiếng của đạo diễn Phạm Thiên Ân, được trình chiếu tại LHP Cannes ngày 24/5 (giờ Pháp) trong hạng mục Tuần lễ đạo diễn (Directors' Fortnight), đã nhận được tràng vỗ tay dài 5 phút của khán giả sau khi kết thúc. 

Phim Bên trong tổ kén vàng kể về Thiện, một người đàn ông phải mang xác của chị dâu mình về lại quê, sau khi cô qua đời trong một vụ tai nạn xe tại Sài Gòn. Dù muốn dù không, anh phải mang theo đứa cháu trai tên Đạo đi cùng, đứa trẻ sống sót một cách thần kỳ trong vụ tai nạn. Về quê, anh tìm đến người anh trai, vốn biệt tăm nhiều năm trước, để trao lại đứa cháu. Cuộc hành trình đã khiến Thiện bật ra nhiều suy tư về cuộc đời.

Với những góc máy ấn tượng, ẩn sau những cảnh sương giăng bao phủ núi đồi, phim của Phạm Thiên Ân nói về một tuổi trẻ lạc lõng, đi tìm lẽ sống trong cơn mơ, tăm tối.

Thế nào là cuộc sống vĩnh hằng và làm sao để tỉnh thức, bước vào hành trình đi tìm chân lý cuộc sống? Một chủ đề mà có lẽ đáng ra được đề cập đến khi cầm trong tay ly trà, đàm đạo về đời, nhưng lại được chọn là những câu thoại mở đầu, ngay trong một quán nhậu nhộn nhịp tấp nập tại Sài Gòn và cảnh lộn xộn do tai nạn xe máy.

Nhân vật Thiện, dẫn dắt khán giả vào hành trình đi tìm lẽ sống, tìm lại linh hồn bị đánh mất, bắt đầu từ việc đưa thi thể người chị dâu về quê an táng, đi cùng với đứa cháu vừa mất mẹ, cha thì đã bỏ nhà ra đi, ngây ngô hỏi về thiên đàng. Làm sao để giải thích cái chết cho trẻ nhỏ? Đạo diễn Phạm Thiên Ân đã chọn một cách tiếp cận rất nhẹ nhàng mà nhân văn, qua hình ảnh của một chú chim thoi thóp, lạc đàn, được cứu sống, nhưng rồi lại chết đi, để cho chính đứa trẻ đó tự tay chôn cất. 

Nhân vật Thiện quyết định lên đường tìm anh trai, Tâm, đã bỏ nhà ra đi. Với những cuộc gặp bất ngờ, hành trình ấy gặp đầy mưa, gió, bùn lầy nhem nhuốc, đôi lúc không rõ đâu là thực đâu là mơ, như là để nhân vật đối diện với chính linh hồn của mình, đang trôi giạc trong làn sương.

Trang giải trí nổi tiếng Variety có bài viết đánh giá cao về Bên trong tổ kén vàng, trong đó tác giả ấn tượng về "phong cảnh làng quê Việt Nam huyền bí" trong phim, đồng thời khẳng định bộ phim là một tác phẩm có "chất thơ".

Ngoài Variety, các bài review (đánh giá) trên tạp chí điện ảnh của Anh là Screen Daily, hay trang chuyên đánh giá phim độc lập là indieWire... cũng dành cho phim nhiều lời khen "có cánh" khi đã đưa lên màn ảnh rất nhiều cảnh sắc, con người Sài Gòn cũng như Việt Nam dẫu phim dài đầu tay của Phạm Thiên Ân có “hơi dài”.

Jeremy Chua, nhà sản xuất dự án, ca ngợi phim ngoài chất thơ, Bên trong vỏ kén vàng còn là "một mê cung ẩn dụ giữa những cái khó chịu và những lộng lẫy thường nhật", "truy cầu những khao khát ở thời hiện đại". Trang indieWire có bài viết rất dài phân tích về nhân vật và những chủ đề trong phim với dòng tít khen Bên trong vỏ kén vàng là "một phim Việt Nam đầy mê hoặc".

Tờ Screen Daily nhận xét, tác phẩm lần này được Phạm Thiên Ân thai nghén, ấp ủ từ những kinh nghiệm, ý tưởng từ những tác phẩm phim ngắn trước đó, đơn cử như Stay Awake, Be Ready (2019). "Đây là tác phẩm đầu tay xuất sắc; một tác phẩm đầy hấp dẫn, khêu gợi và đầy bí ẩn". Tờ này cho biết phim đã chinh phục khán giả, trong đó có những khán giả khó tính nhất tại LHP Cannes 2023.

Theo Ban tổ chức, có tất cả 19 phim chiếu ở hạng mục Directors' Fortnight - nơi tôn vinh những tiếng nói độc đáo trong điện ảnh đương đại - bao gồm Bên trong vỏ kén vàng. Ngoài tham dự Directors' Fortnight, tác phẩm này  còn đủ điều kiện dự tranh giải Camera vàng (Camera d’Or). LHP Cannes lần thứ 76 sẽ bế mạc vào ngày mai (27/5).

Phạm Thiên Ân sinh năm 1989. Anh từng giành giải nhì cuộc thi "Làm phim ngắn 48 giờ" năm 2014. Năm 2018, phim ngắn Câm lặng (The Mute) của anh được chiếu tại LHP ngắn Quốc tế Palm Spring và được chọn tranh giải tại gần 15 LHP Quốc tế như: Winterthur, Tampere, Hong Kong, Encounters, Aspen.

Năm 2019, Phạm Thiên Ân đến LHP Cannes lần đầu tiên với phim ngắn Hãy tỉnh thức và sẵn sàng (Stay Awake, Be Ready), giành giải Illy cho "Phim ngắn xuất sắc".

Kiều Anh (Theo Variety, Screen Daily)