Hàng trăm bộ hài cốt kỳ dị trong lòng hồ Roopkund 

Hồ sông băng Roopkund nằm ở độ cao 5.029 m trên sườn núi thuộc dãy Himalaya, cách ngôi làng gần nhất từ 4-5 ngày đi đường. Nhìn từ trên xuống, vùng hồ chẳng khác nào một viên ngọc xanh lam trong khung cảnh mênh mông của băng tuyết.

Nhưng vào năm 1942, một kiểm lâm Ấn Độ tên là H.K.Madhwal đã tình cờ phát hiện hàng trăm bộ xương người xếp chồng lên nhau tại hồ Roopkund. 

Số hài cốt trên, thuộc về từ 300 đến 800 cá nhân. Phát hiện rùng rợn này đã thu hút nhiều sự chú ý và bắt đầu cho những cuộc điều tra, tìm hiểu kéo dài tới ngày nay.

Nhiều giả thuyết cho rằng, những bộ xương liên quan tới vị vua Ấn Độ cùng vợ và những người hầu cận. Tất cả đã tử nạn trong một trận bão tuyết khoảng 870 năm trước.

Một số ý kiến lại nhận định, số hài cốt này là của những người lính Ấn Độ cố gắng xâm lược Tây Tạng vào năm 1841 và bị đáp trả. Hơn 70 người trong số họ phải tìm đường về nhà trên dãy Himalaya và tử nạn trên đường đi. Một giả thiết khác lại cho rằng, đây có thể là nghĩa trang nơi các nạn nhân của trận dịch bệnh được chôn cất.

Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu trước đây về số hài cốt đã phát hiện rằng, hầu hết người chết đều cao, tức là có tầm vóc hơn trung bình. Hầu hết họ là người trưởng thành ở độ tuổi trung niên từ 35 đến 40. Không có hài cốt của trẻ sơ sinh hay trẻ em. Một số khác là phụ nữ lớn tuổi. Tất cả đều có sức khỏe khá tốt.

Giải mã bí ẩn hồ xương người ngàn năm

Năm 2014, 38 mẫu xương lưu trữ tại Cơ quan Khảo sát Nhân loại học Kolkata của Ấn Độ đã được gửi đến 16 phòng thí nghiệm trên toàn thế giới. Chúng được phân tích bộ gen và phân tử sinh học. 5 năm sau, kết quả của cuộc nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications.

Nghiên cứu cho thấy, những giả định trên có thể đều không đúng. Theo đó, 38 bộ xương thuộc ba nhóm khác biệt về mặt di truyền. Họ đã tử vong hơn 1.000 năm trước, vào giữa thế kỷ 7 và 10 trong một hoặc nhiều sự kiện.

Nghiên cứu cũng tìm thấy một nhóm cá thể mới có nguồn gốc từ đông Địa Trung Hải ở đảo Crete. Những người này đã chết vào thế kỷ 19. Có một mẫu có nguồn gốc Đông Nam Á cũng từ thế kỷ 19.

Hồ xương người vẫn là một ẩn số

Qua những câu chuyện được dân làng gần đó truyền miệng qua nhiều thế hệ, vùng hồ nằm trên đường hành hương đến rặng núi Nanda Devi, biểu tượng của nữ thần Parvati theo Hindu giáo. Vì thế, một số nhà nghiên cứu cho rằng có lẽ nhiều người đã chết trong lúc leo lên ngọn núi thiêng. 

Đến nay các nhà khoa học vẫn chưa đạt được đồng thuận về giả thuyết trên, nhất là về sự hiện diện bất thường của nhóm nạn nhân có nguồn gốc Địa Trung Hải vào khoảng năm 1800. Họ đã làm gì ở nơi xa xôi và hẻo lánh như thế?

Tuy nhiên, lịch sử đến nay chưa hề ghi nhận bất kỳ cuộc hành trình nào của người từ khu vực trên đến Himalaya, theo Tạp chí The New Yorker dẫn lời nhà báo chuyên điều tra Douglas Preston của Mỹ.

Vì vậy, những bộ xương ở hồ Roopkund vẫn là một ẩn số một phần do chưa có cuộc nghiên cứu kỹ lưỡng về vùng hồ sông băng này, do thời tiết khắc nghiệt và độ cao của rặng núi.

Nhà khảo cổ sinh học Veena Mushrif-Tripathy của Đại học Deccan (Ấn Độ) bày tỏ hy vọng có thể tiến hành cuộc điều tra vùng hồ chết chóc trong tương lai. Ông cho rằng nhiều khả năng vẫn còn thi thể với mô mềm được bảo quản trong hồ. Nếu nghiên cứu được mẫu mô trên xác chết, họ sẽ có được câu trả lời hợp lý hơn.