Lãnh đạo Bộ Công Thương cho hay, trên cơ sở kết quả rà soát đã được Chính phủ báo cáo Quốc hội tại các Kỳ họp thứ 6, thứ 8 và thứ 10 - Quốc hội khóa XIII, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương tiếp tục phối hợp tốt hơn nữa với UBND các tỉnh có Dự án thủy điện (DATĐ) để rà soát, đánh giá quản lý quy hoạch và đầu tư xây dựng các Dự án thủy điện theo tiêu chí đặt ra.

Bộ Công Thương và UBND các tỉnh đã chủ động đề xuất và thống nhất để loại khỏi quy hoạch các DATĐ nhỏ chưa có Nhà đầu tư quan tâm, quy mô nhỏ, đấu nối khó khăn, diện tích chiếm đất lớn,...

Mặt khác, trong quá trình thẩm định phê duyệt quy hoạch thủy điện (gồm các thủy điện trong bậc thang và thủy điện nhỏ), việc đánh giá kỹ các chỉ tiêu về kinh tế - kỹ thuật và các tiêu chí về môi trường và xã hội đối với các DATĐ để kiên quyết loại bỏ hoặc điều chỉnh hợp lý đối với các dự án này.

Cụ thể, trong 3 năm thực hiện rà soát quy hoạch theo Nghị quyết số 62/2013/QH13 của Quốc hội, đã loại khỏi quy hoạch 8 DATĐ bậc thang (655 MW bao gồm: thủy điện Pa Ma - 80 MW, Huổi Tạo - 180 MW, Sông Giằng - 60 MW, Đức Xuyên - 58MW, Đồng Nai 6 - 135 MW, Đồng Nai 6A - 106 MW, Tà Lài - 20 MW, Ngọc Định - 16 MW) và 463 DATĐ nhỏ (1.404,68 MW), không xem xét quy hoạch 213 vị trí tiềm năng (349,61MW).

Theo số liệu của Bộ Công Thương, hiện nay, trên cả nước có 306 DATĐ với tổng công suất lắp máy Nlm=15.474,3 MW đang vận hành phát điện; 193 DA (5.662,66 MW) đang thi công xây dựng; 245 DA (3.006 MW) đang nghiên cứu đầu tư; còn lại 59 DA (421,88 MW) có quy mô nhỏ, đang được tiếp tục rà soát.

Về quy hoạch bậc thang thủy điện trên các dòng sông lớn: Đã vận hành phát điện 61 DA (13.101,10 MW); đang thi công xây dựng 31 DA (3.580,50 MW); đang nghiên cứu đầu tư 15 DA (730, 50 MW); có 03 DA (128 MW) chưa cho phép nghiên cứu đầu tư.

Trong một diễn biến khác, thực hiện thông báo Kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị về các giải pháp khôi phục rừng bền vững vùng Tây Nguyên nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2016-2020 (tổ chức ngày 20 tháng 6 năm 2016, tại thành phố Buôn Mê Thuột, tỉnh Đắk Lắk), Bộ Công Thương đã có Văn bản số 7164/BCT-TCNL ngày 03/8/2016 gửi UBND 5 tỉnh Tây Nguyên (Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, Kon Tum và Lâm Đồng) và các tỉnh vùng phụ cận (các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước).

Theo đó Bộ Công Thương đề nghị UBND các tỉnh nêu trên khẩn trương chỉ đạo các cơ quan liên quan của Tỉnh và Chủ đầu tư các Dự án thủy điện thực hiện nghiêm túc các nội dung đã được Thủ tướng Chính phủ đã kết luận. Cụ thể như sau:

Đối với các Dự án thủy điện thuộc quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, bao gồm các dự án đang nghiên cứu đầu tư và chưa nghiên cứu đầu tư, cần được tiếp tục rà soát, xem xét điều chỉnh quy mô, sơ đồ khai thác để đánh giá cụ thể ảnh hưởng của dự án đến đất rừng, nếu có ảnh hưởng, yêu cầu không xem xét tiếp tục nghiên cứu, đầu tư;

Đối với các Dự án thủy điện đã được UBND Tỉnh cho phép nghiên cứu, khảo sát để bổ sung vào quy hoạch, nếu có ảnh hưởng đến đất rừng, Bộ Công Thương sẽ không xem xét để đưa vào quy hoạch;

Đối với các Dự án thủy điện đang thi công xây dựng, đã hoàn thành và đi vào vận hành, nếu không thực hiện đầy đủ các cam kết về trồng rừng thay thế và chi trả Dịch vụ môi trường rừng, đề nghị UBND Tỉnh tổng hợp danh sách các dự án này báo cáo Bộ Công Thương để yêu cầu dừng triển khai hoặc thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực;

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện đầu tư xây dựng tại các Dự án thủy điện, đảm bảo không để xảy ra hiện tượng lợi dụng việc xây dựng thủy điện để chặt phá rừng và vận chuyển gỗ trái phép qua các tuyến đường thi công của các Dự án thủy điện.

Các tỉnh vùng phụ cận (các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước) phối hợp chặt chẽ với các tỉnh Tây Nguyên thực hiện các nội dung nêu.

Giang Phan