Trước kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa 15, đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị đã tiếp xúc cử tri, cử tri phản ánh ngoài các khoản thu đầu năm học theo quy định, nhiều trường học còn có những khoản thu "xã hội hóa" do Ban đại diện cha mẹ học sinh đứng ra thu.

Theo cử tri, mặc dù Thông tư 55/2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã có hướng dẫn cụ thể về các khoản thu, nhưng thực tế nhiều Ban đại diện cha mẹ học sinh vẫn thu các khoản ngoài quy định như: kinh phí mua tivi, máy điều hòa, quỹ khen thưởng... Các khoản thu này đang là gánh nặng cho các bậc cha mẹ học sinh, nhất là đối với những người có thu nhập thấp.

Cử tri đề nghị Bộ GD&ĐT chỉ đạo Thanh tra Bộ GD&ĐT tăng cường thực hiện việc thanh tra, kiểm tra và xử lý trách nhiệm địa phương trong việc để xảy ra tình trạng "lạm thu" vào đầu năm học mới.

Trả lời kiến nghị cử tri, theo Bộ GD&ĐT, trong những năm vừa qua, Bộ GD&ĐT đều ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương và tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý trách nhiệm trong việc để xảy ra tình trạng “lạm thu” trong trường học.

Năm học 2021-2022, Thanh tra Bộ GD&ĐT đã tiến hành 5 cuộc thanh tra, năm 2022 tổ chức 1 cuộc thanh tra và 4 cuộc kiểm tra, năm 2023 tổ chức 3 cuộc thanh tra. Trong kế hoạch thanh tra, kiểm tra hằng năm của Bộ GD&ĐT có nội dung thanh tra, kiểm tra việc thực hiện khoản thu, chi ngoài ngân sách. Qua thanh tra, kiểm tra, Bộ GD&ĐT đã phát hiện những hạn chế, thiếu sót, sai phạm trong công tác thu chi đầu năm không đúng quy định. Bộ GD&ĐT đã kiến nghị xử lý theo thẩm quyền.

Theo chức năng nhiệm vụ, phân cấp trách nhiệm quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục, các địa phương, Sở GD&ĐT đã tham mưu để HĐND cấp tỉnh ban hành nghị quyết quy định về khoản thu, mức thu đối với cơ sở giáo dục thuộc quyền quản lý trên địa bàn; tổ chức thanh tra, kiểm tra đầu năm học trong đó có nội dung thu chi đầu năm học, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Trong thời gian tới, Bộ GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo các Sở GD&ĐT tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo, xây dựng kế hoạch và tổ chức thanh tra, kiểm tra; chấn chỉnh tình trạng lạm thu; thực hiện các khoản thu, chi ngoài ngân sách trên địa bàn theo thẩm quyền quản lý.

Bộ GD&ĐT xây dựng kế hoạch và tập trung tổ chức thanh tra, kiểm tra và xử lý trách nhiệm trong việc để xảy ra tình trạng “lạm thu” theo thẩm quyền.

Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT đang đẩy nhanh tiến độ sửa đổi, bổ sung Thông tư số 55 phù hợp với điều kiện thực tế quản lý, phân cấp, tự chủ trong giáo dục và việc phối hợp quản lý trong giáo dục.

Liên quan đến dạy thêm học thêm, cử tri tỉnh Thanh Hoá đề nghị Bộ GD&ĐT nghiên cứu, ban hành quy định mới, cụ thể hơn về dạy thêm, học thêm để việc quản lý đồng bộ, thống nhất; cần bổ sung dạy thêm vào danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Theo cử tri, đây là điều cần thiết để công tác quản lý chặt chẽ, minh bạch hơn.

Trả lời cử tri, Bộ GD&ĐT cho biết, sau khi Luật sửa đổi Luật Đầu tư đưa hoạt động dạy thêm, học thêm ra khỏi danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, một số Điều quy định về điều kiện và cấp phép tổ chức dạy thêm, học thêm tại Thông tư số 17/2012 không còn phù hợp.

Từ năm 2019, bộ đã ban hành quyết định công bố hết hiệu lực các điều có liên quan nội dung này quy định tại thông tư 17. Tuy nhiên, các quy định khác của Thông tư 17 vẫn có hiệu lực thi hành, đặc biệt các quy định về nguyên tắc dạy thêm học thêm; các trường hợp không được dạy thêm.

Bộ GD&ĐT cũng nêu về trách nhiệm của các cấp quản lý, cơ sở giáo dục về hoạt động dạy thêm học thêm, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân tổ chức hoạt động dạy thêm học thêm, công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm.

Trên thực tế, nhiều địa phương căn cứ vào các điều còn hiệu lực của Thông tư 17 đã ban hành văn bản quản lý, chỉ đạo hoạt động dạy thêm học thêm tại địa phương hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương.

Tiếp thu ý kiến của cử tri, thời gian tới, Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục tham mưu Chính phủ đề xuất Quốc hội đưa hoạt động dạy thêm học thêm vào danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

Sau khi được đưa vào danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện, bộ sẽ nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung quy định về quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm (sửa Thông tư 17) nhằm bảo đảm phù hợp, thuận lợi cho công tác quản lý hoạt động này trong và ngoài nhà trường của các địa phương, cơ sở giáo dục.

Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc tổ chức dạy thêm, học thêm tại các cơ sở giáo dục và các cơ sở dạy thêm ngoài nhà trường.