Tạo hành lang pháp lý cho công tác bảo vệ dữ liệu cá nhân

Chiều 11/3, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trình bày Tờ trình về dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, việc xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân của nước ta, tạo hành lang pháp lý cho công tác bảo vệ dữ liệu cá nhân, nâng cao năng lực bảo vệ dữ liệu cá nhân cho các tổ chức, cá nhân trong nước tiếp cận trình độ quốc tế, khu vực; đẩy mạnh sử dụng dữ liệu cá nhân đúng pháp luật, phục vụ phát triển kinh tế, xã hội.

Dự án Luật được xây dựng trên quan điểm nhằm cụ thể hóa tinh thần của Hiến pháp năm 2013, thể chế chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công nhận, tôn trọng, bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo đảm quyền con người, quyền cơ bản của công dân. Xác định dữ liệu cá nhân là nguồn tài nguyên quan trọng cần được bảo vệ, sử dụng phục vụ phát triển kinh tế, xã hội và bảo đảm quyền con người, quyền công dân, bảo vệ tổ quốc.

Đồng thời, đáp ứng tốt yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh; thúc đẩy ứng dụng, phát huy tối đa các thành tựu khoa học và công nghệ; hạn chế tiêu cực, bất lợi. Phù hợp với các quy định của pháp luật, rà soát, tạo nền tảng để xây dựng một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, đồng bộ về bảo vệ dữ liệu cá nhân… Bảo đảm sự phù hợp với các quy định, cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia ký kết hoặc là thành viên.

Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân gồm 7 Chương, 69 Điều; quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân và trách nhiệm bảo vệ dữ liệu cá nhân của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Thẩm tra sơ bộ dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, Thường trực Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ dữ liệu cá nhân; ngăn chặn các hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân; nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân; bảo đảm giá trị pháp lý cho việc tổ chức thực hiện thống nhất.

“Việc xây dựng, ban hành Luật này là phù hợp với chủ trương, đường lối, quan điểm chỉ đạo của Đảng về chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, xây dựng xã hội số, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế, góp phần tạo đà đưa đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, chỉnh sửa dự thảo Luật bảo đảm ngắn gọn, quy định những nội dung đúng thẩm quyền của Quốc hội. Đối với những vấn đề mới, đang trong quá trình vận động, thực tiễn biến động thường xuyên, chưa ổn định thì chỉ quy định khung, mang tính nguyên tắc và giao Chính phủ, các Bộ quy định để bảo đảm linh hoạt trong điều hành, phù hợp với thực tiễn. Triệt để cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư sản xuất, kinh doanh, giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân và doanh nghiệp. Cơ bản không quy định trong luật những nội dung về thủ tục hành chính, trình tự, hồ sơ mà giao Chính phủ, các Bộ quy định theo thẩm quyền để linh hoạt, kịp thời sửa đổi, bổ sung khi cần thiết.

Đồng thời, đề nghị rà soát phạm vi, nội dung điều chỉnh để phân định rõ ràng dữ liệu cá nhân trong luật này và quy định liên quan đến thông tin cá nhân trong các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan…

Làm rõ hơn cơ sở chính trị, pháp lý, thực tiễn

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, cơ quan soạn thảo cần rà soát, rút gọn hơn nữa dự thảo Luật, tập trung vào những nội dung thuộc đúng thẩm quyền của Quốc hội; tiếp tục đơn giản hóa, cắt giảm triệt để thủ tục hành chính, nhằm giảm chi phí và tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp.

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với sự cần thiết ban hành luật và nhiều nội dung của dự thảo luật; dự thảo luật cơ bản bám sát quan điểm chỉ đạo của Đảng về đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng luật và đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật.

Để hoàn thiện dự thảo Luật, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với cơ quan thẩm tra, bổ sung làm rõ hơn cơ sở chính trị, pháp lý liên quan trực tiếp đến lĩnh vực dữ liệu cá nhân; bổ sung báo cáo đánh giá tác động, nhất là về ngân sách, chi phí tuân thủ và kết quả 2 năm thực hiện Nghị định số 13/2023/NĐ-CP của Chính phủ về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Đồng thời, tiếp tục rà soát, nghiên cứu kỹ các văn bản pháp luật liên quan và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên để đảm bảo tính thống nhất, tương thích. Bổ sung, làm rõ hơn các quy định về hành vi nghiêm cấm, mã hóa, giải mã dữ liệu, chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài. Rà soát, điều chỉnh các quy định về kinh doanh có điều kiện liên quan đến bảo vệ dữ liệu cá nhân, đảm bảo không gây cản trở hoạt động sản xuất, kinh doanh, đảm bảo tính thống nhất, tương thích với các Bộ luật, luật khác như Bộ luật Hình sự, Dân sự, Tố tụng.

“Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để hoàn thiện dự thảo luật, bổ sung hồ sơ và trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9. Cần tăng cường tuyên truyền, giải thích, tạo sự đồng thuận của người dân, doanh nghiệp trong quá trình xây dựng và sau khi luật được ban hành”, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh.