Dự thảo đánh dấu sự thay đổi quan trọng khi hạ mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm, đồng thời đưa vào áp dụng quy định trừ điểm giấy phép lái xe (GPLX).

Quy định mới về trừ điểm GPLX

Theo đại diện Bộ Công an, tình hình trật tự an toàn giao thông (ATGT) đường bộ hiện nay đang diễn biến phức tạp, với nhiều hành vi vi phạm nguy hiểm chưa được điều chỉnh kịp thời trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Quốc hội khóa XV cũng đã thông qua Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Vì vậy, Bộ Công an đã tiến hành xây dựng Nghị định mới, với tên gọi "Quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm GPLX", nhằm tăng cường quản lý và nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm.

Một điểm nổi bật của dự thảo là quy định về trừ điểm GPLX. Theo đó, mỗi người dân sẽ được cấp 12 điểm GPLX mỗi năm. Nếu trong năm vi phạm và bị trừ hết số điểm này, người vi phạm sẽ phải thi lại để được cấp bằng mới. Ngược lại, nếu điểm trừ không vượt quá 12 trong một năm, GPLX sẽ được phục hồi với 12 điểm mới vào năm sau.

Dự thảo quy định việc trừ điểm không phải là hình thức xử phạt hành chính. Điều này có nghĩa là người vi phạm bị trừ điểm GPLX sẽ không phải chịu thêm hình phạt tước quyền sử dụng GPLX như trước đây. Cụ thể, có 189 hành vi và nhóm hành vi bị trừ điểm, trong đó 28 hành vi có mức trừ 12 điểm ngay lập tức. Những hành vi này bao gồm: điều khiển xe có nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở vượt quá mức cho phép, sử dụng chất ma túy khi lái xe, chở hàng quá tải trên 150%, đua xe trái phép và chạy quá tốc độ quy định trên 35km/h.

Hạ mức xử phạt một số hành vi vi phạm

Dự thảo cũng đưa ra đề xuất giảm mức phạt đối với một số hành vi, đặc biệt là vi phạm nồng độ cồn. Đối với lái xe ô tô, hành vi vi phạm với nồng độ cồn chưa vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở, mức phạt giảm từ 6 - 8 triệu đồng xuống còn 800 nghìn - 1 triệu đồng. Tương tự, với xe máy, mức phạt giảm từ 2 - 3 triệu đồng xuống còn 400 - 600 nghìn đồng.

Tuy nhiên, đối với các vi phạm nặng hơn liên quan đến nồng độ cồn mức 2 và mức 3, có nguy cơ gây tai nạn nghiêm trọng, mức phạt tiền sẽ giữ nguyên như quy định hiện tại. Sự thay đổi ở đây là việc thay thế hình phạt tước GPLX bằng quy định trừ điểm GPLX.

Theo thống kê của Cục CSGT, mỗi năm có hơn 500.000 trường hợp vi phạm bị tước quyền sử dụng GPLX từ 1 tháng đến 24 tháng. Việc tước quyền sử dụng GPLX hiện nay đang thực hiện thủ công, dẫn đến tình trạng nhiều người vi phạm bỏ giấy phép, không đến nhận lại, gây tồn đọng tại cơ quan xử phạt. Vì vậy, quy định trừ điểm GPLX không chỉ giúp nâng cao tính răn đe mà còn giúp hệ thống xử lý vi phạm trở nên văn minh và hiệu quả hơn.

Tóm lại, dự thảo Nghị định mới về xử phạt vi phạm giao thông do Bộ Công an đề xuất là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý trật tự an toàn giao thông, đồng thời giảm bớt gánh nặng hành chính cho các cơ quan chức năng.