Bóng tối đang lờ mờ bao phủ lên viễn cảnh kinh tế ở Mỹ và Châu Âu, mặc dù nơi đây có thể đạt được sự phục hồi nhanh chóng nếu việc tiêm chủng COVID-19 được đẩy nhanh.

Viễn cảnh lạc quan đang bị lung lay vì biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao của Covid-19, biến thể này lần đầu tiên được phát hiện ở Ấn Độ và nó đang lây lan sang nhiều nước trên thế giới. Kế hoạch phục hồi kinh tế bằng cách nới lỏng các hạn chế đối với những người đã được tiêm chủng Covid-19 đã đi đến một ngã rẽ khác.

Những người đeo khẩu trang đã tăng lên đáng kể ở thành phố New York vào tháng 8. Một triển lãm ô tô quốc tế, được lên kế hoạch tại địa điểm tổ chức sự kiện lớn nhất ở Manhattan, đã bị hủy bỏ do sự lây lan của các biến thể Delta. Vì buổi biểu diễn hàng năm thường có khoảng 1 triệu người đến xem nên việc hủy bỏ này đã làm giảm kỳ vọng phục hồi kinh tế địa phương.

Mặc dù chi tiêu của người dân tăng cao sau một thời gian bị buộc phải ở trong nhà vào năm 2020 dự kiến sẽ khiến kinh tế phục hồi vào năm 2021 nhưng tâm lý người tiêu dùng hiện nay lại đang bắt đầu suy yếu.

Chỉ số Tâm lý Người tiêu dùng do Đại học Michigan cung cấp đã cho thấy sự sụt giảm xuống mức thấp nhất trong khoảng 10 năm qua trên cơ sở sơ bộ vào tháng 8. Nỗi thất vọng vì đại dịch tái phát đã làm tiêu tan kỳ vọng chấm dứt đại dịch và kéo chỉ số này xuống thấp hơn cả mức của năm 2020 khi hầu hết các hoạt động kinh tế đều bị tạm dừng.

Công ty nghiên cứu Oxford Economics đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ trong dài hạn năm 2021 xuống 6,1% từ mức 7,0% vào đầu tháng 8.

Hiện tại, nền kinh tế Mỹ được kỳ vọng sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng cao. Nhưng nhiều người tham gia cuộc họp của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang của Cục Dự trữ Liên bang vào cuối tháng 7 đã nhận xét rằng biến thể Delta sẽ “gây ra rủi ro cao đối với triển vọng kinh tế Mỹ”.

Chính quyền Mỹ sẽ bắt đầu đưa ra mũi tiêm Covid-19 thứ ba vào cuối tháng 9 cho những người đã được tiêm chủng theo phác đồ hai mũi nhằm ngăn chặn sự lây nhiễm biến thể Delta.

Hiện nay, thành phố New York đã yêu cầu các cá nhân bắt đầu từ giữa tháng 8, phải xuất trình bằng chứng đã tiêm phòng trước khi vào nhà hàng, việc mọi người sẽ phải quét mã QR trên điện thoại thông minh của họ ở lối vào nhà hàng để chứng minh việc mình đã được tiêm chủng đã trở thành hoạt động phổ biến trên khắp New York.

Nhưng nếu sự bùng nổ của các ca nhiễm Covid không dừng lại thì các chiến lược chống Covid sẽ đòi hỏi những thay đổi cơ bản lớn, bao gồm cả các cuộc đàn áp nghiêm ngặt đối với các hoạt động kinh tế.

Một khách sạn ở Capri, một hòn đảo nghỉ dưỡng hàng đầu của Ý ở Địa Trung Hải, đã được đặt kín trong tháng 8. Nhu cầu tiếp tục tăng đối với các tour du lịch dựa trên các biện pháp như sử dụng hộ chiếu tiêm chủng đã được Liên minh châu Âu đưa vào thực hiện toàn diện vào tháng 7.

Tuy nhiên, ngay cả ở Châu Âu, biến thể Delta vẫn đang phủ bóng lên triển vọng kinh tế của khu vực. Chỉ báo tâm lý kinh tế do Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Châu Âu (ZEW) của Đức (ZEW) tổng hợp, đạt mức 40,4 điểm trong tháng 8, giảm 22,9 điểm trong lần giảm thứ ba liên tiếp so với tháng trước.

Christine Lagarde, chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu, cảnh báo rằng biến thể Delta “có thể làm chậm lại” sự phục hồi trong ngành dịch vụ, đặc biệt là trong lĩnh vực du lịch và khách sạn.

Biến thể Delta cũng đang hoành hành ở châu Á, khiến các nhà máy và bến cảng rơi vào tình trạng hỗn loạn. Nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới Toyota Motor sẽ cắt giảm sản lượng toàn cầu trong tháng 9 tới 40% so với kế hoạch trước đó do tình trạng lây lan dịch bệnh ở Đông Nam Á làm tăng thêm khó khăn về nguồn cung cho nhà sản xuất ô tô lớn nhất Nhật Bản. Trung Quốc cũng đã đóng cửa một bến cảng quan trọng dành cho tàu container.

Nếu tình hình hỗn loạn kéo dài, giá tăng do những rắc rối từ phía nguồn cung có thể làm tăng thêm lo ngại về triển vọng tiêu dùng ở Mỹ và Châu Âu.

Huy Hoàng