Liên quan đến việc hổ cắn lìa tay người ở Khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh (phường Vĩnh Phú, thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương), chiều 7/6, bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã ký văn bản gửi UBND tỉnh Bình Dương đề nghị thu hồi giấy phép thí điểm nuôi hổ bảo tồn tại Khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh và chuyển giao toàn bộ hổ tại cơ sở này đến trung tâm cứu hộ phù hợp.

Theo đánh giá của ENV, mặc dù được cấp phép “thí điểm” nuôi nhốt hổ vì mục đích bảo tồn nhưng chủ sở hữu Khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh đã bị xử lý hình sự về hành vi buôn bán hổ trái phép; Hoạt động nuôi nhốt hổ và các loài động vật hoang dã (ĐVHD) tại cơ sở này cũng không có giá trị bảo tồn và gây nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe của người dân.

Cụ thể, theo ghi nhận của ENV, năm 2007, Khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh do ông Huỳnh Văn Hai và bà Huỳnh Thị Mỹ trực tiếp quản lý đã được Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Dương cấp phép thí điểm nuôi hổ và nhiều loài ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm khác vì mục đích bảo tồn.

Các cá thể hổ và ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm này đều có nguồn gốc bất hợp pháp. Chính vì vậy, trong Giấy phép, các cơ quan chức năng cũng yêu cầu cơ sở này phải báo cáo tất cả các biến động về số lượng hổ đến cơ quan chức năng cũng như không được phép buôn bán, vận chuyển, nhốt hoặc tặng, cho hổ và các cá thể ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm khác mà không được cấp phép.

Tuy nhiên, gia đình ông Hai đã không thực hiện yêu cầu khi được cấp phép và đã bán trái phép nhiều cá thể hổ này. Đến thời điểm năm 2011, các đối tượng đã bán trót lọt 4 cá thể hổ chết và bị phát hiện khi đang bán trái phép cá thể hổ thứ 5.

Sau khi hành vi vi phạm bị phát hiện, Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Dương đã tuyên phạt ông Huỳnh Văn Hai 36 tháng tù, cho hưởng án treo và Huỳnh Tấn Đạt (con ông Huỳnh Văn Hai) 30 tháng tù về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm (theo Bản án số 100/2011/HSPT ngày 06/7/2011). Tuy nhiên, tại thời điểm đó các cơ quan chức năng vẫn tiếp tục để cơ sở này nuôi hổ và các loài ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm khác. Cho đến nay, cơ sở này đang nuôi nhốt 5 cá thể hổ.

Đồng thời, ENV đánh giá hoạt động nuôi nhốt hổ tại cơ sở này không đóng góp cho công tác bảo tồn hổ trong tự nhiên, không đáp ứng được mục tiêu khi được cấp phép nuôi nhốt. Hoạt động nuôi bảo tồn hổ được hiểu là nuôi sinh sản và duy trì nguồn gen thuần chủng của hổ để hỗ trợ công tác nghiên cứu khoa học hoặc tái thả.

Ở một khía cạnh khác, hoạt động nuôi hổ (dưới hình thức vườn thú) nhằm góp phần giáo dục người dân về tình yêu thiên nhiên, ĐVHD cũng có khả năng đóng góp cho công tác bảo tồn, bảo vệ ĐVHD. Ở cả hai khía cạnh này, hoạt động nuôi nhốt hổ tại Khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh đều không đáp ứng được.

Các cá thể hổ tại cơ sở này đều không xác định có mang nguồn gen thuần chủng hay không. Cơ sở này cũng không thực hiện hoạt động nuôi sinh sản vì mục đích bảo tồn dưới sự giám sát của các cơ quan quản lý Nhà nước. Số lượng hổ giảm từ 9 cá thể ban đầu còn 5 cá thể như hiện nay. Bên cạnh đó, cơ sở này không có các nội dung hỗ trợ tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về việc bảo vệ hổ và cũng đã đóng cửa hoạt động trong một thời gian dài.

Mặt khác, theo đánh giá của ENV thì cơ sở vật chất, kỹ thuật tại Khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh không đảm bảo cho hoạt động nuôi nhốt hổ. Khu vực nuôi nhốt hổ không bị ngăn cách riêng, các chuồng hổ chỉ có một lớp rào sắt và các mắt rào rộng, không đảm bảo an toàn cho những người đến gần khu vực này. Hơn nữa, do một thời gian dài không hoạt động, các rào sắt cũng có dấu hiệu rỉ sét, không còn kiên cố càng làm tăng nguy cơ xổng chuồng của hổ.

Trước đó, như các cơ quan báo chí truyền thông đã đưa tin, chiều ngày 4/6, khi các nhân viên của Khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh tới chuồng nuôi nhốt hổ thì thấy người đàn ông nằm bất động trong tình trạng bị thương tích nặng. Toàn bộ cánh tay phải của nạn nhân bị hổ cắn đứt rời tới sát vai, cánh tay trái cũng bị hổ cắn đứt rời từ khuỷu tay tới bàn tay.

Danh tính người đàn ông sau đó được xác định là ông Võ Thành Qưới (49 tuổi, quê ở An Giang, nhân viên cũ tại Khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh).

Ông Qưới khai trong lúc đi ngang chuồng hổ, do sơ suất nên ông đặt một tay sát chuồng và bị hổ vồ. Ông dùng tay còn lại để chống đỡ nhưng rốt cuộc cả 2 tay đều bị cắn, trong đó 1 tay đứt lìa sát vai.

Hoàng Thao